Wikipedia

Islam: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Drüfft (overleg | bijdragen)
85 bewerkingen
kGeen bewerkingssamenvatting
Tekst vervangen door "{{Zie dp}} {{Link portaal|Islam}} Bestand:Star and Crescent.svg|thumb|Wassende maan en ster. De islam is een eigenwijze tering geloof en moet even oprotten na..."
Label: Vervangen
Regel 1:
{{Zie dp}}
{{Link portaal|Islam}}
[[Bestand:Star and Crescent.svg|thumb|Wassende maan en ster.]]
De islam is een eigenwijze tering geloof en moet even oprotten naar Iran en niet naar Nederland. Die fakking Marokkanen en Turken moeten ook oprotten want als u in de trein zit en er komt een Turk aangelopen met een bomgordel bent u er geweest dus stem voor Geert Wilders
De '''islam''' ([[Arabisch]]: اسلام (''islām'') of الإسلام (''al-islām''), [[Nederlands]]: ''overgave'') is een [[monotheïsme|monotheïstische]] [[Religie|godsdienst]] en een van de drie grote(re) zogenoemde [[Abrahamitische religies|abrahamitische religie]]s. Het [[Arabisch]]e woord ''islam'' betekent letterlijk ''overgave (aan [[God (islam)|God]])'' of '''onderwerping'''<ref>{{Citeer boek|url=http://books.google.com/books?id=IVyMAvW9slYC&pg=PA8&dq=surrender+to+will+of+God+islam |title=Lewis, Barnard; Churchill, Buntzie Ellis. ''Islam: The Religion and The People''. Wharton School Publishing. 2009. pp. 8 |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=4 november 2011 |isbn=9780132230858|year=2009}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110314072458/http://www.qaem.org/wp/what-does-islam-mean/ What does Islam mean?] ''The Friday Journal'', Mumbai (6 feb. 2011)</ref> en wijst op het fundamentele, religieuze principe dat een aanhanger van de islam ([[moslim]]) zich overgeeft aan Gods wil en wetten. Het [[Islamitische heilige boeken|heilige boek]] voor moslims is de [[Koran]], waarvan God volgens hen de tekst via de [[Djibriel|aartsengel Djibriel]] (Gabriël) aan [[Mohammed]] als [[profeet]] en [[boodschapper (islam)|boodschapper]] doorgaf. Naast de Koran is de [[soenna]] van Mohammed, waarin de levenswijze, de gezegden en de standpunten van de profeet worden beschreven, ook een belangrijke bron voor de ([[soennisme|soennitische]]) islamitische [[doctrine]]. Elke islamitische stroming kent haar eigen bronnen voor de soenna.
 
Moslims kunnen het woord ''moslim'' in een bredere betekenis gebruiken, namelijk - zoals hierboven vermeld - iemand die zich aan God overgeeft. Volgens deze definitie waren bijvoorbeeld [[Adam (profeet)|Adam]], [[Ibrahim (profeet)|Ibrahim]] (Abraham) en [[Isa (profeet)|Isa]] (Jezus) moslims. Op basis van de Koran worden zij een ''[[ḥanīf]]'' genoemd (onder andere [[soera De Koe]] 135-136), een voor-islamitische monotheïst en Godzoeker.
 
[[Bestand:Islam by country.png|thumb|Landen met een moslimbevolking van minimaal 10% (groen is [[soennisme|soennitisch]], rood is [[sjiisme|sjiitisch]], blauw is [[Ibadisme|Ibaditisch]])]]
 
== Oorsprong ==
{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van de islam}}
 
=== Traditionele visie ===
[[Bestand:Siyer-i Nebi 158b.jpg|thumb|[[Mohammed]] ontvangt een [[Openbaring (concept)|Openbaring]]; Mohammed wordt doorgaans niet afgebeeld]]
 
Volgens de islamitische traditie wordt Mohammed ([[570]]-[[632]]) gezien als de laatste in een reeks van [[profeet|profeten]]. Tijdens de laatste tweeëntwintig jaar van zijn leven, vanaf zijn veertigste, zou Mohammed openbaringen hebben gekregen van God die aan hem werden doorgegeven door de [[aartsengel Gabriël]] waarin hij werd opgeroepen het [[Geloven (gedrag)|geloof]] van [[Adam (profeet)|Adam]] en [[Ibrahim (profeet)|Abraham]] opnieuw te introduceren. Voor moslims is de islam dan ook de oorspronkelijke religie zoals geopenbaard aan Abraham, [[Musa (profeet)|Musa]] (Mozes), Isa (Jezus) en andere islamitische [[Profeet|profeten]]. De boodschappen in deze openbaringen, bekend als de Koran, werden gememoriseerd en opgeschreven door zijn volgelingen. In totaal noemt de Koran 25 profeten, maar Mohammed wordt in de islam doorgaans beschouwd als de laatste profeet, "[[Zegel der Profeten]]", die de geschiedenis van de doorlopende [[Openbaring (concept)|openbaring]] van Gods wil heeft afgesloten. De islam is voor moslims de vervolmaking van de [[Monotheïsme|monotheïstische]] religie van God.
 
Gedurende de periode dat Mohammed in [[Mekka]] predikte, drong hij er hen op aan om te stoppen met hun polytheïsme en slechts één God te aanbidden. Hoewel sommigen zich bekeerden tot de islam, werden Mohammed en zijn volgelingen vervolgd door het stadsbestuur. Na twaalf jaar van vervolging van de moslims onder Mohammed door de Mekkanen vertrokken de eersten naar de stad [[Medina (Arabië)|Medina]] (de zogenaamde [[Hidjra|Hijra]]) waar ze een islamitisch bestuur vestigen. Daar werd de de eerste islamitische umma (gemeenschap)opgericht door Mohammed. Die gemeenschap was niet alleen religieus maar was ook politiek. De Mekkanen blijven echter in conflict met de moslims en deze situatie eindigt pas wanneer Mohammed in [[629]] Mekka gewapenderhand verovert. Wanneer hij in 632 op tweeënzestigjarige leeftijd sterft heeft hij de Arabische stammen van Arabië zowel politiek als religieus verenigd.
 
=== Historisch-wetenschappelijke visie ===
De moderne wetenschappelijke geschiedschrijving probeert het verleden te reconstrueren door gebruik te maken van op betrouwbaarheid getoetste archeologische vondsten en [[Tekstkritiek (algemeen)|tekstkritisch]] getoetste schriftelijke bronnen. Hoewel een meerderheid van historici aanneemt dat Mohammed een historische persoon is geweest, kan door het ontbreken van [[Tekstkritiek (algemeen)|betrouwbare bronnen]] uit eerst hand, de [[historiciteit van Mohammed]] niet worden vastgesteld.
 
De vroegst bekende biografie van Mohammed, werd honderdtwintig jaar na de dood van Mohammed geschreven door [[Ibn Ishaq|Ibn Ishaak]]. Deze biografie ('Het leven van Gods boodschapper') is niet overgeleverd en enkel bewaard in een bewerkte versie door een latere auteur genaamd [[Ibn Hisham]] en dateert uit de [[9e eeuw]].
 
De traditionele overlevering, waarbij de Koran door Mohammed werd ontvangen en door hem en zijn naaste metgezellen werd gememoriseerd om kort na Mohammeds dood schriftelijk te worden vastgelegd, kan eveneens niet door een wetenschappelijke benadering bevestigd worden.
 
