Rijksgrens van Nederland: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Grens met Frankrijk: Die had je toen nog niet |
Uitbreiding |
||
Regel 1:
{{Meebezig|Bezig met het compleet maken van het artikel. [[Gebruiker:I90Christian|I90Christian]] ([[Overleg gebruiker:I90Christian|overleg]]) 10 jan 2017 16:25 (CET)}}
[[Bestand:Grenspaal.jpg|thumb|Grenspaal Nederland-Duitsland (oude grens Gelder-Munster)]]
[[Bestand:Grenspaal 124.jpg|thumb|Grenspaal 124 tussen de gemeenten [[Maasgouw (gemeente)|Maasgouw]] (NL) en [[Kinrooi]] (B) bij [[Stevensweert]], gezien vanaf de Nederlandse kant.]]
[[Bestand:Grenzuebergang D-NL Elmpt-Grenze.JL.jpg|thumb|'Welkom in Nederland' aan de grens]]
De '''Rijksgrens van Nederland''' is de [[grens]] tussen het [[Koninkrijk der Nederlanden]] en zijn buurlanden. Het Koninkrijk der Nederlanden grenst aan [[België]] en [[Duitsland]] (voor [[Nederland]]) en aan [[Frankrijk]] (op het eiland [[Sint Maarten (eiland)|Sint Maarten]]).
De grenzen van het Koninkrijk worden op twee plekken betwist. Met Duitsland is er een geschil over het precieze verloop van de grens in de [[Eems]] en met Frankrijk is er een geschil over het precieze loop van de grens op Sint Maarten: deze is nog nooit afgebakend. Onderhandelingen over het verloop van de grens met Frankrijk moeten nog beginnen.<ref name="OysterPond">[https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2016/11/28/beantwoording-kamervragen-over-het-dispuut-rondom-oyster-pond Beantwoording Kamervragen over het dispuut rondom Oyster Pond], ''Rijksoverheid'', 28 november 2016, geraadpleegd op 6 januari 2016.</ref>
Het Koninkrijk heeft bij Limburg historische landsgrenzen met [[Neutraal Moresnet]] (1816-1920), bij [[Suriname (Koninkrijk der Nederlanden)|Suriname]] met het [[Verenigd Koninkrijk]] (1815-1966) en [[Guyana]] (1966-1975), [[Verenigd Koninkrijk van Portugal, Brazilië en de Algarve|Portugal]] (1815-1822) en [[Brazilië]] (1822-1975), en Frankrijk (1815-1975), bij [[Nederlands-Indië]] en [[Nederlands-Nieuw-Guinea]] met Duitsland (1884-1914), het Verenigd Koninkrijk (1884-1906) en [[Australië]] (1906-1962) en bij de [[Nederlandse Goudkust]] met [[Ashanti (voormalig land)|Ashanti]] (1815-1872).
==Grens met België==
Regel 47 ⟶ 53:
Nederland grenst voornamelijk aan het [[Vlaanderen|Vlaamse Gewest]], meer bepaald (van west naar oost) aan de provincies [[West-Vlaanderen]], [[Oost-Vlaanderen]], [[Antwerpen (provincie)|Antwerpen]] en [[Limburg (Belgische provincie)|Limburg]]. Verder grenst het ook aan de [[Wallonië|Waalse]] provincie [[Luik (provincie)|Luik]], en aan de Vlaamse [[faciliteitengemeente]] [[Voeren]]. Aan het [[Drielandenpunt (Vaals)|Drielandenpunt]] raakt Nederland de [[Duitstalige Gemeenschap]] van België, met name de gemeente [[Kelmis]], tot 1919 [[Neutraal Moresnet]].
== Grens met Duitsland ==
Het Koninkrijk der Nederlanden heeft een grens met Duitsland in Europa en had tussen 1884 en 1914 een grens met Duitsland op het eiland [[Nieuw-Guinea]] in [[Oceanië]].
