Zamość: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
geschiedenis |
||
Regel 29:
'''Zamość''' (uitspraak: {{IPA|ˈzamɔɕt͡ɕ}}, ong. ''zammosjtj'') (Duits: ''Zamosch'', Oekraïens: Замостя) is een [[Lijst van Poolse steden|stad]] in het [[Polen|Poolse]] [[woiwodschap]] [[Lublin (woiwodschap)|Lublin]], die een eigen stads[[powiat]] vormt. De oppervlakte bedraagt 30,48 km², het inwonertal 66.747 (2005).
==Geschiedenis==
Sinds 1992 staat de binnenstad van Zamość op de [[Werelderfgoedlijst]] van [[UNESCO]]. [[Hetman Zamość]] is de lokale [[voetbalclub]].▼
Zamość dankt zijn naam aan [[Jan Zamoyski]] (1542-1605), de stichter van de stad. Zamoyski studeerde in [[Padua (stad)|Padua]] en had destijds in de [[Unie van Lublin]] belangrijke bestuurlijke functies. In 1720 was de stad het toneel van een [[synode]] van de [[Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk]], waarin besluiten werden genomen ter hervorming van de [[liturgie]].
Tussen 1772 en 1809 lag Zamość in het [[Koninkrijk Galicië en Lodomerië|Kroonland Galicië]], tot 1813 in het [[Hertogdom Warschau]] en tot 1815 in [[Congres-Polen]]. Hierna viel het tot 1916 rechtstreeks onder het [[Keizerrijk Rusland]]. In 1916 kwam de stad binnen de invloedssfeer van het [[Duitse Keizerrijk]] in het [[Regentschapskoninkrijk Polen]]. Tijdens het [[interbellum]] lag Zamość in het centrum van de [[Tweede Poolse Republiek]].
In de [[Tweede Wereldoorlog]] viel de Zamość van 1939 tot 1944 onder het [[Nazi-Duitsland|Duitse]] [[Generaal-gouvernement]]. Onder ''Kreishauptmann'' [[Helmut Weihenmaier]] werden duizenden plaatselijke [[Joden]] samen met van elders gedeporteerde Joden bijeengebracht in het [[getto]] van Zamość en uiteindelijk vermoord in de [[vernietigingskamp]]en. Een deel van de plaatselijke Joodse bevolking kon vluchten. De [[Nazi]]s wilden dat de Poolse bevolking door Duitse kolonisten zou worden ''gegermaniseerd''. In dit plan (''[[Aktion Zamość]]'') werd de stad omgedoopt tot ''Himmlerstadt'' (naar [[Schutzstaffel|SS]]-leider [[Heinrich Himmler]]) en later ook tot ''Pflugstadt'' (''Ploegstad''). In 1944 werd de stad door het [[Rode Leger]] veroverd.
Sinds 1945 ligt Zamość in de [[Volksrepubliek Polen]], vanaf 1989 [[Polen|Republiek Polen]] en grenst de regio in het oosten aan de [[Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek]], sinds 1991 [[Oekraïne]].
Van 1975 tot 1998 was de stad het bestuurlijk centrum van de woiwodschap Zamość. In 1999 ging het op in de woiwodschap [[Lublin (woiwodschap)|Lublin]].
De adellijke familie Zamoyski werd door de nazi's en de communisten vernederd. Een nazaat van Zamoyski, Marcin Zamoyski was van 1990 tot 1992 en van 2002 tot 2014 [[stadspresident]] en van 1992 tot 1994 [[woiwode]] van Zamość.
▲Sinds 1992 staat de binnenstad van Zamość op de [[Werelderfgoedlijst]] van [[UNESCO]].
==Bezienswaardigheden==
Regel 36 ⟶ 49:
*Kathedraal (1587-1635): gebouwd door [[Bernardo Morando]], verbouwd tussen 1824 en 1826
*Rynek Wielki (Grote Markt)
==Sport==
* [[Hetman Zamość]] is de lokale [[voetbalclub]].
==Partnersteden==
Regel 54 ⟶ 70:
{{Appendix|2=
* [http://www.stat.gov.pl Pools Bureau voor Statistiek]
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Zamość|oldid=157018084}}
}}
{{Coor title dms|50|43|0|N|23|16|0|E|type:city_scale:50000_region:PL}}
| |||