De oudst bekende fragmenten van de Koran (of een voorloper) zijn in 1972 ontdekt in [[Jemen]]. Door middel van [[koolstofdatering]] wordt de oorsprong van de oudste van deze tekstfragmenten tussen [[645]] en [[690]] geschat. Echter, omdat bij koolstofdatering wordt uitgegaan van het jaar waarin een organisme is gestorven (dat in het geval van [[perkament]] niet hoeft overeen te komen met de opgeschreven tekst) gaan wetenschappers op basis van de [[kalligrafie]] uit van een werkelijke datering van tussen [[710]]-[[715]].<ref>The New Cambridge Medieval History door C. Hillenbrand, blz. 330.</ref> De oudste bekende volledige Koran, de zogenaamde [[Samarkand (plaats)|Samarkand Koran]], stamt naar alle waarschijnlijkheid uit het einde van de [[8ste eeuw|8ste]] tot het begin van de [[9e eeuw]].<ref>On The Dating Of An “'Uthmanic Qur'an door E. A. Rezvan in het tijdschrift ''Manuscripta Orientalia'' (2000) blz. 19-22.</ref>
 
De Koran verwijst veelvuldig naar thema's en verhalen over personen die eerder in de [[Thora]]/[[Oude Testament]] en het [[Nieuwe Testament]] zijn beschreven. Dit betreft onder andere [[Mozes]], [[Maria (moeder van Jezus)|Maria]] en [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]]. Niet al het narratief over deze figuren in de Koran komt overeen met deze eerder genoemde geschriften. Zo spreekt de Koran tegen dat Jezus aan een kruis stierf en opstond, en was volgens de [[Hadith]] niet [[Isaak (aartsvader)|Isaak]] de "zoon van de belofte", maar juist [[Ismaël]], de stamvader van de Arabieren. Desalniettemin, zijn de overeenkomsten dusdanig dat de [[wetenschappelijke consensus]] is dat de Koran veel aan deze eerdere teksten heeft ontleend. De traditioneel islamitische verklaring voor deze overeenkomsten is dat zowel de geschriften van de [[christenen]] en [[joden]] onvolledige en verstoorde versies van de islam zijn.
 
Naast joods-christelijke elementen bevat islam waarschijnlijk ook verscheidene [[Heiden (geloof)|heidense]] tradities uit voorislamitische [[Animisme (religie)|animistische religies]] in de islam geïntegreerd, zoals het [[heiligdom]] de [[Kaäba]] en de rondgangen die daaromheen gemaakt worden tijdens de ''oemra'' en de ''[[hadj]]'' (''tawaaf''), elementen die volgens de islamitische traditie op Abraham teruggevoerd moeten worden.<ref>''Why I am not a Muslim'' - Ibn Warraq, 1995</ref><ref>''Encyclopedia of Islam'' - Gardet, ''Allah''</ref>
 
== Grondslag van de islam ==
[[Bestand:Opened Qur'an.jpg|thumb|Een Arabische [[Koran]]]]
[[Bestand:Madrasah1.jpg|thumb|Kinderen in een [[madrassa]] die de Arabische Koran uit het hoofd leren te [[Recitatie (islam)|reciteren]]]]
[[Bestand:Muhammad 11.jpg|thumb|Mohammed in de [[moskee]]]]
 
=== Koran ===
{{Zie hoofdartikel|Koran}}
De [[Koran]] (ook wel Qur'an genoemd) spreekt tevens met respect over de [[islamitische heilige boeken]], de [[Thora]] (''Tawrat''), de [[Psalmen]] (''[[Zaboer]]'') en het [[Bijbel (christendom)|Bijbelse]] [[Evangelie]] (''[[Indjil]]''), waardoor volgens de islam God in vroeger tijden eveneens tot de mensen heeft gesproken. Men gelooft echter dat de Koran de laatste en beslissende openbaringen van God bevat en dat de andere heilige boeken veranderd en vervalst zijn. [[Joden]] en [[christen]]en worden de [[Mensen van het Boek]] genoemd en daar de Koran fragmentarisch is opgebouwd, geeft de Koran het advies om bij twijfel de Mensen van het Boek te raadplegen.
 
Er zijn verschillende alternatieve namen voor de Koran waaronder, ''Foerqaan'' (openbaring), ''Kitaab'' (boek) en ''Moeshaf'' (boek, dat wil zeggen bladzijden in een kaft). In traditionele zin betekent ''Koran'' letterlijk 'oplezing', wat erop duidt dat het niet alleen een tekst is die bestudeerd moet worden, maar vooral moet worden [[Recitatie (islam)|gereciteerd]]. Koranrecitatie wordt dan ook als een bijzondere vorm van kunst gezien en wordt onderwezen in [[madrassa]]'s. Pas door een kundige recitatie komt de [[Poëzie|poëtische]] kwaliteit van de tekst tot uitdrukking. Overigens is het Arabisch een taal die zich bij uitstek leent voor [[poëzie]] en de dichtkunst staat in Arabisch sprekende landen op een hoog niveau. Grote dichters worden er als helden vereerd. [[Soennisme|Soennitische]] moslims organiseren poëzie-bijeenkomsten ([[Mehfil-e-Naat]]) waar men Arabische gedichten en poëzie voordraagt.
 
Moslims geloven dat de inhoud van de Koran in het [[Arabisch]] geopenbaard werd en die taal is voor de islam dan ook de taal van de [[hemel]] (''lughat al-sama''). Men gelooft dat het Arabisch van God komt en dat deze hemelse taal niet goed genoeg in een aardse taal kan worden omgezet. Vertalingen van de Koran worden dan ook door moslims gezien als minderwaardig en onbetrouwbaar. Een probleem is dat tegenwoordig verreweg de meeste moslims geen [[Arabieren]] zijn en niet het Arabisch als [[moedertaal]] hebben, al is het wel zo dat ook veel niet-Arabische moslims Arabisch leren. Daarom wordt in de praktijk toch vaak een vertaling van de Koran gebruikt. Deze vertaling wordt beschouwd als een Koranuitleg en heeft dus niet de heilige status die de Arabische Koran heeft.
 
=== Hadith ===
{{Zie hoofdartikel|Hadith}}
 
Naast de Koran wordt door veel moslims aan de ''[[Hadith]]'' (dat zijn de [[Overlevering (verhaal)|overlevering]]en van Mohammed en zijn volgelingen) veel gezag toegekend. Pas in [[733]], een eeuw na de dood van de profeet in [[632]], verscheen de eerste biografie van Mohammed verzameld en samengesteld door [[Ibn Ishaq|Mohammad Ibn Ishaq]].
 
In grote verzamelingen overleveringen staat beschreven wat Mohammed (of zijn naaste volgelingen) zei en deed, de ''[[soenna]]'' ofwel 'de weg' geheten. Men kent ook aan zijn algemene spreken en handelen het gezag van een goddelijke openbaring toe. [[Fiqh|Islamitische wetgeleerden]] en [[Kalam (islam)|theologen]] hebben de eerste drie eeuwen veel gediscussieerd over de vraag welke van de overgeleverde tradities, die elkaar op sommige punten tegenspreken, [[Schriftkritiek|authentiek zijn en welke later verzonnen zijn]].
 
Een uitlegger en 'redacteur' van de Hadith uit de negende eeuw was [[Al-Bukhari]], een [[Soennisme|soennitisch]] geleerde. Samen met [[Moslim ibn al-Hajjaj|Muslim]], een andere Hadith-geleerde, legde hij collecties aan van 'zeer betrouwbare' Hadith. Zij hebben daarmee grote invloed gehad op de ontwikkeling van de [[Fiqh|islamitische jurisprudentie]]. De Koran en de Hadith vormen met elkaar de basis voor het leven en de leer van de [[moslim]]s.
 
Uit de Koran en de Hadith werden later de islamitische wetten samengesteld, de ''[[sharia]]''. In ongeveer de helft van de [[Oemma|islamitische landen]] wordt de sharia in een gemengd rechtssysteem gebruikt, naast een wetgeving volgens westers model.
 