=== Europa ===
[[Bestand:Bordje rijksgrens.JPG|thumb|Bordje bij de Rijksgrens Nederland-Duitsland]]
De grens met Duitsland bestaat al langer dan [[Duitsland]] zelf. De grensstenen tussen Nederland en de huidige deelstaat [[Noordrijn-Westfalen]] markeren de grens met het voormalige [[Pruisen]]. Een aantal Pruisische gebieden werd tijdens het [[Congres van Wenen]] in 1815 aan Nederland toegewezen. Daarbij gaat het om [[Zevenaar (stad)|Zevenaar]], [[Duiven (plaats)|Duiven]] en [[Wehl]] in de streek de [[Liemers (streek)|Liemers]] en in de Over-Betuwe [[Huissen]] met haar buurtschap [[Malburgen (buurtschap)|Malburgen]]. Verder het latere Arnhemse industrieterrein de [[Kleefse Waard]], in de buurt van Millingen aan de Rijn de plaatsen [[Leuth (Nederland)|Leuth]] en [[Kekerdom]] en aan de andere kant van de Waal bij Gendt de buurtschap [[Hulhuizen]]. Deze gebieden werden op 1 juni 1816 bij Nederland gevoegd, de plaatsen [[Lobith]] en [[Spijk (Rijnwaarden)|Spijk]] volgde enige maanden later omdat zij tijdens de onderhandelingen met Pruisen waren vergeten. Nederland heeft voor het verkrijgen van deze gebieden ook grondgebied aan Pruisen moeten afstaan. Vanuit Emmerik werd de grens opgeschoven in de richting van 's Heerenberg tot aan de beek De Wild. Ook [[Schenkenschanz]] met haar voormalige fort werd aan Pruisen afgestaan.
Regel 66 ⟶ 74:
In 2012 heeft de Duitse interpretatie van het grensverloop ook betrekking op het windmolenpark Riffgat op 15 km ten noorden van Rottumeroog, dat naar de mening van Nederland voor een deel is gelegen binnen de Nederlandse Exclusief Economische Zone (die reikt tot 200 zeemijlen of plm. 370 km uit de laagwaterlijn). In 2014 werd naar aanleiding hiervan na twee jaar onderhandelen om het bedrijfsleven tegemoet te komen door beide landen besloten tot het regelen van de bevoegdheden tussen beide landen. Dit werd in 2014 officieel vastgelegd door het tekenen van het [[Westereemsverdrag]] door de ministers [[Bert Koenders|Koenders]] en [[Frank-Walter Steinmeier|Steinmeier]]. Deze wet schept echter geen duidelijkheid over de precieze grens; deze blijft omstreden.<ref>{{Citeer web|url=http://www.rtvnoord.nl/artikel/artikel.asp?p=140351|titel=Westereemsverdrag regelt bevoegdheden, maar trekt geen grens|werk=RTV Noord|datum=24 oktober 2014}}</ref>
=== Nieuw-Guinea ===
Nederland maakte vanaf 1872 aanspraak op [[Nieuw-Guinea]], doordat het sultanaat [[Tidore]] dat Nieuw-Guinea als protectoraat beschouwde, de Nederlandse soevereiniteit erkende. In werd gekoloniseerd door de Nederlanders, maar door de komst van de Duitsers en Britten stelden zij een grens vast in het midden van het eiland. In 1884 kwam de noordelijke helft van het oostelijke deel in Duitse handen en de zuidelijke helft onder Brits bestuur. In 1906 werd [[Brits Nieuw-Guinea]] overgedragen aan [[Australië (land)|Australië]]; het veranderde hierbij van naam en werd het [[Territorium Papoea]]. Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] bezette Australië het noordelijke [[Keizer Wilhelmsland]]. Vanaf dan werd dit deel als [[Territorium Nieuw-Guinea]] een door Australië bestuurd [[mandaatgebied]]. In 1949 werden beide gebieden verenigd onder de naam [[Territorium van Papoea en Nieuw-Guinea]]. In 1975 werd het land onafhankelijk onder de naam Papoea-Nieuw-Guinea.
==Grens met Frankrijk==
Het Koninkrijk der Nederlanden heeft een grens met Frankrijk op het eiland Sint Maarten, had tussen 1815 en 1975 - voor de Surinaamse onafhankelijkheid - een grens met Frankrijk in Zuid-Amerika en had tussen 1815 en 1830/39 - voor de Belgische onafhankelijkheid - een grens met Frankrijk in Europa.
===Sint Maarten===
[[Bestand:Border monument 2008.JPG|thumb|200px|Nederlands-Frans grensmonument op het eiland Sint Maarten]]
Hoewel [[Nederland]] in Europa alleen aan België en Duitsland grenst, ligt het Koninkrijk der Nederlanden ook nog eens aan de [[Frankrijk|Franse]] grens. Deze grens loopt over het eiland [[Sint Maarten (eiland)|Sint Maarten]], een van de drie Bovenwindse Eilanden ([[SSS-eilanden]]).
