Bibliotheek (algemeen): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 47719467 van 84.87.196.163 (overleg) ongedaan gemaakt.
rv vandalisme
Regel 1:
[[Bestand:Celsus-Bibliothek2.jpg|{{largethumb}}|Restanten van de in de [[hellenisme|hellenistische]] tijd opgerichte [[Bibliotheek van Celsus]] in [[Efese]], [[Turkije]]]]
Een '''bibliotheek''' ([[Grieks]]: βιβλιοθηκη ''bibliothèkè'', '"boekenbewaarplaats'") of '''boekerij''' is een verzameling [[Boek (document)|boeken]] en andere [[document]]en, of de plaats waar een dergelijke verzameling beheerd wordt.
 
In de spreektaal wordt tegenwoordig vaak '"bieb'", '"biep'" (Nederland) of '"bib'" (België) gezegd.
 
== Geschiedenis ==
Regel 9:
 
== Functie ==
Een '"traditionele'" bibliotheek verzamelt, ordent en stelt documenten beschikbaar. Onder documenten wordt het werk (alle neerslag uit intellectuele en creatieve activiteiten van mensen) en de informatiedrager verstaan. Heden ten dage kan men zich voorstellen dat een werk op verschillende manieren kan worden opgeslagen, van [[Kazaa]] tot de [[Library of Congress]] in [[Washington D.C.|Washington]].
 
== Soorten bibliotheken ==
Regel 15:
[[Bestand:BibliotheekOBA 2.jpg|thumb|[[Openbare Bibliotheek Amsterdam]]]]
 
Een [[openbare bibliotheek]] heeft over het algemeen boeken, tijdschriften en muziekdragers, waarvan het grote publiek een groot deel kan lenen. Een variant is de [[kunstuitleen]], waar kunstwerken tegen vergoeding een poosje bij iemand thuis mogen pronken. Ook zijn er aparte uitleenfaciliteiten voor [[muziek]], de [[muziekbibliotheek|muziekbibliotheken]] (ook wel discotheek of [[fonotheek]] genoemd). De ''Centrale Discotheek'' van [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] is de grootste fonotheek van Europa, met 250.000 audio-cd's en 300.000 lp's; deze zijn allemaal uitleenbaar. Tegenwoordig worden door sommige bibliotheken ook e-boeken (e-books) uitgeleend en allerlei activiteiten georganiseerd voor bijvoorbeeld jongeren, ouderen of anderstaligen.
In [[België]] ([[Vlaanderen]]) wordt ook een onderscheid gemaakt tussen een [[Bewaarbibliotheek]] en een [[Uitleenbibliotheek]]. Daar waar de bewaarbibliotheek vooral een conserverende doelstelling heeft en een steeds groeiende collectie nastreeft, wil de uitleenbibliotheek vooral actuele zaken in de collectie houden. De uitleenbibliotheek, die in Vlaanderen ook vaak openbare bibliotheek wordt genoemd, verkoopt periodiek een deel van haar collectie, om plaats te maken voor nieuwe boeken.
 
Een nieuwe verschijning op het strand is de [[Strandbibliotheek (algemeen)|Strandbibliotheek]], een kleine openbare bibliotheekvestiging alwaar gratis, maar maximaal voor één dag, een boek kan worden geleend.
 
=== Nationale bibliotheken ===
Een '''[[nationale bibliotheek]]''' verzamelt zo veel mogelijk informatiedragers die in of over een bepaald land worden uitgegeven. De [[Koninklijke Bibliotheek (Nederland)|Koninklijke Bibliotheek]] (KB) in Den Haag is de [[nationale bibliotheek]] van Nederland. Ze beheert het [[Depot van Nederlandse publicaties]], waarin een zeer groot deel van de publicaties die in Nederland verschijnen op basis van vrijwillig [[Depotplicht|depot]] terechtkomt. Deze [[Erfgoed|erfgoedcollectie]] mag alleen in de KB ingezien worden, maar van een flink deel van de collectie is een tweede exemplaar voor uitleen beschikbaar. De [[Koninklijke Bibliotheek van België]] in [[Brussel (stad)|Brussel]] vervult een vergelijkbare functie voor België.
 
=== Wetenschappelijke bibliotheken ===
Aan elke [[universiteit]] of ander hoger opleidingsinstituut is een wetenschappelijke bibliotheek met specialistische vakliteratuur verbonden. De oudste '''[[universiteitsbibliotheek]]''' van Nederland is de [[Universiteitsbibliotheek Leiden]], de grootste is de bibliotheek van de [[Universiteit van Amsterdam]], met vele bijzondere collecties van kinder- tot kookboeken. Bij de universiteitsbibliotheken mogen bijzondere en/of kostbare werken ook alleen ingezien worden.
 
De meeste wetenschappelijke organisaties en instituten hebben de beschikking over een eigen specialistische wetenschappelijke bibliotheek. Zo verzamelt een [[museumbibliotheek]] werken over onderwerpen die de museumcollectie betreffen.
Regel 36:
Op 20 november 2008 zag de [[online (algemeen)|online]] te raadplegen [[portaalsite]] [[Europeana]], een website die je naar andere plekken leidt, het levenslicht. Deze [[Website|site]] biedt meer dan twee miljoen cultuuritems aan waaronder beeldopnames, [[foto|foto's]], archiefstukken, [[schilderij]]en, [[boek (document)|boeken]] en [[film (cinematografie)|filmfragmenten]] uit geheel Europa.
 
=== Andere soorten ===
[[Bestand:WT-TGN-14115 Wikimarathon2.jpg|thumb|Leeszaal van de [[Openbare Bibliotheek Tarragona|bibliotheek van Tarragona]] tijdens een Wikipedia-schrijfmarathon in 2014]]
[[Bestand:SchipholAirportLibrary1.JPG|thumb|Bibliotheek op [[Schiphol]] ]]
Regel 77:
* Plaatsingssystemen zoals [[SISO]] en [[ZIZO]]
 
== Bibliografie ==
* [[Alberto Manguel]], ''The Library at Night''. Uitg. Knopf, Canada, 2006 (Nederlandse vertaling: ''De bibliotheek bij nacht''), 2007.
* James W.P. Campbell, ''De bibliotheek: Hoogtepunten uit de wereldgeschiedenis'', uitgeverij Thoth, 2013, ISBN 978 90 820387 1 2