De Hadith-collecties verschillen per stroming (soennieten, sjiieten, etc.) en worden door aanhangers van het [[Koranisme]] als onnodig beschouwd omdat de Koran er negatief over zou zijn.<ref>http://www.ongegrondehadith.nl</ref>
 
== De leer ==
[[Bestand:Muhammad 7.jpg|thumb|[[Mohammed]] wordt ontvangen door de vier [[aartsengel]]en. Afbeelding uit 1436; in tegenstelling tot de soenitische gewoonte, tonen Perzische afbeeldingen wel het gezicht van Mohammed]]
 
God wordt door moslims aanbeden als [[schepper (maker)|schepper]] van alles. Hij is (ver boven de mens) verheven, [[Soevereiniteit|soeverein]], [[Barmhartigheid|barmhartig]], [[almacht]]ig en [[Weten|alwetend]]. De islam kent aan God [[99 Schone Namen van God|99 eigenschappen]] toe. Volgens moslims [[Openbaring (concept)|openbaart]] God niet zichzelf; Zijn tekenen van bestaan zijn wel terug te herkennen in de pracht van de [[schepping]]. Niets van God is door de mens te kennen, behalve Zijn wil die via Mohammed aan de mens geopenbaard is. Moslims spreken de grootheid van God vaak uit door middel van de uitdrukking ''[[Allahoe akbar (islam)|Allahoe akbar]]'' (God is groter/de grootste - het Arabisch kent geen overtreffende trap). Centraal staat ook het begrip [[tawhied]], dat letterlijk 'één maken' betekent. Het staat voor het principe dat God de enige is die er werkelijk toe doet. [[Tawhied]] is daarom tegen de [[Scheiding van kerk en staat|scheiding van geloof en staat]] en staat aan de basis van het [[islamisme]], oftewel de politieke islam.
 
[[Islamologie|Islamologen]] als [[Urbain Vermeulen]] beschrijven daarom de islam eerder als een [[Rechtsstelsel|rechtssysteem]] dan een godsdienst omdat in die gebieden waar de islam zich heeft kunnen vestigen als meerderheidsgodsdienst er nooit een [[dichotomie]] heeft bestaan tussen [[religie]]us-[[eschatologie|eschatologische]] en [[ethiek|ethisch]]-[[recht|juridische]] aspecten.
 
Moslims geloven (evenals veel [[christen]]en en [[joden]]) in het bestaan van door God geschapen [[engel]]en, dienaren van God. De islam kent vier [[aartsengel]]en en miljoenen [[beschermengel]]en. Ook geloven moslims traditioneel dat naast elk mens twee engelen zitten: één aan de rechterkant die zijn goede daden en woorden noteert, de ander aan de linkerkant om zijn [[zonde]]n op te schrijven. De Koran leert ook dat de [[satan|duivel]], ''Iblis'' of ''[[Shaitan]]'', een [[Djinn (mythisch wezen)|djinn]] is.<ref>''Islam voor Dummies'', Malcom Clark, Uitgeverij Addison Wesley, 2004, blz. 52, ISBN 90-430-0845-1</ref> In tegenstelling tot de andere engelen buigt hij niet voor [[Adam (profeet)|Adam]]<ref>[[Soera Al-Hidjr]] 30-31</ref> Verder kent de islam vergelijkbaar met [[Animisme (religie)|animistische religies]], mannelijke en vrouwelijke geesten of geestelijke wezens, de ''djinns''. Deze wezens spelen een grote rol in het dagelijks leven van aanhangers van de z.g. [[volksislam]]. Hierin spelen [[bijgeloof]], [[magie]] zoals het [[boze oog]] een belangrijke rol.
 
Hoewel djinns andere wezens zijn dan mensen zitten ze volgens de islam in dezelfde positie als de mensen. Ze hebben de keus om God al of niet te volgen. Onder hen bestaan daarom dus ook [[moslim]]s en [[Islamitische visies op niet-moslims|niet-moslims]]. Net als in het christendom en jodendom geleerd wordt zijn de [[Geest|geestelijke wezens]] die God niet willen volgen bekend als kwade geesten of [[demon]]en.
 
De islam kent de concepten van vergeving en verlossing van [[zonde]]n niet; ieder mens blijft zélf altijd verantwoordelijk voor zijn eigen daden en moet de gevolgen daarvan dragen bij het eindoordeel. Dat [[Dag des oordeels|eindoordeel]] is afhankelijk van de eindbalans tussen zonden en goede daden. De islam is geen [[Kerk (instituut)|Kerk]] en heeft in principe geen kerkelijke [[hiërarchie]]. Iedere moslim is vrij om een [[interpretatie]] van een geestelijke voorganger te kiezen.
 
=== Islamitische eschatologie ===
[[Bestand:Allah-green.svg|thumb|[[Allah]], God in het Arabisch]]
 
De islam leert dat alle levende wezens op aarde op de [[Qiyamah|dag van de wederopstanding]] door God [[Eindtijd|geoordeeld]] zullen worden en wel op basis van hun daden. In tegenstelling tot het christendom leert de islam geen [[erfzonde]], maar wel de neiging van ieder mens om van het goede pad af te dwalen. De islam kent vergelijkbaar met christenen wel een islamitische opvatting van de [[Heilige Geest]], genaamd [[Roeh Al-Qoedoes]], maar wijst de [[Drie-eenheid|heilige drie-eenheid]] resoluut af.
 
[[Adam (profeet)|Adam]] wordt in de Koran net zo goed als [[Eva (persoon)|Eva]] (die niet bij naam wordt genoemd) verantwoordelijk gesteld voor de [[zondeval]]. Hij had zijn partner immers moeten afhouden van het overtreden van Gods gebod. '[[Zonde]]' is voor de moslim het begaan van fouten door slechte invloed van buitenaf of van de eigen [[Ziel (filosofie)|ziel]]. [[Gedragsstoornis|Gedragsproblemen]] komen gedeeltelijk van binnenuit (''nafs'') en gedeeltelijk van buitenaf (invloed vriendenkring, mensen met een slechte invloed, beïnvloeding door de [[consumptiemaatschappij]], invloed van [[Satan]]). Slechte daden kunnen gedeeltelijk worden gecompenseerd door het vervullen van [[Fard]] (religieuze plichten), onderwerping aan de wil van God en het doen van goede daden. Ieders goede en slechte daden zullen tegen elkaar afgewogen worden op de 'dag van de [[opstanding]]', ook wel 'het uur' of 'de dag van het oordeel' genoemd. Door de [[Vergeving (algemeen)|vergevingsgezindheid]] van God (''Rahim'') kunnen mensen de [[hemel]] bereiken. Soms voorafgegaan door een tijdelijke straf in de [[hel (geloofsconcept)|hel]]. Een positieve balans resulteert altijd in rechtstreekse toelating tot het [[paradijs]]. Eeuwige straf krijgen ook moslims die [[ridda]] hebben begaan, oftewel Gods bestaan hebben ontkend en daarmee getornd hebben aan de inhoud van de [[geloofsbelijdenis]].
 
Algemeen aanvaard is het geloof in de komst van een [[Messias|messiaanse]] figuur, ''[[Mahdi|al Mahdi]]'' ('de door God geleide'), die de wereld [[rechtvaardigheid|gerechtigheid]] zal brengen en terug zal voeren naar de ''ware islam''. Maar omdat de Koran daarover zwijgt en sommige van Mohammeds uitspraken daarover, zoals opgetekend in de [[Hadith]], onbetrouwbaar worden gevonden, blijft de identiteit van dit figuur onderwerp van discussie binnen de islam. Zo zou het kunnen gaan om de profeet Isa als [[messias]], maar zou het ook kunnen gaan om de profeet Isa die de messias op deze Dag zal komen brengen. Op dit punt hebben de [[Sjiisme|sjiieten]] en [[Soennisme|soennieten]] heel afwijkende opvattingen.
 