Ondanks het Verdrag van Concordia zou Sint Maarten nog enkele malen van handen wisselen. Tussen 1648 en 1816 zou het Nederlandse deel voor korte tijd nog drie keer door de Engelsen en vier keer door de Fransen bezet worden.<ref name="rapport" />
Na de onafhankelijkheid van België (1830/1839) verloor het Koninkrijk der Nederlanden zijn grens met de Franse Republiek in Europa. Nadat de betrekkingen tussen Nederland en Frankrijk in 1839 genormaliseerd werden, onderhandelden beide landen over een nieuw nieuw verdrag, de Frans-Nederlandse Conventie van 1839. Daarin zouden enkele bepalingen uit het Verdrag van Concordia opnieuw bekrachtigd worden, omdat de oorspronkelijke versies van het Verdrag van Concordia verloren waren gegaan.<ref>[http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/article/detail/2497288/2001/01/22/werd-het-eiland-broederlijk-gedeeld.dhtml ...En het eiland werd broederlijk gedeeld], ''Trouw'', 22 januari 2001, geraadpleegd op 10 januari 2017.</ref>
De rijksgrens op Sint Maarten is een open grens, hoewel het gebied niet tot de [[Schengenzone]] behoort. Het Koninkrijk der Nederlanden en de Franse Republiek houden hun eigen grenscontroles als iemand op het eiland arriveert. Om deze grenscontroles wederzijds vertrouwelijk te maken, mag de Nederlandse douane in de Franse wateren patrouilleren en de Franse douane in de Nederlandse wateren. De desbetreffende diensten mogen echter geen actie in elkaars wateren ondernemen. Indien de [[Kustwacht Caribisch Gebied|Nederlandse kustwacht]] iets in Franse wateren rond [[Sint-Maarten (Franse Antillen)|Saint-Martin]] waarneemt, dient zij de Franse autoriteiten te waarschuwen en andersom.
Regel 75 ⟶ 94:
Om inkomende personen via het luchtverkeer te kunnen controleren, hebben het Koninkrijk der Nederlanden en de Franse Republiek in 1994 het [[Frans-Nederlands verdrag over grenscontroles op de luchthavens van Sint Maarten|verdrag over grenscontroles op de luchthavens van Sint Maarten]] gesloten. Dit verdrag trad pas in 2007 in werking, omdat de Nederlandse [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden|Staten-Generaal]] eerst een duidelijk standpunt van de [[Staten van de Nederlandse Antillen]] verwachtte.
In 2016 werd het ''Verdrag tussen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de regering van de Franse Republiek inzake de maritieme afbakening in het Caribisch gebied'' gesloten, dat de Nederlands-Franse zeegrenzen rond [[Sint Maarten (eiland)|Sint Maarten]], [[Saba]] en [[Sint Eustatius]] regelt. Het verdrag is nog niet in werking getreden.<ref>[http://wetten.overheid.nl/BWBV0006591/2016-04-06#Verdrag_2 Verdrag tussen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de regering van de Franse Republiek inzake de maritieme afbakening in het Caribisch gebied], ''Rijksoverheid'', 6 april 2016, geraadpleegd op 10 januari 2017.</ref>
Voorbereidingen voor de onderhandelingen over de landsgrenzen worden begin 2017 getroffen.<ref name="OysterPond" />
=== Suriname ===
{{Zie ook|Zie [[Grenzen van Suriname#Oostgrens|Oostgrens van Suriname]] voor het hoofdartikel over dit onderwerp.}}
Voordat [[Suriname]] onafhankelijk werd (in [[1975]]) grensde het Koninkrijk der Nederlanden ook via [[Frans-Guyana]] aan Frankrijk. Hoewel grote delen van de grens niet langer betwist worden, is deze grens ook nog altijd onderwerp van discussie, waarbij het inmiddels onafhankelijke [[Suriname]] de oude Nederlandse aanspraken heeft overgenomen.
=== Europa ===
{{Hoofdartikel|Rijksgrens van België}}
De grens met Frankrijk werd vastgelegd in het Grensverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk Frankrijk, met bijgevoegde processen-verbaal, ondertekend te [[Kortrijk]] op 28 maart 1820, en in het Protocol van de grenzencommissie, ondertekend te [[Reims]] op 25 oktober 1825. Het Koninkrijk der Nederlanden verloor haar grens in Europa met Frankrijk vanwege de Belgische onafhankelijkheid in 1830/39.
België en Frankrijk zouden het bestaande verdrag tussen Nederland en Frankrijk later bevestigen in de Verklaring tussen België en Frankrijk, ondertekend te [[Parijs]] op 15 januari 1886, om zo de uitvoering te verzekeren van het Grensverdrag.
==Grens met Engeland==
Regel 121 ⟶ 152:
</gallery>
{{Appendix|2=
{{
}}
[[Categorie:Grens tussen België en Nederland]]
| |||