Selfkant: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
chronologischer |
|||
Regel 110:
De belangrijkste [[heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] in de Selfkant in de [[Middeleeuwen]] was oorspronkelijk [[Millen (Duitsland)|Millen]], de residentie van de heren van Millen, waartoe ook Saeffelen behoorde. In 1282 werd deze heerlijkheid een deel van de [[heerlijkheid Heinsberg]]. In 1499 werd die weer verworven door de hertog van [[Hertogdom Gulik|Gulik]] en werd Millen de zetel van een ''Amtmann''. De plaatsen Tudderen, Wehr, Susterseel en Hillensberg behoorden tot het naburige ''Amt [[Born (Nederland)|Born]]'' en vanaf 1709 tot het ''Amt [[Sittard]]''. De geschiedenis van de Selfkant is bijna vier eeuwen lang verbonden geweest met die van [[Sittard]] en [[Born (Nederland)|Born]], waarmee het tezamen een westelijk stukje Guliks territorium vormde, dat tot aan de Maas (bij [[Urmond]]) reikte. Het dialect van de Selfkant is vrijwel hetzelfde [[Limburgs]] als het [[Sittards]]e stadsdialect, inclusief de karakteristieke [[Sittards#Sittardse diftongering|Sittardse diftongering]].
Van
In 1935 werden de vroegere burgemeestersposten Havert en Wehr en de tot de vroegere burgemeesterpost van Saeffelen behorende gemeente Höngen samengevoegd tot het nieuwe ''Ambt Selfkant'', waarmee de naam Selfkant toen pas ambtelijk werd. De gemeente Saeffelen, die sinds 1815 onder de burgemeesterspost van Havert viel, werd bij het Ambt Waldfeucht gevoegd, maar zou in 1969 alsnog worden toegevoegd aan de gemeente Selfkant.
Regel 121:
{{Zie ook|Zie ook: [[Nederlandse annexatie van Duits grondgebied na de Tweede Wereldoorlog]]}}
[[Bestand:Drostambt tudderen.svg|{{largethumb}}|Het drostambt Tudderen (1949-1963)]]
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werd Selfkant (het gebied van de huidige gemeente, maar exclusief Saeffelen) op
Het gebied bezat een speciale status. De regering wilde een overgangsregeling voor ex-Duitse gebieden instellen. Het Duitse bestuur zou als adviesorgaan functioneren. De landdrost van Selfkant stond aanvankelijk onder direct gezag van de regering in Den Haag. Later zou dat veranderen: de landdrost viel toen onder het provinciebestuur van Limburg.<ref name="inzicht"/>
Regel 127:
Nog geen jaar na de annexatie was men op hoog niveau onzeker over de 'goede afloop'. Het [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Ministerie van Binnenlandse Zaken]] gaf in januari 1950 in een vertrouwelijk schrijven aan, dat 'gezien het voorlopige karakter der grenscorrecties in de aangesloten gebiedsdelen' slechts de hoogstnoodzakelijke werkzaamheden uitgevoerd mochten worden. Kort daarop (1952) ging Duitsland druk uitoefenen om de grenscorrecties ongedaan te maken. Veel meer dan de onderhandelingen laten aanslepen kon men van Nederlandse zijde niet. Een kordaat besluit naar de ene of de andere kant zat er niet in; zo kort na de oorlog lag de zaak politiek erg gevoelig. Door de weinig meegaande houding van de [[Nederlandse regering]] duurde het tot 1957 voordat de officiële besprekingen begonnen. Daarna duurde het tot maart 1960 vooraleer een akkoord was bereikt.
=== Duitse gemeente ===
Sinds
=== Normalisatie ===▼
▲In de Nederlandse periode werd tussen 1957 en 1959 een autoweg aangelegd, de [[Provinciale weg 274|N274]] tussen [[Koningsbosch]] bij [[Roermond (stad)|Roermond]] en [[Schinveld]] bij [[Brunssum]], die dwars door de Selfkant liep en zo een kortere verbinding tussen Midden- en Zuid-Limburg vormde dan de toch al overbelaste ''flessenhals'' bij Sittard. Deze ontsluitingsweg was bedoeld voor Nederlands woon- en werkverkeer, onder meer om mijnwerkers uit Midden-Limburg naar en van de Mijnstreek te vervoeren. Ook na 1963, toen Selfkant weer Duits werd, bleef het door Selfkant lopende deel van deze weg een smalle strook Nederlands grondgebied. De weg was voorzien van ongelijkvloerse kruisingen met Duitse wegen, zodat een grensdocument op deze weg niet nodig was.
Toen de geannexeerde gebieden weer aan Duitsland werden teruggegeven, bedong Nederland het alleen-gebruiksrecht van de N274. Er waren geen op- of afritten in de Selfkant en de weg was voorzien van ongelijkvloerse kruisingen met Duitse wegen, zodat een grensdocument op deze weg niet nodig was. Zo bleef het door Selfkant lopende deel van de N274 een smalle strook Nederlands grondgebied.
-
Het ongerept landelijke was tot nu toe de grootste charme van het gebied. Volgens de Duitse autoriteiten zal de Selfkant een buitengebied met agrarische bestemming blijven. Milieubewustzijn vormt er zelfs een speerpunt, als tegenwicht voor de Nederlandse buurgemeente [[Sittard-Geleen]] waar onder andere het industriegebied [[Chemelot]] te vinden is.▼
▲===Normalisatie===
▲Sinds de binnengrenzen in het [[Akkoorden van Schengen|Schengengebied]] opener zijn geworden leverde een dergelijke corridor voor Nederland eigenlijk niet veel winst meer op, terwijl het onderhoud wel een kostenpost bleef. Op 25 februari 2002 is de N274 weer aan Duitsland overgedragen, zodat ze ook voor het lokale verkeer in de Selfkant kon dienen, waarna deze het Duitse wegnummer L410 kreeg. In de loop van 2004 zijn aansluitingen aangelegd met diverse wegen, onder andere met de B56 tussen Gangelt en Susterseel.
▲Het ongerept landelijke was tot nu toe de grootste charme van het gebied. Volgens de Duitse autoriteiten zal de Selfkant een buitengebied met agrarische bestemming blijven. Milieubewustzijn vormt er zelfs een speerpunt, als tegenwicht voor de Nederlandse buurgemeente [[Sittard-Geleen]].
== Zie ook ==
| |||