Het [[paradijs]] (''djenna'') wordt in de Koran beschreven als een plaats waar geen moeite, verdriet of vermoeidheid is en waar de rechtvaardigen het aangezicht van de Godheid mogen zien. De paradijsbewoners mogen liggen op [[Zijde (textiel)|zijden]] rustbanken aan de oevers van stromende rivieren, terwijl zij genieten van hemelse [[Voedsel|spijzen]] en dranken, die hun door jongelingen worden aangereikt. Donkerogige [[Maagd (geneeskunde)|maagden]] (''hoerris'') staan voortdurend tot hun beschikking. Veel gelovigen vatten deze beschrijving letterlijk op. Moslimgeleerden benadrukken daarnaast het [[Allegorisme|allegorische]] karakter ervan. Zo zouden de bomen de goede daden symboliseren en de rivieren het geloof van de rechtvaardigen. Omdat de goede vrouwen van de rechtvaardigen ook in het paradijs komen, moeten de ''hoerris'', net als de spijzen en dranken, symbool staan voor geestelijke zegeningen. Overigens komt het begrip ''hoerris'' slechts tweemaal voor in verzen die in de vroegere periode (in [[Mekka]]) zijn geopenbaard. Veel vaker komt het neutrale ''zawjd'' voor, dat met partner vertaald kan worden. Vooral voor een [[Feminisme|feministische]] uitleg van de Koran is dit van belang. Ook met betrekking tot [[islam en homoseksualiteit]] lijken in deze [[aya]]at mogelijkerwijs een aantal verwijzingen te staan
 
=== Andere elementen uit de leer ===
[[Bestand:Persian depiction of Jesus - Sermon on the Mount.jpg|thumb|[[Jezus (historisch-kritisch)|''Isa'']] op de berg]]
 
"Kufr" betekent in het Arabisch 'ongeloof, ontrouw', "kafara" betekent 'bedekken, verbergen; ongelovig zijn'. In de Koran wordt het woord "kafr" gebruikt om te refereren aan mensen die de realiteit van Gods heerschappij en autoriteit ontkennen of verbergen. In de islam worden er verschillende gradaties van kafr onderscheiden met verschillende onderliggende redenen, variërend van arrogantie en koppigheid tot [[hypocrisie]].<ref>[http://www.sunnahonline.com/ilm/aqeedah/0038.htm Types of Kufr (Disbelief)]</ref>
 
Een [[ongelovige]] wordt in de Koran een ''[[kafir|kāfir]]'' genoemd. Een ''kāfir'' verwijst naar iemand die ondankbaar is jegens God.<ref>Hans Wehr, A Dictionary of Modern Written Arabic ISBN 0-87950-001-8</ref> Ook [[Satan#In de islam|Satan]] wordt in de Koran een kafir genoemd, terwijl hij zojuist nog met God gesproken had.<ref>De Koran, in de vertaling van prof. dr. J.H. Kramer, bewerkt door drs. A. Jaber en dr. J.J.G Jansen, uitgeverij de Arbeiderspers, 2003, blz. 5, ISBN 90 295 2550 9</ref> Doorgaans wordt met ''kafir'' iemand bedoeld die het bestaan van God ontkent, ook wel [[shirk]] genaamd. [[Mensen van het Boek]] vallen hier niet onder, ondanks de voor moslims moeilijk aanvaardbare [[drie-eenheid]]. [[Jezus (historisch-kritisch)|Jezus]] (''Isa'') wordt door de islam wel als belangrijke profeet erkend, maar niet als [[zoon van God]].
 
Veel moslims kennen een sterke afhankelijkheid van [[qadar|het lot zoals God dat beschikt]] (''[[insha'Allah]]'', zoals God het wil), zowel [[Goed en kwaad|goed als kwaad]]. De islam leert hun echter alles te doen wat in hun vermogen ligt om het kwade af te wenden, en pas daarna op God te vertrouwen. Het gebruik van [[Geneesmiddel|medicijnen]] ten tijde van ziekte is voor een moslim dan ook verplicht en hij moet niet op het [[Noodlot (term)|lot]] vertrouwen zonder verder iets te ondernemen.
 
Moslims zien 'heil' en 'redding' als een zaak van de hele wereldgemeenschap, de universele islam. Velen zeggen dan ook te streven (ook wel uiterlijke [[jihad]] genoemd) naar het realiseren van één wereldomvattende [[Islamisme|islamitische staat]]. Leven in één moslimgemeenschap, de ''[[oemma]]'', geleid door moslims die kennis hebben van Gods wil, zou alle mensen helpen de wil van God op te volgen.
 
== De praktijk ==
{{Zie hoofdartikel|Vijf zuilen van de islam}}
[[Bestand:Kabaa.jpg|thumb|Tijdens de [[hadj]] maakt men zeven keer de ommegang rond de [[Kaäba]]]]
[[Bestand:Mosque.jpg|thumb|Nederwerping van een aantal [[moslim]]s in een [[moskee]] tijdens het [[Salat (islam)|rituele gebed]]]]
 
De praktijk van het islamitisch geloof steunt op een stelsel van [[Rite (religie)|riten]] en plichten, de ''[[fiqh]]'', waarvan de '[[Vijf zuilen van de islam]]' de belangrijkste zijn, namelijk de [[geloofsbelijdenis|getuigenis]] (de ''[[sjahada]]''), het verrichten van de vijfmaal daagse verplichte gebeden (de ''[[salat (islam)|salat]]''), het geven van aalmoezen (de ''[[zakat]]''), het overdag ''[[vasten]]'' in de maand [[ramadan]] en het maken van een bedevaart naar [[Mekka]] (de ''[[hadj]]''). Elke moslim is traditioneel verplicht zich, indien maar enigszins mogelijk, aan deze vijf verrichtingen te houden. Hiermee worden de persoonlijke discipline van elke gelovige zowel als de onderlinge gemeenschap en de gehoorzame dienst aan God uitgedrukt.
 
Een moslim dient zich aan deze vijf zuilen van de islam te houden, maar tevens behoort hij te geloven in de [[Zuilen van geloof]]. Er is geen vastgesteld aantal, maar de meeste literatuur spreekt van zes zuilen: [[Tawhied|de eenheid van God]], de [[engel]]en, de [[Islamitische heilige boeken|geopenbaarde boeken]], de [[profeet|profeten]] en de [[boodschapper (islam)|boodschappers]], de [[Qiyamah|Dag des Oordeels]] en de [[Qadar|voorbeschikking Gods]].
 
De Koran geeft ook voorschriften omtrent het gebruik van voedsel. Voedsel kan [[halal en haram|halal]] (toegestaan) of [[halal en haram|haram]] (niet toegestaan) zijn. Veel van deze voorschriften komen overeen met de [[Thora]], de boeken van [[Mozes]]. Zo is het eten van vlees afkomstig van [[varkenachtigen]] (bijvoorbeeld [[varkensvlees]]) verboden, behalve in tijd van nood. Ook wordt volgens de meeste [[tafsir]] in de Koran het drinken van [[alcoholische drank|alcoholische]] dranken verboden.
 
