Oratorium: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Encyo (overleg | bijdragen)
+verwijzing naar oratium (gebedshuis)
Encyo (overleg | bijdragen)
etymologie verplaatst en aangevuld
Regel 1:
{{Zie artikel|Dit artikel gaat over een muziekstuk. Voor oratorium als bidkapel, zie [[oratorium (gebedshuis)]].}}
Een '''oratorium''' is een omvangrijk [[Vocale muziek|vocaal werk]] met een veelal geestelijke inhoud voor [[orkest]], [[Solist|zangsolisten]] en [[Koor (zang)|koor]], waarbij veelal een verteller de drager van de handeling wordt. In tegenstelling tot een [[opera (muziek)|opera]] heeft een oratorium geen decor en speciale kostuums en wordt er in een oratorium niet geacteerd op een [[scène]]. Als een oratorium het lijdensverhaal van [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Christus]] als onderwerp heeft, spreekt men van een [[passie]].
 
==Etymologie==
De naam 'oratorium' verwijst naar de plaats waar de eerste oratoria werden opgevoerd, het "Oratorio" van de [[Chiesa Nuova (Rome)|Chiesa Nuova]] (Santa Maria in Vallicella) te [[Rome (stad)|Rome]], waar de [[congregatie (kloostergemeenschap)|congregatie]] van de [[Oratorianen]] voor hun bijeenkomsten van gebed en ontmoeting deze nieuwe muziekvorm ontwikkelden. Het woord [[Oratorium (gebedshuis)|oratorium]] betekent plaats van gebed (bidkapel) en komt van het [[Latijn]]se werkwoord ''orare'', bidden.
 
==Ontstaansgeschiedenis==
Regel 18 ⟶ 21:
* Later werd er ballet (dans) aan toegevoegd. Dans bleef echter bij het oratorium vaak uit.
 
Het in het midden van de 17e eeuw ontstane, [[Barokmuziek|barokke]] Italiaanse oratorium, had in het algemeen geestelijke doeleinden, hoewel het nooit onderdeel was van de liturgie. De naam 'oratorium' verwijst naar de plaats waar de eerste oratoria werden opgevoerd, het "Oratorio" van de [[Chiesa Nuova (Rome)|Chiesa Nuova]] (Santa Maria in Vallicella) te [[Rome (stad)|Rome]], waar de [[congregatie (kloostergemeenschap)|congregatie]] van de [[Oratorianen]] voor hun bijeenkomsten van gebed en ontmoeting deze nieuwe muziekvorm ontwikkelden. Het woord oratorium komt van het [[Latijn]]se werkwoord ''orare'', bidden.
 
Het [[Drama (genre)|dramatische]] oratorium, uitgevonden door [[Georg Friedrich Händel]], is muziekhistorisch gezien een belangrijke uitvinding, fungeerde feitelijk als een opera en kon ook op [[toneel (vloer)|toneel]] opgevoerd worden. Een aantal van zijn oratoria waren gebaseerd op de [[Griekse mythologie|Griekse]] en [[Romeinse mythologie]]. Deze werken worden soms de ''seculiere'' of ''wereldlijke oratoria'' genoemd. Zowel de religieuze als de seculiere oratoria hebben een serieuze bedoeling. Als thema koos men onderwerpen als de schepping van de aarde, het leven van [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Jezus]] of de carrière van een klassieke held of Bijbelse [[profeet]].