Kerkdienst: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 27:
Internationaal en tussen verschillende kerkverbanden is er veel variatie in de indeling van een kerkdienst. Vaste elementen zijn een [[Votum en groet|groet]] of [[zegen]] voor en na de dienst, [[schriftlezing]], [[gebed]] voor en na de prediking, een [[preek]], meermalen [[samenzang]] en [[collecte|inzameling van gaven]]. Enkele malen op een jaar zijn er diensten met de bediening van de [[sacrament]]en ([[Heilig Avondmaal]] en [[doop (sacrament)|doop]]).
 
In veel [[reformatorisch]]e kerken in Nederland verloopt de eredienst volgens een vast stramien. Ter illustratie de indeling van een kerkdienst zoals die in een [[Gereformeerde gemeenten|Gereformeerde gemeente]] gebruikelijk is. Deze indeling is ook heel herkenbaar in andere behoudende gemeenten van andere kerkverbanden. In veel gemeenten van verwante kerkverbanden (zoals [[Hersteld Hervormde Kerk]], [[Gereformeerde Gemeenten in Nederland]], [[Oud Gereformeerde Gemeenten]] (in Nederland) en de behoudende [[Christelijke Gereformeerde Kerken]]) zijn de erediensten doorgaans op zeer vergelijkbare wijze ingedeeld. Binnen de [[Protestantse Kerk in Nederland]] is er meer variatie.
 
# '''Inleidend orgelspel'''
# '''Kerkenraad komt binnen,'''. stilIn gebedsommige gemeenten wordt dit vergezeld van samenzang (de voorzang)
# '''Stil gebed'''. De gemeente krijgt een moment van stilte om in zichzelf tot God te keren.
# [[votum en groet]], waarmee de dienst officieel wordt begonnen
De gemeente gaat staan uit eerbied voor# '''[[GodVotum (christendom)|Goden groet]]''', en krijgt een moment van stilte om inwaarmee zichzelfde totdienst Godofficieel tewordt kerenbegonnen. Bij de aanvang van de dienst spreekt de voorganger als eerste het [[Votum en groet|votum]] en de groet uit. Hiermee spreekt hij een eenvoudige [[geloofsbelijdenis]] uit en groet de [[gemeente (kerk)|gemeenteleden]] namens God.
# zingen'''Zingen van een [[psalm]]'''
# voorlezing'''Voorlezing van de [[tien geboden]]''', óf, veelal in de tweede dienst, de voorlezing van een (oecumenische) geloofsbelijdenis, vaak het Apostolicum, waarbij de gemeente bij monde van de voorlezer belijdenis doet van het algemeen en onbetwijfelbaar christelijk geloof.
# zingen'''Zingen van een (bijpassend) vers''', vaak uit de [[berijming van de tien geboden]] of uit bijvoorbeeld psalm 119
# voorlezing'''Schriftlezing'''. Voorlezing van een gedeelte van de [[Bijbel (christendom)|Heilige Schrift]]
# gebed
# '''Voorbede en dankzegging'''. Bekendmaking van zorgen en noden onder gemeenteleden, waar in het gebed voorbede danwel dankzegging voor zal worden gedaan. In sommige gemeenten is het gebruikelijk dit voor aanvang van de dienst al te doen.
# zingen van een psalm, [[collecte]]
# '''Gebed'''
# bediening van het Woord ([[preek]]). Het eerste gedeelte van de preek is vaak uitleg van het gelezen Schriftgedeelte
# tussenzang:'''Zingen van een psalm'''. dieDeze fungeertsamenzang alswordt "antwoord"gecombineerd met een op[[collecte]] (de preekcollectezang)
# vervolg'''Prediking'''. Bediening van dehet Woord ([[preek]]). Het tweedeeerste gedeelte van de preek is vaak gericht op de persoonlijke toepassinguitleg van het verkondigdegelezen WoordSchriftgedeelte
# '''Tussenzang''': een psalm die fungeert als "antwoord" op de preek
# zingen van een psalm
# '''Vervolg van de preek'''. Het tweede gedeelte van de preek is vaak gericht op de persoonlijke toepassing van het verkondigde Woord
# dankgebed
# '''Dankgebed'''
# zingen van een (slot)psalm
# '''Algemene bekendmakingen''' namens de kerkenraad
# [[zegen]], waarmee de dienst officieel beëindigd wordt
# zingen'''Zingen van een psalm,''' [[collecte]](de slotzang)
# uitleidend orgelspel.
# [[votum en groet'''Zegen''']], waarmee de dienst officieel beëindigd wordt begonnen
# uitleidend'''Uitleidend orgelspel.'''
 