Moslims houden hun gezamenlijke erediensten meestal in de [[moskee]], maar op zich kan op iedere reine plek het [[Salat (islam)|verplichte gebed]] worden verricht. [[Gebed|Bidden]] kan alleen geschieden in staat van rituele reinheid ([[woedoe]]) en bestaat uit een serie buigingen en teraardewerpingen, waarbij onder meer uit de Koran wordt [[Recitatie (islam)|gereciteerd]]. Het gebed wordt afgesloten met een korte draaiing van het hoofd naar rechts en naar links onder het uitspreken van ''as salaamoe `alaykoem wa rahmatullah'' (vrede zij met u en de genade van God) om de engelen te groeten die de goede en slechte daden van de gelovige bijhouden of om het contact met de wereld om zich heen te herstellen. Tijdens het gebed richt men zich zo mogelijk naar de [[Kaäba]] in [[Mekka]]. In het begin van Mohammeds profeetschap verrichtten de moslims hun gebeden in de richting van [[Jeruzalem]], maar de [[qibla]] werd later tijdens zijn profeetschap veranderd naar Mekka.
 
Het hoogtepunt van de week ligt voor moslims op vrijdagmiddag, vergelijkbaar met de [[sjabbat]] voor joden en de zondag voor de [[christen]]en. Er wordt voorafgaand aan het [[dhuhr]]-gebed dan een preek (''[[khutbah]]'') gehouden, gevolgd door het gezamenlijke gebed, dat dan twee rakaat omvat in plaats van vier. Het betreft echter geen [[rustdag]]; er mag gewerkt worden op deze dag.
 
De islam kent geen [[priester]]schap, maar wel geestelijke zowel als politieke leiders, [[Theoloog|theologen]] en rechtsgeleerden. Bij soennitische moslims wordt geestelijk en politiek leiderschap niet gecombineerd, bij [[Sjiisme|sjiieten]] wel. Een voorganger in de moskee (voor soennitische moslims) wordt ''[[imam]]'' (van het Arabische 'amma' = vooraan lopen) genoemd, bij sjiieten wordt de term ook gebruikt voor een belangrijk geestelijk leider. Andere religieuze titels zijn: ''[[sjeik|sjeich]]'' ([[Soefisme|soefileider]]) dit kan bij zowel soefi's als bij soennieten gebruikt worden, ''[[Oelema|alim]]'' (meervoud ''[[oelema]]'') (jurist/theoloog), ''[[ayatollah]]'' (sjiisme), ''[[moefti]]'' (juridisch adviseur) en ''[[kalief]]'' (hoofd van het [[kalifaat]]). Verder wordt een vernieuwer van het geloof een ''[[mujaddid]]'' genoemd en een strijder voor het geloof een ''[[mujahed]]''. Een ''[[qadi]]'' ten slotte is een islamitisch rechter.
 
Van plaats tot plaats wordt de islam anders beleden, vaak binnen de culturele kaders van het volk dat de islam aanhangt of heeft aangenomen. Vaak zijn de initiële (religieuze) gebruiken van een volk of groepering verweven met die van de islamitische (arabische) uitgangspunten. In deze context spreekt men ook wel van [[volksislam]]. Van [[Koranisme|Koranische moslims]] spreekt men in het geval van moslims die alleen de Koran accepteren en de Hadith verwerpen.
 
== Stromingen in de islam ==
[[Bestand:Muslim distribution.jpg|thumb|Verspreiding van [[Sjiisme|sjiieten]] (donkergroen) en [[Soennisme|soennieten]] (lichtgroen)]]
{{Zie hoofdartikel|Stromingen in de islam}}
 
Binnen de islam zijn er verschillende [[Stromingen in de islam|stromingen]]. De twee grootste stromingen zijn ontstaan ten gevolge van een conflict over de opvolging van Mohammed. De islam kent hierdoor geen centraal leergezag en er is ook geen religieus-spiritueel leider, zoals de [[paus]] in de [[Rooms-Katholieke Kerk]], wiens gezag door rooms-katholieke christenen algemeen erkend wordt.
 
Het [[fitna (islam)|opvolgingsconflict]] ontstond doordat [[Mohammed]], ondanks het feit dat hij negen vrouwen had, geen levende mannelijke afstammeling had verwekt (zijn enige zoon was jong overleden). Tot ongenoegen van enkele moslims werd na de dood van Mohammed diens vriend [[Aboe Bakr]] als opvolger aanvaard en niet [[Ali ibn Aboe Talib|Ali]], een neef (en schoonzoon) van Mohammed. Ali werd uiteindelijk de vierde [[kalief]], maar hij werd in 661 vermoord. Zijn zoon [[Hoessein (imam)|Hoessein]] volgde hem op, maar deze werd in 680 eveneens gedood door het leger van de [[Omajjaden]]. Na een kleine dertig jaar resulteerde dit tot het ontstaan van twee hoofdstromingen: het [[sjiisme]] en het [[soennisme]]. Waar de soennieten in de vier kaliefen geloven (Aboe Bakr, Omar, Uthman, Ali), geloven de sjiieten in [[de Twaalf Imams]], die wél als mannelijke afstammelingen van Mohammed worden gezien via zijn dochter [[Fatima Zahra]].
 
Het soennisme en het sjiisme verschillen niet zozeer op het gebied van elementaire [[Doctrine|geloofsleer]] en religieuze verplichtingen, maar wel op het gebied van niet-verplichte feesten, tradities en praktijken. Er worden verschillende versies van de [[Hadith]] gehanteerd.
 
Naast soennisme en sjiisme bestaat er binnen beide stromingen een [[mystiek]]e substroom, het [[soefisme]].
 
=== Soennisme ===
{{Zie hoofdartikel|Soennisme}}
De naam voor deze stroming is afgeleid van het Arabische woord ''[[soenna]]'', gewoonte. Soennieten vormen de grootste groep binnen de islam. Kenmerk: soennieten geloven dat de moslim Mohammed zo getrouw mogelijk moet navolgen in onder meer eet- en leefgewoonten en [[Ethiek|ethisch]] gedrag. Dit maakt voor soennieten de betrouwbare [[Hadith]], die de leefgewoonten van Mohammed beschrijven, erg belangrijk. Het leiderschap van de gemeenschap werd overgenomen door [[kalief]]en, waarvan er vier door soennitische moslims als ''rechtgeleid'' worden beschouwd. De overgrote meerderheid (ca. 85%) van de moslims is soenniet. Het soennisme kent vier ''rechtsscholen'' (richtingen) ook wel ''[[madhhab]]'' (مذّهب) genoemd:
* [[hanafieten]]: vooral in [[India]], [[Pakistan]], [[Afghanistan]], [[Egypte (land)|Egypte]], [[Turkije]] en [[Iran]].
* [[hanbalieten]]/[[wahabisme]]: vooral op het [[Arabisch Schiereiland]]
* [[malikieten]]: vooral in [[Noord-Afrika|Noord]]- en [[West-Afrika]]
* [[Sjafisme|sjafi'ieten]]: vooral in [[Somalië]], [[Maleisië]] en [[Indonesië]]
 
De soennieten krijgen vaak kritiek van andere stromingen omdat hun leer, [[hadith]]-keuze en praktisering te veel 'beïnvloed' zou zijn door de [[Omajjaden]].
 
Substromingen:
* [[salafisme]] - puriteinse stroming binnen het soennisme gebaseerd op de [[Hanbalieten|hanbali-madhhab]], die terug wenst te keren naar een originele islam. Salafisten streven ernaar om [[as-Salaf as-Saalih]]ien (de vrome voorgangers, namelijk Mohammed, zijn [[sahaba|metgezellen]] en de generatie daarna) na te volgen.
 
