Slag bij Austerlitz: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 28:
 
==Achtergronden==
In 1804 begon de [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland|Britse]] premier [[William Pitt de Jongere]], die een Franse invasie van [[Groot-Brittannië]] vreesde, de [[Derde Coalitie]] te smeden tegen de [[hegemonie]] op het Europese continent van de Franse [[eerste consul]], weldra keizer, Napoleon. Eerst lukte het hem om een anti-Frans verdrag te sluiten met Zweden, daarna met Rusland en uiteindelijk met het Oostenrijkse keizerrijk dat op 8 september 1805 met zestigduizend man het [[KoninkrijkKeurvorstendom Beieren]] binnenviel om een Franse opmars naar het oosten te blokkeren. In de zomer van 1805 zag Napoleon in dat als de Oostenrijkse en Russische legers zich zouden kunnen verenigen, het [[Koninkrijk Pruisen]] zich daar vermoedelijk bij zou aansluiten wat een mogelijke overmacht aan vijandelijke troepen zou kunnen opleveren. Hij besloot Oostenrijk in een bliksemcampagne op de knieën te dwingen voordat de terughoudende [[Frederik Willem III van Pruisen]] zijn neutraliteit zou opgeven. Daarbij werd hij geholpen door de Oostenrijkse fout het grootste deel van hun leger in Italië in te zetten. In september 1805 zond Napoleon 194.000 troepen van zijn ''[[Grande Armée]]'' van 350.000 man die hij bij [[Boulogne-sur-Mer|Boulogne]] voor de invasie geconcentreerd had, de [[Rijn]] over. In een grote omsingelende beweging omvatten de Fransen de Oostenrijkse troepen en dreven ze samen bij [[Ulm (Baden-Württemberg)|Ulm]]. Op 20 oktober gaf het [[garnizoen]] van Ulm zich vrijwel zonder slag of stoot over en lag de weg open voor een snelle Franse opmars, geleid door Napoleon zelf, naar Wenen dat op 13 november zonder noemenswaardige strijd viel.
 
Ondertussen was een Russisch expeditieleger onder [[Michail Koetoezov]] aangekomen in Oostenrijk. Eerst voorwendend dat hij samen met de restanten van de Oostenrijkse strijdmacht, elfduizend man, Wenen zou verdedigen, trok Koetoezov op 11 november zijn troepen ver naar het noordoosten terug in [[Moravië (regio)|Moravië]], gevolgd door Napoleon die op 23 november [[Brno]] bereikte. De toestand van het Franse leger was op dat moment niet onverdeeld gunstig. De snelle opmars was alleen mogelijk geweest door een beperkte strijdmacht in te zetten en gebruik te maken van de nieuwe oogst die in de landstreken waar de invasiemacht doorheen trok net binnengehaald werd. Het voedsel begon nu echter op te raken. Daarbij dreigde voor Frankrijk als geheel een nationaal bankroet wegens de hoge oorlogskosten. Napoleon wilde daarom een snelle overwinning afdwingen. Die leek echter niet voor de hand te liggen. Koetoezov had met een numerieke overmacht een sterke verdedigende positie ingenomen ten oosten van het riviertje de [[Litava (rivier)|Litava]] en ten westen van het plaatsje Austerlitz dat de Fransen weer hadden moeten ontruimen. Daarbij was hij van plan om, mochten de Fransen echt in staat zijn de Russische stellingen te bedreigen, steeds verder terug te trekken, eerst over het [[Tatragebergte]] en desnoods tot in [[Galicië (Centraal-Europa)|Galicië]]. Aan gebrek aan bevoorrading zou het Franse leger dan in de winter te gronde gaan.