Sabotage: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k link |
|||
Regel 7:
== Geschiedenis ==
Het woord ''sabotage'' is ontstaan tijdens de eerste grote veldslagen van napolion. het woord saboo is in het frans ( hoef) de franse soldaten werden naar belgie en nederland gestuurd omdat er teweinig textiel voor uniformen te krijgen was in frankrijk. de boeren die op straat liepen hadden klompen en dat klonk net als of ze op hoeven liepen. de fransen lachten ze uit en zijden kijk daar loopt weer zo een saboteur. in de industriele revolutie hadden ze arbijders nodig. boeren gezinnen waaren groot en niet allen jongens waaren nodig in het bedrijf dus konden ze aan genomen worden in een bedrijf. deze jonges werden aangenomen in hun eigen kleren dus ook met klompen. omdat de basen de machines sneller lieten darijen konden ze het niet bij houden en gooiden ze iets in de machien waardoor hij kapot ging en dan konden ze wacht tot hij weer gerepareed was. dan vroeg de baas aan de moneur (qui a fait sa) wie heeft dat gedaan. de monteur andwoorrd (un saboteur) een klompen looper. grote [[Luik (stad)|Luikse]] stakingen van [[1886]] in het Waalse industriebekken. Men kende tijdens de [[industriële revolutie]] de praktijk om bij noodgevallen tijdens het weven van kleedstof, een [[klomp]] (schoen) in de machine te slaan om het proces onmiddellijk tot stilstand te brengen. Al snel werd deze praktijk ook toegepast om de mededinging te benadelen, maar bij stakingen werd deze techniek het neusje van de zalm.
De arbeiders bewapenden zich, en vernielden met hun klompen (Frans: ''sabot'') de destijds nog zeer broze [[gietijzer]]en (denk aan het onderstel van oude [[naaimachine]]s) productiemachines, en deden fabrieken en kastelen in vlammen opgaan. Arbeiders in de zware industrie droegen zeer zwaar uitgevoerde klompen, omdat ze toen ook een veiligheidsfunctie hadden, als voorloper van veiligheidsschoenen. Krachtoverbrenging was destijds vooral door tandwielen. Dus de zaak stilleggen gebeurde eenvoudig door er een klomp tussen te gooien. In opdracht van de regering herstelde generaal [[Alfred Van der Smissen|Van der Smissen]] de orde. Tientallen arbeiders sneuvelden op straat en een wrede repressie volgde. Anderen beschouwen als oorsprong van het woord de grote staking in [[1905]], waarbij Belgische spoorwegarbeiders de spoorwegrails ontdeden van hun fixaties (koppelplaten), de zogenaamde schoenen (Franse benaming ''sabots''). Het woord sabotage werd toen een begrip. Het verspreidde zich in alle bekende talen.
Sabotage heeft altijd een cruciale rol gespeeld in gewapende conflicten. In [[1940]] werd in Groot-Brittannië, onder leiding van de toenmalige Engelse premier [[Winston Churchill]], een speciale groepering opgericht genaamd ''Special Operations Executive'' ([[SOE]]). Deze groep specialiseerde zich in het saboteren van belangrijke faciliteiten door zich heimelijk te bewegen achter de vijandelijke linies. Leden van de SOE waren voornamelijk gevluchte verzetsstrijders die na een intensieve opleiding in Engeland ingezet werden tegen de Duitse bezetter in hun land van herkomst.
| |||