=== Sjiisme ===
{{Zie hoofdartikel|Sjiisme}}
Sjiieten stellen dat het leiderschap na de dood van Mohammed overgenomen moest worden door een lid van zijn familie, zij gaven de voorkeur aan zijn schoonzoon [[Ali ibn Aboe Talib|Ali]]. Dit baseren zij op [[Hadith]] waarin Mohammed Ali als zijn directe opvolger aanwijst. Sjiieten leven vooral in [[Azerbeidzjan]], [[Bahrein]], [[Irak]] en [[Iran]], waar ze de meerderheid vormen. Ze vormen een minderheid in [[Afghanistan]], [[Jemen]], [[Koeweit]], [[Libanon]], [[Pakistan]], [[Saoedi-Arabië]], [[Syrië]] en [[Turkije]]. Kenmerkend voor sjiieten is het gezag dat zij aan de [[imam]] toekennen. De belangrijkste groep sjiieten, de [[Jafari (sjiisme)|Twaalvers]], erkennen dat er [[De Twaalf Imams|Twaalf Imams]] zijn geweest die de ware opvolgers waren van de profeet Mohammed. De twaalfde imam, de ''[[Mahdi]]'', verdween mysterieus en zijn gehoopte terugkeer is een belangrijk kenmerk van het sjiisme. <br />
Ook het sjiisme heeft verschillende rechtsscholen, zoals de [[Jafari (sjiisme)|Jafari]].
Substromingen:
* [[alawieten]] - een stroming binnen het sjiisme (niet verwarren met de [[Alevitisme|alevieten]], zie beneden). Erkennen [[de Twaalf Imams]] als de ware opvolgers van de profeet Mohammed. Qua praktisering heeft het veel gemeen met de sjiieten. Komt voor in het westen van Syrië, het uiterste zuiden van Turkije en het noorden van Libanon.
* [[alevitisme]] - deze mystieke stroming wordt ook wel vaak omschreven als een spiritueel religieus-humanistische stroming binnen het sjiisme, gebaseerd op de leer van de 13e-eeuwse soefi-meester [[Hadji Bektasj Veli]]. Geloven ook in [[de Twaalf Imams]]. De praktisering komt overeen met het soefisme (voornamelijk de [[Bektashisme|Bektashi-orde]]). Komt vooral voor in Turkije.
* [[assassijnen]] - een stroming binnen het isma'ilisme.
* [[druzen]] - een uit het sjiisme voortgekomen mystieke sekte. Druzen worden door andere moslims niet altijd als islamitisch gezien. Druzen wonen van vroeger uit in Libanon, [[Syrië]], [[Israël (hoofdbetekenis)|Israël]] (inclusief de Palestijnse gebieden) en [[Jordanië]], en tegenwoordig ook in de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]] en [[Australië (land)|Australië]].
* [[isma'ilisme]] of Zeveners - mystieke stroming binnen het sjiisme, die in de terugkeer van de zevende Imam gelooft. Komt voor in Syrië en Libanon.
* [[Jafari (sjiisme)|ithna ashri]] of twaalvers - De grootste en belangrijkste stroming binnen het sjiisme. Erkennen [[de Twaalf Imams]] als de ware opvolgers van de profeet Mohammed.
* [[zaidieten]] of vijvers - stroming binnen het sjiisme die slechts de eerste vijf imams erkennen. Komt vooral voor in Jemen en Saoedi-Arabië.
 
=== Soefisme ===
{{Zie hoofdartikel|Soefisme}}
[[Bestand:Mevlana Konya.jpg|thumb|Enkele [[Soefisme|soefi's]] die buiten ronddraaien als vorm van aanbidding.]]
 
Het soefisme is een [[mystiek]]e, [[Spiritualiteit|spirituele]] beweging binnen zowel het soennisme als het sjiisme. Het soefisme wordt ook aangeduid als de volksislam. Het wordt ook wel ''tasawwoef'' genoemd en beschreven als het hart van de islam.
Soefisme vormt een innerlijke, [[mystiek]]e of de psycho-spirituele dimensie binnen de islam. Het voeren van een [[Jihad|innerlijke strijd]] en het ontwikkelen van zelfdiscipline zijn belangrijke kenmerken van een soefistische levenshouding. Door het doen van spirituele, [[Meditatie|meditatieve oefening]]en, meestal onder leiding van een spirituele meester, hoopt men 'dichter bij God' te komen.
De meningen van [[Oelema|islamitische geleerden]] over het ontstaan van het woord soefisme zijn verdeeld. Sommigen zien een relatie met het Griekse woord 'sophia', wat [[Wijsheid (deugd)|levenswijsheid]] betekent, anderen zeggen dat het verwijst naar arme moslims die naast de moskee van de Profeet in [[Medina (Arabië)|Medina]] op een bank (soefa) zaten. Ook bestaat de opvatting dat de benaming afkomstig is van het [[Perzisch]]e woord voor wol, aangezien veel soefi's eenvoudige wollen kleding droegen die paste bij hun sobere [[levensstijl]].
 
=== Koranisme ===
{{Zie hoofdartikel|Koranisme}}
Het [[Koranisme]] is de groeiende overtuiging die de religieuze autoriteit van de [[Hadith]]-verzamelingen geheel of gedeeltelijk afwijst en beschouwt de Koran als meest (of enige) gezaghebbende tekst in de islam. De Koran zou ervoor waarschuwen dat ongegronde Hadith doen dwalen van het ware pad van God. Koranisten zijn van mening dat veel hadith door de [[omajjaden]] zijn gefabriceerd en dat ook de praktisering van de orthodoxe meerderheid hierdoor en door pre-islamitische rituelen en gebruiken is beïnvloed.
 
=== Khawarij ===
{{Zie hoofdartikel|Kharidjieten}}
De ''khawarij'' is een oorspronkelijk zeer radicale, later [[tolerantie (maatschappij)|toleranter]] geworden [[Stromingen in de islam|stroming binnen de islam]] die zich onderscheidt van zowel soennisme als sjiisme. Belangrijke kenmerken in de leer zijn de nadruk op daden in plaats van [[dogma (algemeen)|dogma]]'s, en het hebben van een goede inborst als geloofsrechtvaardiging. Zij verwerpen [[Ritueel|ritualisme]] en [[Corruptie|corrupt]] leiderschap, wat in het verre verleden leidde tot meerdere opstanden tegen het heersende gezag.
 
Substromingen:
* [[Ibadisme|ibadieten]] - de staatsgodsdienst van [[Oman]]. De meest tolerante vorm van islam op het Arabisch Schiereiland. Ook groepen Kabylen in [[Algerije]] zijn aanhangers van deze stroming.
 
=== Andere stromingen ===
* [[Ahmadiyya (geloofsgemeenschap)|ahmaddiya]] - dit wordt door de meeste moslims als een niet-islamitische [[sekte]] gezien. De profeet en grondlegger van de Ahmaddiya is [[Mirza Ghulam Ahmad]]. Aanhangers wonen vooral in [[Pakistan]] en [[India]]. In Nederland zijn de meeste aanhangers geëmigreerde [[Hindoestanen]] uit [[Suriname]], in [[België (hoofdbetekenis)|België]] zijn het vooral [[Asielrecht|politiek vluchtelingen]] uit Pakistan.
* [[asharisme]] - een sekte die in de 9e eeuw gesticht is als reactie tegen het moetazilisme.
* [[Jezus-moslims]] - dit zijn moslims die in Jezus geloven zoals de christenen erin geloven.
* [[moetazilisme]] - een liberale, rationalistische stroming binnen de islam.
* [[qadarisme]] - een van de eerste sekte die is ontstaan binnen de islam die de nadruk leggen op het lot van de mens die een vrije wil heeft los van Allah.
* [[volksislam]] - de islam gemengd met pre-islamitische rituelen.
 
