Essen (België): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 49341407 van Boerkevitz (overleg) ongedaan gemaakt.
Regel 22:
| web = [http://www.essen.be/ www.essen.be]
}}
'''Essen''' is een plaats en [[gemeente (bestuur)|gemeente]] in de [[België (hoofdbetekenis)|Belgische]] provincie [[Antwerpen (provincie)|Antwerpen]]. De gemeente telt 18.580 inwoners. De gemeente ligt aan drie kanten tegen de grens met [[Nederland]]. Essen behoort tot het [[kieskanton]] [[Brecht (kanton)|Brecht]] en het [[gerechtelijk kanton]] [[Kapellen (kanton)|Kapellen]]. De gemeente is gelegen in de [[Noorderkempen]].
 
== Toponymie ==
Regel 34:
Het driehoekig dorpsplein (door hun [[drieslagstelsel]]) in Essen, genaamd Heuvelplein, zou een aanwijzing kunnen zijn dat de Franken in Essen hebben gewoond.
 
=== Abdij van Tongerlo & turfvaarten ===
Essen werd in [[1159]] als [[allodium]] door Berner van Rijsbergen geschonken aan de [[Abdij van Tongerlo]], die de grondheerlijke rechten echter moest delen met de [[Hertogdom Brabant|hertogen van Brabant]]. Het werd samen met het zuidelijker gelegen [[Kalmthout]] en het Tongerloose deel van [[Huijbergen]] (in het huidige Nederland) één heerlijkheid, die tot de [[Franse Revolutie]] eigendom was van de abdij.
 
Essen bezat toen al een watermolen. Tussen 1409 en 1415 werd hij door de abdij verpacht aan de pastoor van Essen-Nispen. In 1564 werd een nieuwe watermolen in hout gebouwd. Deze werd door een brand verwoest in de 80-jarige oorlog en nooit meer opgebouwd.
 
In 1337 werden de eerste turfvaarten richting Roosendaal gegraven. Deze liepen en lopen nu nog door Essen zoals de ''[[Roosendaalse Vaart]]''.
 
=== Plunderingen ===
Regel 41 ⟶ 45:
 
=== Grensgemeente en wapenschild ===
In [[1795]] werd Essen een zelfstandige gemeente. Uit dankbaarheid namen de Essenaars het wapen over van prelaat Hermans de laatste abt van [[Abdij van Tongerlo|Tongerlo]]. De twee ossenkoppen verwijzen naar standvastigheidde ontginning van de heidegronden en symbolisch naar de standvastigheid, het lam verwijst naar de begrazing en symbolisch naar geduld. Mijter en staf verwijzen nog steeds naar de relatie met de [[Abdij van Tongerlo|abdij]]. In [[18011802]] werd het ook een zelfstandige [[parochie (kerk)|parochie]]. Voorheen behoorde Essen tot de parochie [[Nispen]].
 
==== [[Belgische Revolutie]] ====
Na de val van Napoleon in [[1815]] ontstond het Verenigd Koninkrijk onder [[Willem I der Nederlanden|Willem I van Oranje-Nassau]]. Toen de Zuidelijk Nederlanden - het huidige [[België (hoofdbetekenis)|België]] - zich in 1830 afscheurde van [[Nederland]], werd Essen een grensgemeente. Op [[21 november]] [[1830]] vond er tijdens de ''[[Slag bij Essen]]'' in de [[Belgische Onafhankelijkheidsoorlog]] een treffen plaats tussen Belgische opstandelingen en Nederlandse militairen. De grens van Essen werd na afscheiding van Nederland nog een paar jaar bewaakt door Waalse militairen. Op 20 november 1831 trokken zij naar Roosendaal om keet te schoppen. De wraak van de Nederlanders volgde ’s anderendaags. Tijdens de hoogmis drongen 4.000 soldaten Essen binnen en doorzochten alle huizen. Vijf soldaten en twee dorpelingen sneuvelden hierbij. Dit gebeurde tijdens de ''Slag om het Heuvelplein''.
 
=== Economische groei ===
Regel 128 ⟶ 132:
bar:2000 text:2000
bar:2010 text:2010
bar:20172016 text:20172016
 
PlotData=
Regel 153 ⟶ 157:
bar:2000 from:0 till: 16407
bar:2010 from:0 till: 17797
bar:20172016 from:0 till: 1879218615
 
PlotData=
Regel 177 ⟶ 181:
bar:2000 at: 16407 fontsize:S text: 16.407 shift:(-10,5)
bar:2010 at: 17797 fontsize:S text: 17.797 shift:(-10,5)
bar:20172016 at: 1879218615 fontsize:S text: 18.792615 shift:(-10,5)
 
</timeline>
Regel 328 ⟶ 332:
* de oude NMBS-goederenloods, dichtbij het [[Station Essen|station van Essen]]
* enkele herenhuizen in de Nieuwstraat
* de ''Oude Pastorij'' die gedurende 500 jaar de verblijfsplaats van de pastoors van Essen-Nispen was. De eerste vermelding van de Oude Pastorij dateert uit 1362. Het doet nu dienst als cultureel centrum. Zowel in 1422 als in 1557 werd de pastoor er vermoord. Na de verwoesting in 1586 werd ze weer opgebouwd onder leiding van abt Piera. Zijn wapenschild werd aangebracht boven de deur. Wat er nu overblijft, is maar een kwart van wat het ooit is geweest.
* de Eucharistisch Hartkerk van het ''[[College van het Eucharistisch Hart]]'' en de school zelf, vlak aan de ''Paterstuin'' of ''Park Paters Redemptoristen'' in de Rouwmoer. Dit Redemptoristenklooster met kerk en school werd gebouwd in [[1908]] op de plaats waar zich vroeger een abdijhoeve bevond: de Rouwmoershoeve. Op de kerk is een koperen Heilig-Hartbeeld van 4,5 m hoog geplaatst. In de tuin bevindt zich een [[Lourdesgrot]]. Hier vonden enkele opnames van de televisieserie [[Salamander (televisieserie)|Salamander]] op [[Eén (televisiezender)|één]].
* de [[Bakkersmolen]] uit 1981 in de Sint-Jansstraat in [[Wildert (België)|Wildert]]. Deze molen is de jongste van Vlaanderen.
Regel 347 ⟶ 351:
* ''[[Zoom (beek)|Spillebeek]]''
* ''[[Kleine Aa (Wildertse Beek)|Kleine Aa]]'' of ''[[Kleine Aa (Wildertse Beek)|Wildertse Beek]]'' ter hoogte van [[Wildert (België)|Wildert]].
* ''[[Roosendaalse Vaart]]''
 
=== Natuurgebieden ===
Regel 369 ⟶ 373:
== Religie & levensbeschouwing ==
=== Religie ===
Essen is gelegen in het [[dekenaat Noorderkempen]] in het [[bisdom Antwerpen]] en heeft veel kerken (gelegen in de parochies die erna vermeld zijn) waaronder:
* O.-L.V.-Geboortekerk te Essen-Centrum
* Sint-Antonius-van-Paduakerk te Essen-Statie