In veel gemeenten van verwante kerkverbanden (zoals [[Hersteld Hervormde Kerk]] en de behoudende [[Christelijke Gereformeerde Kerken]]) zijn de erediensten doorgaans op zeer vergelijkbare wijze ingedeeld. Binnen de [[Protestantse Kerk in Nederland]] is er meer variatie.
 
De gemeente gaat staan uit eerbied voor [[God (christendom)|God]] en krijgt een moment van stilte om in zichzelf tot God te keren. Bij de aanvang van de dienst spreekt de voorganger als eerste het [[Votum en groet|votum]] en de groet uit. Hiermee spreekt hij een eenvoudige [[geloofsbelijdenis]] uit en groet de [[gemeente (kerk)|gemeenteleden]] namens God.
 
Vervolgens is het in veel kerken gebruikelijk om de Tien Geboden voor te lezen. Ook wordt vaak de samenvatting van de wet gegeven, die volgens het [[Evangelie volgens Matteüs]] 22:37-40 door [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]] zelf werd uitgesproken. Dan volgt een gebed waarin men vraagt om vergeving en vervolgens om hulp van Gods Geest bij het lezen van de Bijbel, waarna een Bijbellezing volgt, de zogenaamde ''Schriftlezing''.
 
Niet alle kerken gebruiken dezelfde Bijbelvertaling. Er zijn verschillende [[Bijbelvertaling|vertalingen]] van de Bijbel. De oudste is uit de 17e eeuw en heet de [[Statenvertaling]]; de nieuwste Bijbelvertaling is uitgekomen in oktober 2011 en heet de [[Herziene Statenvertaling]], de [[Nieuwe Bijbelvertaling]] wordt ook veel gebruikt.
 
De Schriftlezing is meestal een kort verhaal. De dominee legt dit verhaal daarna in de prediking of [[preek]] uit. De dominee of voorgang(st)er maakt hiervoor gebruik van een [[kansel]], een preekstoel. De kansel staat hoog, omdat men ervan uitgaat dat de spreker niet namens zichzelf, maar namens God het woord doet en zodat iedere aanwezige de dominee goed kan zien. Na de preek worden er liederen gezongen die qua inhoud meestal aansluiten bij de prediking en bij de tijd van het kerkelijk jaar.
 
Na het zingen volgt zoals dat heet 'de dienst der [[gebed]]en'. Tijdens een kerkdienst wordt dit meestal door de dominee gedaan. Vooraf mogen de gemeenteleden gebedsverzoeken aan hem doorgeven. De dominee bidt voor de zieke mensen in de gemeente, voor zaken die in het landelijke of wereldnieuws spelen en voor troost voor alle mensen die het moeilijk hebben. Er wordt ook gedankt voor het goede in dit leven. Vaak bidt men ten slotte hardop met alle aanwezigen in de kerk het [[Onzevader]].
 
Tijdens een kerkdienst probeert men steeds duidelijk te maken dat mensen niet alleen voor zichzelf, maar ook voor de ander moeten zorgen. Door middel van een of meer [[collecte|collectes]], ook offerande genaamd, moeten de aanwezigen dit in de praktijk brengen. Zakjes met een stokje eraan (collectezak) gaan langs de rijen met mensen. De gevulde zakjes worden door [[diaken|diakenen]] of [[kerkrentmeester|kerkrentmeesters]] opgehaald.