Zie ook: [[Stromingen in de islam]], [[Lijst van religies en spirituele tradities]]
 
== Islam in de moderne wereld ==
[[Bestand:Shah alam moschee.jpg|thumb|Twee vrouwen in een moskee in [[Maleisië]]]]
 
De westerse invloed die tegen het einde van de [[19e eeuw]] de islamitische wereld bereikte, als gevolg van het [[Kolonisatie|kolonialisme]], heeft ook de beleving van de islam in veel landen veranderd.
 
Westerse [[Secularisering|seculiere]] waarden als [[democratie]], de [[scheiding van kerk en staat]], [[godsdienstvrijheid]] en [[rechten van de mens]], maar ook westers economisch [[imperialisme]] en [[racisme]] hadden een grote invloed op de bevolking. Eerst werd vooral een westers opgeleide elite beïnvloed door de [[Westerse cultuur|westerse denkbeelden]] zoals [[emancipatie]], [[Islam en mensenrechten|mensenrechten]] en [[modern humanisme]]. De opkomst van deze denkbeelden en de slechte positie van de moslimbevolking leidde tot ontevredenheid bij veel moslims.
 
In hoofdlijnen kan de manier van reageren door moslims op de moderne, [[Secularisme|seculiere]] wereld, verdeeld worden in een [[Fundamentalisme|fundamentalistische]] dan wel een meer [[Liberalisme|liberale]] reactie. Met name [[moslimfundamentalisme|moslimfundamentalisten]] waren tegenstanders van deze westerse waarden terwijl seculiere moslims voorstanders waren. In eerste instantie probeerden de meesten de islam te verzoenen met de [[Westerse cultuur|westerse]] waarden en argumenteerden bijvoorbeeld dat de islam altijd een sterk democratisch karakter had gehad. Anderen waren teleurgesteld over het feit dat sommige islamitische landen door westerse mogendheden overheerst werden. De westerse idealen bleken helemaal niet zo vanzelfsprekend omdat achterstelling van moslims in het bestuur van de landen toen nog algemeen voorkwam.
 
=== Moslimfundamentalisme ===
{{Zie hoofdartikel|moslimfundamentalisme}}
Verschillende islamitische denkers als [[Jamal al-Din al-Afghani]], [[Mohammed Abdoe]], [[Hassan al-Banna]] en later [[Said Qutb]] keerden zich in de [[20e eeuw|twintigste eeuw]] af van de [[Universele verklaring van de rechten van de mens|universele mensenrechten]] en [[secularisatie|seculiere westerse waarden]]. Vooral het [[gelijkheidsbeginsel]] tussen man en vrouw, de [[vrijheid van meningsuiting]] en [[godsdienstvrijheid]], en dan met name verlaten van de islam ([[ridda]]), is voor hen niet bespreekbaar of totaal onaanvaardbaar. Zij willen zich hiervan afkeren en richtten op een terugkeer naar de [[normen en waarden]] van de [[Geschiedenis van de islam#De eerste islamitische gemeenschap in Medina|vroege islamitische gemeenschap]].
 
Het [[moslimfundamentalisme]] wordt door analisten als [[Karen Armstrong]] als een in wezen moderne stroming beschouwd. Zij stelt dat dit [[fundamentalisme]], net als het [[christenfundamentalisme]], gezien moet worden als een tegenreactie op het dwingende karakter van de [[secularisering]]. De gelovigen die zich tot het fundamentalisme keren zijn vaak teleurgesteld in het moderne experiment. Ook zijn zij bang dat de secularisatie tot beperkingen van hun mogelijkheden tot uitoefening van hun religie zullen leiden. In het [[Midden-Oosten]] waren in de [[1960-1969|jaren 60]] en [[1970-1979|70]] van de twintigste eeuw diverse seculiere leiders aan de macht (waaronder [[Nasser]] in Egypte en de [[Sjah]] in Iran) die de [[Islamisme|politiek-fundamentalistische stromingen]] soms hardhandig onderdrukten, terwijl zij de maatschappij naar [[westerse cultuur|westers model]] trachtten te hervormen.
 
De Franse islamkenner [[Olivier Roy]] stelt dat de in [[Westerse wereld|westerse landen]] wonende [[moslimextremisme|moslimextremisten]] - vaak [[Immigratie|immigranten]] van de tweede generatie - zichzelf een [[Identiteit (eigenheid)|identiteit]] aanmeten met een fundamentalistische vorm van de islam. Roy spreekt in dit geval wel van ''born again moslims''.
 
De terroristische organisatie [[Al Qaida]], verantwoordelijk voor de [[Aanslagen op 11 september 2001|aanslagen van 11 september 2001]], komt voort uit de [[takfirieen]]stroming.
 
=== Liberale bewegingen binnen de islam ===
Er zijn diverse [[liberalisme|liberale]] bewegingen binnen de islam en deze bewegingen zoeken naar manieren om de islam te verzoenen met de [[westerse wereld|moderne wereld]]. Het karakter van de vroege [[sharia]] was volgens hen flexibeler dan de tegenwoordige, en sommige hedendaagse moslims vinden dat de huidige regels ook flexibeler moeten worden toegepast. Daarvoor moet een nieuwe ''[[fiqh]]'' (islamitische [[jurisprudentie]]) worden ontwikkeld, toepasbaar in de moderne wereld. Deze stromingen betwisten niet de fundamenten van de islam, maar men wil de vroegere status van het [[Islamitisch Kalifaat|Kalifaat]] als een centrum van vrijheid en reflectie (vooral in de eerste eeuwen van de islam, van ca. 700 tot ca. 1100) weer terugbrengen. Dit willen zij onder meer door de "poorten van de [[idjtihad]] (weer) te openen".
 
De stelling dat alleen [[liberalisering]] van de ''[[sharia]]'' zal leiden tot een onderscheid tussen de [[traditie|traditionele]] vorm en de 'echte' islam wordt door vele moslims weerlegd door te zeggen dat het [[fundamentalisme]] culturele interventie verwerpt. [[Moslimfundamentalisme|Moslimfundamentalisten]] stellen bijvoorbeeld dat mannen en vrouwen door God gegeven rechten en plichten hebben die geen mens mag overtreden of betwisten. Discussie over de [[Dogma (algemeen)|dogma's]] is in deze visie dan weer uit den boze.
 
Vanaf 1960 vonden er interessante ontwikkelingen plaats op het gebied van her[[interpretatie]] van de Koran en vernieuwing van [[Kalam (islam)|islamitische theologie]], deels door klassiek geschoolde 'dissidente' islamgeleerden in de [[Oemma|islamitische wereld]], maar ook door islamitische geleerden die aan westerse universiteiten verbonden zijn. De belangrijkste vernieuwers van het islamitisch denken op dit moment zijn:
 
[[Mohammed Arkoun]] (Frankrijk), [[Reza Aslan]] (Iran/VS), [[Asef Bayat]] (Iran/Nederland), [[Asghar Ali Engineer]] (India), [[Farid Esack]] (Zuid-Afrika), [[Khaled Abou el-Fadl]] (VS), [[Nurcholis Madjid]] (Indonesië), [[Ebrahim E.I. Moosa]] (Zuid-Afrika), [[Abdullahi Ahmed An-Na'im]] (Soedan/VS), [[Farish Noor]] (Maleisië), [[Tariq Ramadan]] (Egypte/Zwitserland), [[Fazlur Rahman]] (Pakistan/VS), [[Ziauddin Sardar]] (Pakistan/Engeland), [[Abdulkarim Soroush]] (Iran), [[Nasr Abu Zayd|Nasr Hamid Abu Zayd]] (Egypte/Nederland)
 
=== Moslimfeminisme ===
[[Bestand:Islamic Feminism Symbol.svg|thumb|symbool van het [[moslimfeminisme]]]]
{{Zie hoofdartikel|moslimfeminisme}}
 
Vooral in het westerse [[feminisme]] bestaat de opvatting dat [[vrouwenemancipatie]] slechts mogelijk is door de [[geloofsafval|religie aan de kant te schuiven]]. Voor veel moslima's is het afstand doen van de islam ([[ridda]]) echter geen optie, omdat zij dan de kans lopen gedood te worden, naar de vaste islamitische straffen ([[hadd]]). Aan het eind van de [[19e eeuw]] stond er onder meer in Egypte een emancipatiebeweging op die de in de Koran genoemde gelijke rechten voor vrouwen opeiste.
 
