Valkenswaard (gemeente): verschil tussen versies

Valkenswaard kendehad in de 19e en 20e eeuw een groot aantal sigarenfabrieken, waarvan [[Willem II (sigaar)|Willem II]] en [[Hofnar (bedrijf)|Hofnar]] de bekendste waren. Heden ten dageTegenwoordig is er nog volop [[lichte industrie]] op een eigen [[bedrijventerrein]]. Toerisme is eveneens een belangrijke inkomstenbron, maar Valkenswaard heeftis vooral betekenis als vestigingsplaats voor [[Forensisme|forenzen]] die in [[Eindhoven]] of [[België]] werkzaam zijn.

De huidige woonkern van Valkenswaard is ontstaan uit diverse kleine [[Ontginning (cultuur)|ontginning]]en uit de [[12e eeuw]] bestaande uit de Cromstraet, [[Geenhoven]], [[Zeelberg (Noord-Brabant)|Zeelberg]] en Venbergen. Door de diverse [[watermolen (door water aangedreven molen)|watermolen]]s die dit gebied rijk was konden de ontginningen snel uitgroeien tot [[gehucht]]en. In de 13e en [[14e eeuw]] bereidenbreidden deze gehuchten zich uit met andere randontginningen zoals de Delishurk, De Brand, De Hagen, Zandberg en [[Nuland]].

De eerste belangrijke grootgrondbezitters waren de heren van Herlaer, die vermoedelijk vanaf het begin van de 13e eeuw goederen in Valkenswaard verkregen. De heren van Herlaer speelden een belangrijke rol tussen de oprukkende [[Lijst van graven van Brussel en hertogen van Brabant|Hertog van Brabant]] en de [[Graaf van Gelre]], die beiden aanspraak maakten op gebieden in het huidige Noord-Brabant. In deze periode moesten de toen nog machtige lokale heren hun macht afstaan aan de hertog of graaf. Daarentegen gaven de hertog en graaf veel goederen als geschenk aan abdijen en kloosters die zij vaak zelf hadden gesticht.

Na de dood van de laatste heer uit het geslacht van Herlaer kwamen de rechten van de heerlijkheid in handen van Gerard van Loon. In [[1314]] verkocht Gerard van Loon de Heerlijkheid Herlaer en daarmee de kloosterrechten van Echternach in Waalre en Valkenswaard aan Gerard I van Horne. In [[1321]] kwamen grote delen van Valkenswaard in handen van de abdij van Echternach, doordat de heer van Valkenswaard Gerard I van Horne aan de hand van “de vervalsing van Echternach” moest erkennen dat hij gebieden in ''Waderle Wedert ende Aalst'' in leen hield van de abdij.<ref name="Valkenswaard Vandaag">[http://www.valkenswaardvandaag.nl/2012/01/chronologie.html Valkenswaard Vandaag]</ref> In 1326 gaf de abdij de eerste vage grensbepaling uit van de gebieden die zij in Valkenswaard hadden opgeëist. Echter, daarnaastDaarnaast bleven vele goederen en grond eigendom van lokale heren, kloosters en van de Hertoghertog van Brabant. De [[Venbergse Watermolen|Venbergsche Molen]] bleef tot de 14e eeuw deels in bezit van de Hertoghertog.

In het begin van de 14e eeuw was er al sprake van de parochie van Wedert. Echter, doordatDoordat het dorp [[Waalre-dorp|Waalre]] sneller in deze tijd een snellere groei van de welvaart doormaaktegroeide, kon het zich al snel een stenen kerkgebouw permitteren. Hierdoor verschoof de macht naar Waalre en zo wordt ten onrechte aangenomen dat Valkenswaard uit Waalre is ontstaan, mede door het feit dat alle geschreven documenten en protocollen die bewaard zijn gebleven uit de periode stammen waarin Waalre deze snellere groei realiseerde.<ref name="Valkenswaard Vandaag"/> Valkenswaard moest wachten tot 1500 voordatwachten haarop zijn eerste stenen kerkgebouw een feit was. OokWaalre wasen er sprakeValkenswaard vanhadden een gezamenlijke [[schepenbank]].

Op de arme [[zandgrond]]en rond Valkenswaard was voor de meeste [[pachtboer]]en maar een karig bestaan weggelegd. Deze situatie verergerde wanneer buitenlandse of [[Staten-Generaal van de Nederlanden|Staatse]] troepen het dorp tijdens één van de vele veldtochten, die [[Staats-Brabant|Brabant]] in en na de [[Tachtigjarige Oorlog]] teisterden, tot ravitailleringsplaats maakten, inkwartiering eisten, en er plunderinggeplunderd op grote schaal plaatsvondwerd. In vredestijd wist men het schamele inkomen enigszins aan te vullen met inkomsten uit de valkenvangst. Valkenswaard lag op de trekroute van de [[slechtvalk (vogel)|slechtvalk]] en sommige valkenvangers bekwaamden zich ook in het africhten van de veelgevraagde roofvogel, die zeer geschikt was voor de [[valkerij]]. In de [[19e eeuw]] leerden de boeren hun inkomsten aan te vullen met de opbrengsten van [[tabak]]sbewerking thuis in, met name in de wintermaanden. Dit zou de basis vormen voor een succesvolle [[sigaar|sigarenindustrie]] die Valkenswaard lang zou domineren. Veel van de kleinere fabriekjes die Valkenswaard rijk was zouden de [[Tweede Wereldoorlog]] echter niet overleven: op [[17 september]] [[1944]], bij het begin van [[Operatie Market Garden]], werden deze getroffen door een artillerie- en luchtbombardement van de oprukkende [[Verenigd Koninkrijk|Britse]] troepen. Slechts twee grotere fabrieken bleven over, die nog een paar decennia de kern van de Valkenswaardse economie zouden vormen.

Valkenswaard kent een badmintonvereniging, nl.: B.C.V.. Deze vereniging is gevestigd in de Amundsenhal aan de Amundsenstraat.

Valkenswaard kentheeft ééneen hockeyvereniging, nl.: [[HOD (Valkenswaard)|HOD]] (Hockey Ons Devies). Deze vereniging is gevestigd op Sportpark Den Dries.

Valkenswaard kentheeft ééneen Rugby sport vereniging nl.rugbyvereniging: V.R.C.( Valkenswaardse Rugby Club) The Vets. Deze vereniging is gevestigd op Sportpark Den Dries

Valkenswaard kentheeft 4vier voetbalverenigingen,: nl.[[VV De Valk|De Valk]], [[SV Valkenswaard]], [[RKVV Dommelen]] en [[VV BES]].

Valkenswaard kent een volleybalvereniging, nl.: Bravo'99. Deze vereniging is gevestigd in Sporthal de Belleman. Wedstrijden worden tevens gespeeld in de Koolakkers in Westerhoven.

Valkenswaard kent twee zwemverenigingen, nl.: VZ&PC Tempo en de Watervrienden. Deze verenigingen maken gebruik van zwembad de Wedert, op Sportpark Den Dries. De verenigingen zijn bij verschillende bonden aangesloten, VZ&PC Tempo bij de [[Koninklijke Nederlandse Zwembond|KNZB]] en de Watervrienden bij de [[Nederlandse Culturele Sportbond|NCS]]

===Rallycross +en motorcross===

Valkenswaard heeft tevens naamsbekendheidis in binnen- en buitenland bekend door onder meer de [[rallycross]]- en [[motorcross]]wedstrijden die op het [[Eurocircuit]] worden gehouden.