Kelvin (eenheid): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
k Wijzigingen door 2A02:A03F:2CCE:A00:CDAE:5A9D:47BF:22D1 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Tulp8
Regel 1:
[[Bestand:CelsiusKelvinThermometer.jpg|thumb|150px|[[Thermometer]] met een schaal in [[Celsius|graden Celsius]] en een Kelvinschaal]]
[[Bestand:William Thomson 1st Baron Kelvin.jpg|150px|thumb|William Thomson alias Lord Kelvin]]
De '''Kelvinkelvin''' (symbool: '''K''') is de eenheid van [[thermodynamica|thermodynamische]] [[temperatuur]], 1een van de 7zeven [[SI-basiseenheid|basiseenheden]] van het [[SI-stelsel]].
 
De schaal is genoemd naar de fysicus [[William Thomson (natuurkundige)|William Thomson]], die later in de adelstand werd verheven als Lord Kelvin.
 
De definitie van de [[temperatuurschaal|kelvin-temperatuurschaal]] bestaat uit twee delen:
* ±0 K is gelijk aan het [[Absoluut nulpunt|absolute nulpunt]], de laagste temperatuur die theoretisch bereikbaar is (alle moleculaire beweging is bij deze temperatuur afwezig).
* +1 K is het ±1/273e273,16e deel van de thermodynamische temperatuur van het [[tripelpunt]] van water. Dit tripelpunt ligt +00.0,01&nbsp;°C (graden [[Celsius]]) hoger dan het smeltpunt van ijs. Vandaar dat in de omrekening naar graden Celsius de waarde −273°C,15 gebruikt wordt, want ±000&nbsp;°C is gedefinieerd als de temperatuur van smeltend ijs in water bij ''p'' = ''p''<sub>0</sub>.
 
De schaal van Kelvin is in feite afgeleid van de schaal van Celsius, met een ander nulpunt. De Celsiusschaal kan worden uitgedrukt in kelvin maar er is een belangrijk verschil. In de [[thermodynamica]] kent men het begrip ''thermische energie''. Grofweg is dat de energie die in de thermische beweging van de moleculen opgeslagen is. Deze energie is evenredig met de ''absolute'' temperatuur ''T'':
De evenredigheidsconstante ''!'' heet de [[boltzmannconstante]] en heeft als eenheid [[Joule]] per Kelvin [J/K]. Dat wil zeggen dat als de absolute temperatuur twee keer zo hoog is, er ook twee keer zo veel thermische energie aanwezig is. Deze uitspraak geldt voor een absolute temperatuurschaal, zoals de kelvinschaal, maar niet voor de Celsiusschaal. De kelvin is een absolute eenheid met een natuurlijk nulpunt, net als de Joule of de [[Ampère (eenheid)|Ampère]]. Bij de Celsiusschaal is dit niet zo.
 
De eenheid van temperatuur heet sinds '67 officieel de kelvin, en niet meer zoals daarvoor de "graad Kelvin" (zoals dat bijvoorbeeld wel zo is bij '''[[Celsius|°C]]'''). Ook is het symbool {{nowrap|'''°'''}} officieel definitief bij wet verwijderd: ±+273 K.
:''E''<sub>thermisch</sub> = ''kT''
Bij zeer hoge temperaturen is er nauwelijks verschil tussen aanduiding in K en in °C. In de literatuur zegt men dat de temperatuur in het inwendige van onze [[zon]] +15 000 000.00°C is. Dat verschilt niet significant van +15 000 000.00 K, zoals in wetenschappelijke literatuur staat.
 
In de definitie van Kelvin wordt gerefereerd aan water met de volgende [[isotoop]]verhouding:
De evenredigheidsconstante ''!k'' heet de [[boltzmannconstante]] en heeft als eenheid [[Joulejoule]] per Kelvinkelvin [J/K]. Dat wil zeggen dat als de absolute temperatuur twee keer zo hoog is, er ook twee keer zo veel thermische energie aanwezig is. Deze uitspraak geldt voor een absolute temperatuurschaal, zoals de kelvinschaal, maar niet voor de Celsiusschaal. De kelvin is een absolute eenheid met een natuurlijk nulpunt, net als de Joulejoule of de [[Ampère (eenheid)|Ampèreampère]]. Bij de Celsiusschaal is dit niet zo.
* 00.000 2 mol <sup>2</sup>H per mol <sup>1</sup>H,
 
* 00.000 4 mol <sup>17</sup>O per mol <sup>16</sup>O,
De eenheid van temperatuur heet sinds '671967 officieel de kelvin, en niet meer zoals daarvoor de "graad Kelvin" (zoals dat bijvoorbeeld nog wel zo is bij '''[[graden Celsius|°C]]'''). Ook isin het symbool is {{nowrap|'''de °'''}} officieelkomen definitiefte bij wet verwijderdvervallen: ±+273 K.
* 00.002 1 mol <sup>18</sup>O per mol <sup>16</sup>O.
:273,15 K = 0&nbsp;°C
Ook [[kleurtemperatuur]] in K aangegeven.
 
Bij zeer hoge temperaturen is er nauwelijks verschil tussen de aanduiding in Kkelvin en in °Cgraden Celsius. In depopulaire literatuur zegt men dat de temperatuur in het inwendige van onzede [[zon]] +15 000miljoen 000.00°Cgraden Celsius is. Dat verschilt niet significant van +15 000 000.00miljoen Kkelvin, zoals in wetenschappelijke literatuur staat.
 
In de definitie van Kelvinde kelvin wordt gerefereerd aan water met de volgende [[isotoop]]verhouding:
* 00.0,000 2155 76 mol <sup>2</sup>H per mol <sup>1</sup>H,
* 00.0,000 4379 9 mol <sup>17</sup>O per mol <sup>16</sup>O, en
* 00.0,002 1005 2 mol <sup>18</sup>O per mol <sup>16</sup>O.
 
Ook de [[kleurtemperatuur]] wordt meestal in Kkelvin aangegeven.
 
== Toekomst ==
Op dit moment is de boltzmannconstante (zie boven) experimenteel bepaald. In de voorgestelde [[herdefinitie van de basiseenheden]] wordt aan deze constante een exacte waarde toegekend. De kelvin wordt vervolgens van die waarde afgeleid. Als gevolg daarvan zal het tripelpunt van water vanaf dat moment niet meer ''exact'' 273,16 kelvin zijn, maar wel met grote nauwkeurigheid daaraan gelijk.
 
== Externe links ==
* {{en}} [http://www.cleavebooks.co.uk/scol/cctemp.htm Conversion calculator for units of temperature]
* {{en}} [http://www.bipm.org/utils/common/pdf/si_brochure_8_en.pdf SI-definities]
 
{{Navigatie SI-basiseenheden}}
 
[[Categorie:SI-basiseenheid]]
[[Categorie:Temperatuurschaal]]