Communistische Partij van Nederland: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
De fusie was in 1990, maar de vereniging werd in 1991 opgeheven. |
→Geschiedenis: Scheuring SDAP en SDP |
||
Regel 28:
== Geschiedenis ==
=== Scheuring in de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) ===
De geschiedenis van de CPN begint in 1909 met een scheuring in de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Deze partij had twee stromingen, een [[reformisme|reformistisch]]/[[Revisionistisch socialisme|revisionistische]] en een orthodox-[[marxisme|marxistische]]. De marxisten, gegroepeerd rond het tijdschrift [[De Tribune (krant)|''De Tribune'']], traden in februari 1909 uit de SDAP en gingen door als de '''Sociaal-Democratische Partij''' (SDP). Oprichters waren onder anderen [[David Wijnkoop]], [[Willem van Ravesteyn]], [[Jan Ceton]] en [[Herman Gorter]]. ''De Tribune'' werd het partijorgaan. Bij de [[Tweede Kamerverkiezingen 1918|Tweede Kamerverkiezingen van 1918]], de eerste verkiezingen na de invoering van het [[algemeen kiesrecht]], slaagde de SDP erin om twee van de honderd zetels in het parlement te bemachtigen. In het parlement vormden de SDP'ers met de eenmansfracties van [[Socialistische Partij (1918-1928)|SP]] en [[Bond van Christen-Socialisten|BCS]] de [[Revolutionaire Kamerclub]]. In 1919 verkregen de communisten een derde zetel door de overstap van BCS-Kamerlid [[Willy Kruyt]].▼
{{Zie hoofdartikel|Scheuring SDAP en SDP}}
De geschiedenis van de CPN begint in 1909 met een scheuring in de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Deze partij had twee stromingen, een [[reformisme|reformistisch]]/[[Revisionistisch socialisme|revisionistische]] en een orthodox-[[marxisme|marxistische]].
Na jarenlange botsingen tussen principiële marxisten binnen de [[Sociaal-Democratische Arbeiderspartij|SDAP]] en SDAP-fractievoorzitter [[Pieter Jelles Troelstra]], waarbij Troelstra en partijbestuur de scherpe toon van de kritiek van die marxisten onaanvaardbaar achtten, werd op het partijcongres van 13–14 februari 1909 in Deventer, bij tweederde meerderheid, de redactie van het marxistische oppositieblad ''[[De Tribune (krant)|De Tribune]]'' geroyeerd. Met hen verlieten zo'n 400 geestverwanten de SDAP. Op 14 maart richtten zij de nieuwe SDP ('''Sociaal-Democratische Partij''') op.<ref>Ron Blom – ''Frank van der Goes, 1859–1939. Journalist, literator en pionier van het socialisme.'' Eburon, Delft, 2012. Pagina's 189 t/m 214.</ref> Oprichters waren onder anderen [[David Wijnkoop]], [[Willem van Ravesteyn]], [[Jan Ceton]] en [[Herman Gorter]]. ''De Tribune'' werd het partijorgaan.
=== 1910 - 1939 ===
▲
In november [[1918]] werd de naam veranderd in '''Communistische Partij Holland''' ('''CPH'''), in navolging van de [[Bolsjewiek]]en die na de [[Russische Revolutie (1917)|Russische Revolutie]] de benaming '[[sociaaldemocratie|sociaaldemocratisch]]' inruilden voor de oudere term 'communistisch' om aansluiting te vinden bij de revolutionaire traditie van het midden van de 19e eeuw. De naamswijziging was een vereiste voor het lidmaatschap van de [[Komintern]], dat de Nederlandse communisten in 1919 verkregen. Op het partijcongres in december 1935 werd de naam veranderd in '''Communistische Partij van Nederland''' ('''CPN''').
| |||