Getijstroom: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 5 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q495844
Volgslagem onbegrijpelijke tekst verwijderd die lijkt te suggereren dat getijden met het Coriolis effect te maken zouden hebben. Introduceert tevens onnodig allerlei begrippen zonder verheldering.
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
Regel 1:
'''Getijstroom''' of '''tijstroom''' is een horizontale waterbeweging die optreedt onder invloed van de [[Getijde (waterbeweging)|getijden]]. Een getijstroom is daarom een periodiek wisselende stroom, in tegenstelling tot de niet periodiek wisselende [[Zeestroom|zeestromen]]. Analoog aan het getij is er onderscheid te maken tussen dubbeldaagse, enkeldaagse en onregelmatig periodische getijstromen.
 
Midden op zee draait de stroomrichting door de [[Aarde (planeet)#Baan en rotatie|aardrotatie]] continu rond. Op het [[noordelijk halfrond]] is dit [[Wijzerzin|met de klok mee]], op het [[zuidelijk halfrond]] is dit de andere kant op. Dit is uit te zetten in een stroomroos waarbij de richting en snelheid voor elk uur worden uitgezet met [[Vector (wiskunde)|vectoren]]. Langs de [[kust]], in [[Zeestraat|zeestraten]] en in riviermondingen, is de stroomrichting door deze beperkingen afwisselend tegengesteld. De stroomrichting draait om tijdens de kentering of ''stil water'', waarbij er enige tijd (in de orde van minuten) geen stroming is. De kentering valt niet noodzakelijk samen met hoog- of laagwater. In gebieden met een staande getijgolf, zoals [[estuarium|estuaria]], kan een netto-stroom bestaan, waardoor de kentering verschuift ten opzichte van het moment van hoog- of laagwater. Op open zee valt het moment van minimale stroming (horizontale verplaatsing van het water) theoretisch juist tussen hoog- en laagwater in. De stroming dicht bij de kust, in estuaria en in riviermondingen is over het algemeen sterker dan die midden op zee en kan zelfs oplopen tot 15 knopen, zoals in [[Seymour Narrows]] en [[Skookumchuck Narrows]] in [[Brits-Columbia]] en zelfs tot 20 knopen in [[Saltstraumen]] in [[Noorwegen]]. Tijdens [[springtij]] is de getijstroom doorgaans sterker, tijdens [[doodtij]] minder sterk.
 
Omdat bij [[navigatie]] van schepen rekening met de stroming gehouden moet worden, zijn er voor de kustgebieden speciale [[stroomatlas]]sen beschikbaar waarin per uur de stroomrichting en -snelheid staan aangegeven. De uren zijn hierbij aangegeven als uren voor en na hoogwater op een bepaald referentiepunt. Voor de Nederlandse stroomatlassen zijn [[Vlissingen]], [[Hoek van Holland]], [[Harlingen (stad)|Harlingen]] en [[Delfzijl]] dergelijke referentiepunten.