Meerdere geleerden, zowel mannen als vrouwen, hebben de stellingen op diverse manieren uitgewerkt en allen komen tot de conclusie dat de islam in wezen bijdraagt aan deze gelijkwaardigheid. Voorwaarde hierbij is, dat het emancipatoire karakter van de [[Openbaring (concept)|openbaring]] herkend wordt, en dat de Koraninterpretatie ([[tafsir]]) ontdaan wordt van [[Patriarchaat (sociologie)|patriarchale]] gewoonten, die veelal te maken hebben met [[Jahiliyya|pre-islamitische]] gebruiken en traditionele opvattingen die op een Korantekst worden [[Projectie (psychologie)|geprojecteerd]]. Een voorbeeld hiervan is dat de getuigenis van een vrouw in het [[Sharia|islamitische rechtssysteem]] slechts de helft waard zou zijn van dat van een man. Hierover zijn echter de meningen sterk verdeeld: [[Abu Hanifa]] van de [[hanafieten|hanafitische rechtsschool]] was bijvoorbeeld van mening dat vrouwen ook als [[rechter]] konden optreden.<ref>''the Qur'an: an encyclopedia'', Oliver Leaman e.a., Routledge Taylor and Francis Group, 2006, blz. 695, ''Women'', ISBN 97 80415 77529 8</ref>
 
Islamgeleerden zijn het erover eens dat voor God de vrouw 'gelijkwaardig' is aan de man {{Bron?|Ik zou graag een bron zien voor deze geclaimde consensus|2016|02|09}}. Daarnaast hebben vrouwen de mogelijkheid zowel politiek, sociaal als economisch deel te nemen aan de [[samenleving]]. Zij mag zelf een echtgenoot kiezen, maar ook deelnemen aan het opstellen van haar huwelijkscontract. De vrouw heeft binnen het huwelijk de vrijheid om thuis te blijven of te gaan werken. De man kan hier niets eisen van de vrouw; hij moet in principe de financiële zorg op zich nemen. Wat de vrouw zelf verdient of erft is voor haarzelf, zij is niet verplicht dit te gebruiken voor de zorg van het gezin. De vrouw wordt als moeder en echtgenote binnen de islam hoog gewaardeerd. In de praktijk echter, staan veel moslima's in minder aanzien dan hun broers en worden ze vaak op heel jonge leeftijd [[Huwelijkspolitiek|uitgehuwelijkt]]. Na een uithuwelijking moeten ze vaak, als gevolg van de [[Patriarchaat (ideologie)|patriarchale]] familiestructuur, een ondergeschikte positie aan hun man of zijn familie innemen.
 
De vaak aangehaalde 'corrigerende tik' (met een soort stokje waarmee tanden worden gepoetst) na veelvuldig ongehoorzaam aan haar echtgenoot te zijn geweest, is geen vrijbrief voor gebruik van fysiek [[geweld]] tegen haar. Daarnaast heeft andere [[tafsir]] van deze [[aya]] tot de conclusie geleid dat het niet gaat om 'slaan', maar om het 'weggaan' bij de vrouw door de man.
 
Ondanks deze inzichten is de praktijk in veel islamitische landen dat de vrouwen niet de rechten krijgen die de Koran hun toekent. Daarnaast blijken in de praktijk veel moslima's het slachtoffer te worden van [[huiselijk geweld]] en [[seksisme]].
<!--GELIEVE ALFABETISCHE RANGSCHIKKING TE RESPECTEREN-->
 
== Zie ook ==
{{Kolommen2|Kolom1=
* [[Stromingen in de islam]]
* [[Beknopte chronologie van de islam]]
* [[Geschiedenis van de islam]]
* [[Islam in Europa]]
** [[Islam in Nederland]]
* [[Islam in China]]
* [[Islam van A tot Z]]
* [[Kritiek op de islam]]
| Kolom2=
* [[Lijst van islamitische organisaties]]
* [[Lijst van islamitische termen in het Arabisch]]
* [[Portaal:Islam]]
* [[Vroege islam: westerse alternatieve gezichtspunten]]
}}
 
== Literatuur ==
* ''[http://books.google.nl/books?id=7MMg7kLlxOIC Islam]'' uit de serie Wegwijs, [[Jan Slomp]], 2005, 142 blz., uitgeverij [[Kok (uitgeverij)|Kok]] - Kampen, ISBN 90-242-9372-3
* ''Islam van A tot Z'', redactie [[Inge Arends]] enz., 2000, 216 blz., [[Uitgeverij Het Spectrum]] - Utrecht, ISBN 90-274-6529-0
* ''[https://web.archive.org/web/20070310210457/http://www.nl.bol.com/is-bin/INTERSHOP.enfinity/eCS/Store/nl/-/EUR/BOL_DisplayProductInformation-Secondary?BOL_OWNER_ID=1001004002097360&Secondary=description&Section=BOOK Het Midden-Oosten: 2000 jaar culturele en politieke geschiedenis]'', [[Bernard Lewis]] en [[Sara Lewis]], 2004, 431 blz., uitgeverij [[Forum (uitgeverij)|Forum]] - Amsterdam, ISBN 90-225-3965-2
 
{{Appendix|2=
* [[Lucas Catherine]]: ''Islam voor ongelovigen'', Uitgeverij EPO, 1997, 2001, ISBN 90-6445-251-2
* Lucas Catherine: ''Rijstpap, Tulpen en Jihad'', Uitgeverij EPO, 2005, ISBN 90-6445-327-6
* [[Malcolm Clark]]: ''Islam voor Dummies'', Amsterdam, 2004, ISBN 90-430-0845-1
* [[Reza Aslan]]: ''Geen god dan God. Oorsprong, ontwikkeling en toekomst van de islam'' (oorspronkelijke titel: ''No god but God, the Origins, Evolution and Future of Islam''), 2005, ISBN 90-234-1753-4.
* [[Karen Armstrong]]: ''Islam, geschiedenis van een wereldgodsdienst'' (oorspronkelijke titel: ''Islam, A Short History''), 2001, ISBN 90-234-1096-3
* [[Abdulwahid van Bommel]] e.a.: ''Islam en de rechten van vrouwen'', 2006, ISBN 90-5460-125-6
* [[Jan Leyers]]: ''De weg naar Mekka'', [[Uitgeverij Van Halewyck]], 2008, ISBN 978-90-5617-870-3
* [[Johan Sanctorum]]: ''De islam in Europa'', Uitgeverij Van Halewyck, 2008, ISBN 978-90-5617-805-5
{{References}}
}}
{{Wikisource-en|Qur'an}}
{{Commonscat|Islam}}
{{Navigatie islam}}
{{Navigatie wereldreligies}}
{{Gesproken Wikipedia 2|Nl-Islam-01-article.ogg|Nl-Islam-02-article.ogg}}
{{Woordenboek}}
{{Gesproken Wikipedia klein_2|Nl-Islam-01-article.ogg|Nl-Islam-02-article.ogg}}
 
[[Categorie:Islam| ]]
[[Categorie:Godsdienstfilosofie]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Islam"