Keizerrijk Rusland: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
cat - (categorisatie via hoofdcategorie) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 56:
Het '''Keizerrijk Rusland''' ([[Russisch]]: Российская Империя, ''Rossijskaja Imperija''), ook wel het '''Russische Rijk''', was een staat die bestond vanaf 1721 tot het uitroepen van de republiek onder leiding van [[Voorlopige Regering (Rusland)|de Voorlopige Regering]] in februari 1917.
Het Russische Rijk ontstond uit het [[Tsaardom Rusland]], dat door de opvolgers van tsaar [[Ivan IV]] werd geregeerd. Het Russische Rijk was een absolute (erfelijke) [[monarchie]] met aan het hoofd een [[tsaar]] uit de familie [[Huis Romanov|Romanov]]. De [[Russisch-orthodoxe kerk]] was staatskerk, die werd bestuurd door de [[heiligste regerende synode]], nadat [[Peter I van Rusland]] het ambt van [[patriarch]] in [[1721]] had afgeschaft. De klassen in het rijk waren onder andere verdeeld in de [[adel (klasse)|adel]], de [[geestelijke]], de [[handelaar|kooplieden]], de [[kozakken]] en de [[Agrariër|boeren]]. Mensen uit Siberië en Centraal-Azië werden geregistreerd als "[[inorodtsy]]", dat letterlijk "mensen van vreemde afkomst" betekent.▼
Hoewel het keizerrijk officieel in [[1721]] door tsaar [[Peter I van Rusland|Peter I]] werd uitgeroepen, ontstond het al toen Peter tsaar werd in het begin van het jaar [[1682]]. In Peters ogen was Rusland een achterlijk land en hij wilde hierin verandering brengen. Hij maakte voor zijn troonsbestijging een rondreis door Europa, waarbij hij incognito met allerlei baantjes de ervaring opdeed om zijn rijk aansluiting te laten vinden bij de nieuwe tijd. Na een oorlog in het Oostzeegebied aan het begin van de 18e eeuw kreeg Peter voet aan de grond aan de kust. Daar stichtte hij in 1703 de stad [[Sint-Petersburg]], die meer dan 200 jaar de hoofdstad van het Russische Rijk zou blijven.▼
Aan het eind van de 19e eeuw besloeg het rijk 22.400.000 vierkante kilometer, ongeveer een zesde van het totale landoppervlak op aarde. Alleen het Britse Rijk kon zich er in omvang mee meten. Toch woonden de meeste mensen toen in het Europese gedeelte van Rusland. Meer dan honderd verschillende [[Etniciteit|etnische groepen]] behoorden tot het Rijk, de talrijkste groep (45%) waren de [[Russen (volk)|Russen]].
== Peter de Grote ==
▲
== Na Peter de Grote ==
Na de dood van Peter de Grote in 1725 regeerde zijn tweede vrouw [[Catharina I van Rusland|Catharina]] nog twee jaar. Daarna volgde de oudste zoon van Peter, [[Peter II van Rusland|Peter II]] haar op, maar stierf drie jaar later op veertienjarige leeftijd aan de gevolgen van de [[pokken]]. De werkelijke macht lag bij de [[Staatsraad van het Russische Rijk|Opperste Geheime Raad]], die [[Anna van Rusland|Anna Ivanovna]] kozen als opvolgster van de kinderloze Peter II.
Na de dood van Anna Ivanovna in 1740, greep [[Elisabeth van Rusland|Elisabeth]] de dochter van Peter de Grote, met hulp van het [[Preobrazhenski Regiment]] de macht. Onder het bewind van Elisabeth was het Russische hof het mooiste in heel Europa. Ze leidde ook een actieve buitenlandse politiek, waarbij ze de kant koos van Oostenrijk.
== Catharina de Grote ==
== Twintigste eeuw ==
In 1914 bestond het Russische Rijk uit 81 gouvernementen ''([[Goebernija|goebernija's]])'' en 20 ''[[oblast]]en''. Het Russische Rijk had als vazalstaten en protectoraten onder andere de Emiraten van [[Emiraat Buchara|Bukhara]], Khanata en [[Xiva|Khiva]], en na 1914 Tuva.
Voor 1917 bestond het rijk voornamelijk uit het tegenwoordige [[Rusland]], [[Oekraïne]], [[Wit-Rusland]], [[Moldavië (land)|Moldavië]], [[Finland]] (Groothertogdom van Finland), [[Armenië]], [[Azerbeidzjan]], [[Georgië]], de Centraal-Aziatische staten van [[Kazachstan]], [[Kirgizië]], [[Tadzjikistan]], [[Turkmenistan]] en [[Oezbekistan]], het grootste deel van [[Estland]], [[Letland]] en [[Litouwen]], grote gebieden van [[Polen]] en het oostelijkste deel van het latere [[Turkije]].
▲Het Russische Rijk was een absolute (erfelijke) [[monarchie]] met aan het hoofd een [[tsaar]] uit de familie [[Huis Romanov|Romanov]]. De [[Russisch-orthodoxe kerk]] was staatskerk, die werd bestuurd door de [[heiligste regerende synode]], nadat [[Peter I van Rusland]] het ambt van [[patriarch]] in [[1721]] had afgeschaft. De klassen in het rijk waren onder andere verdeeld in de [[adel (klasse)|adel]], de [[geestelijke]], de [[handelaar|kooplieden]], de [[kozakken]] en de [[Agrariër|boeren]]. Mensen uit Siberië en Centraal-Azië werden geregistreerd als "[[inorodtsy]]", dat letterlijk "mensen van vreemde afkomst" betekent.
Binnen het keizerrijk bestonden er twee autonome staatkundige lichamen, het [[Congres-Polen|Koninkrijk Polen]] (1815-1831) en het [[Groothertogdom]] [[Finland]] (1809-1917).
Regel 73 ⟶ 82:
Na de [[Februarirevolutie (1917)|Februarirevolutie]] van 1917 riep de voorlopige regering het land uit tot [[republiek]].
{{Appendix|2=
| |||