Wikipedia

Nieuwnederlands: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Regel 9:
Het Nieuwnederlands onderscheidde zich van het Middelnederlands door een geleidelijke verdwijning van het [[diasysteem]] dat de Nederlandse taal van de [[Middeleeuwen]], die nog louter uit [[dialect]]en bestond, had gekenmerkt. Voor het [[Middelnederlands]] stond de ''geschreven'' taal praktisch gelijk met het ''gesproken'' dialect en is de (onvaste) spelling meer [[fonetisch schrift|fonetisch]].
In de 16e eeuw verschuift de economische en politieke macht voorgoed van de eerste en tweede stand naar de derde stand, de burgerij. Die verschuiving en enkele andere socio-politieke, culturele en religieuze factoren bevorderen de positie van de volkstaal.
# Regel'''Inquisitie inen genummerdeTachtigjarige lijstOorlog'''. De inquisitie en de Tachtigjarige Oorlog veroorzaken een emigratie van zo'n 10% (175000 mensen) van de Zuid Nederlandse bevolking. Ongeveer 115000 mensen trekken direct naar het Noorden. Anderen trekken naar Engeland en Duitsland, of via die landen naar het Noorden. Die migraties leiden tot een belangrijke taalvermenging. Daarenboven verschuift het culturele en economische zwaartepunt van Brabant/Antwerpen naar Holland/Amsterdam, dat in de volgende eeuw tot volle bloei zal komen.
# De #DOORVERWIJZING [['''Hervorming''']] wil alle lagen van de bevolking bereiken. Noord Duitse, Vlaamse en Brabantse predikaten verkondigen de nieuwe leer in het Noorden. Ze achten het van wezenlijk belgen de Bijbel in hun eigen taal kunnen lezen of aanhoren. De eerste Bijbelvertelingen vertonen nogal wat Duitse invloeden. De Hervorming verrijkt het Nederlands met de woorden 'dankoffer, evenbeeld, heiland, huichelen, kruisigen, nederig, ijver, onderrichten...' en draagt bij tot de verspreiding van het voornaamwoord 'zich' in de schrijftaal.
# Regel in genummerde lijst
# Het '''Humanisme''' Ook de ideëen van het Humanisme hebben in hoge mate bijgedragen tot een nieuwe houding tegenover de volkstaal. Voor de humanisten staat het 'superieure' Latijn model voor de opbouw van de eigen taal. Hun concrete inspanningen ter zake hebben geleid tot een groeiend nationaal bewustzijn en de verheerlijking van de moedertaal.
In de [[16e eeuw]] ontstond in de Nederlanden voor het eerst een streven naar een uniforme gestandariseerde taal, wellicht in samenhang met de politieke omstandigheden (De [[Tachtigjarige Oorlog|Opstand]] tegen Spanje). Deze taal, die later het [[Standaardnederlands]] is geworden, stond eerst onder sterke Vlaamse en Brabantse invloed. Na de val van [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] in [[1585]] werden de stadsdialecten van [[Holland]] steeds belangrijker, vooral in de spreektaal. Geleidelijk groeien [[spreektaal]] en [[schrijftaal]] uit elkaar. In de 17e eeuw zelfs zodanig dat een schrijftaal ontstond die tegenwoordig wat stijf en elitair aandoet, vooral door sterke invloed van de woordenschat van het [[Frans]] en de grammatica van het [[Latijn]]. Daarom zijn [[Middelnederlands]]e teksten, die in de tijd verder weg staan, soms beter te lezen, afgezien van de spelling. Het Nederlands is een vrij conservatieve taal die in de loop van de tijd geen heel grote veranderingen heeft ondergaan behalve de afschaffing van de naamvallen.
 
==18e-19e eeuw==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwnederlands"