Markgraafschap Verona: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
betere vlag in infobox
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 40:
| Noten=
}}
Het '''markgraafschap Verona''' en Aquileia was een groot [[markgraaf]]schap in het noordoosten van [[Italië]], rond [[Verona (stad)|Verona]] en [[Aquileia]].
Het '''markgraafschap Verona''' en Aquileia was een groot [[markgraaf]]schap in het noordoosten van [[Italië]], rond [[Verona (stad)|Verona]] en [[Aquileia]]. Het werd na 945 opgericht door [[Berengarius II van Italië]] en kwam in de plaats van het vroegere hertogdom [[Friuli]]. In 952 werd het markgraafschap bij [[Beieren]] gevoegd en werd [[Istrië (schiereiland)|Istrië]] samengevoegd met het markgraafschap Verona. Het markgraafschap stond afwisselend onder de controle van [[Beieren]] en van [[Hertogdom Karinthië|Karinthië]]. Wanneer [[keizer Otto I]] in 975 de stad [[Verona (stad)|Verona]] met stadsrechten bekleedt, wordt de titel ''markgraaf van Verona'' vrijwel inhoudloos. [[Berthold I van Zähringen]] had de titel van de keizer gekregen maar noch hijzelf, noch zijn opvolgers weten hun gezag daadwerkelijk te vestigen. In 1040 werd het vroegere graafschap [[Trente (stad)|Trente]] bij het [[prinsbisdom Trente]] gevoegd en in 1070 werd [[Istrië (schiereiland)|Istrië]] opnieuw afgesplitst van het markgraafschap. In 1077 werden [[Friuli]] en Aquileia afgesplitst om het kerkelijke vorstendom van de [[patriarchaat Aquileja|patriarch van Aquileia]] te vormen. In 1164 vormen de belangrijkste steden van het markgraafschap, onder de leiding van [[republiek Venetië|Venetië]], de ''Veronese Liga'' om zich af te zetten tegen de keizer. Wanneer deze steden zich in 1167 aansluiten bij de ''Lombardische Liga'', betekent dit het feitelijk einde van het markgraafschap.
 
Het markgraafschap werd in 952 gesticht door Otto I kort na zijn kroning tot keizer. In de stichtingsoorkonde wordt de naam Mark Verona en Aquileja vermeld. Aquileja was de belangrijkste stad in het markgraafschap.
Het markgraafschap bestond uit alle comitaten (graafschappen) van de huidige regio [[Veneto]]: Verona, [[Vicenza]], [[Padua]], [[Treviso]], [[Feltre]], [[Belluno]], [[Cèneda]] en uit de comitaten [[Friuli]] en [[Trente]]. De graafschappen werden bij de vorming van het markgraafschap losgemaakt van Italië.
De keizer verleende het nieuwe markgraafschap aan zijn broer hertog [[Hendrik van Beieren]]. Het markgraafschap was daarmee in personele unie met het hertogdom Beieren. Toen in 976 het nieuwe hertogdom [[Karinthië]] werd afgesplitst van Beieren, kwam de mark Verona in personele unie met Karinthië.
 
In 1004 werd het graafschap Trente en in 1027 het graafschap [[Bolzano]] door de keizer aan de bisschop van Trente overgedragen. Hierdoor ontstond het [prinsbisdom Trente]].
In 1077 werd het graafschap [[Friuli]] met Aquileia en ook [[Istrië (schiereiland)|Istrië]]afgesplitst. Hierdoor ontstond het kerkelijke vorstendom van de [[patriarchaat Aquileja|patriarch van Aquileia]].
 
In 1136 verleende keizer [[Lotharius III]] het markgraafschap aan hertog [[Hendrik X van Beieren en Saksen]] onder de keizers [[Koenraad II]] en [[Frederik I Barbarossa]] is [[Herman van Baden]] markgraaf. Kort na de Vrede van Konstanz (1183) verleende keizer Frederik I aan markgraaf Obizzo van Este het recht te oordelen in hoger beroep processen in de graafschappen Verona en Padua en de diocesen Cèndeda, Feltre en Belluno. Koning [[Philips van Zwaben]] bevestigde dit recht later voor Azzo VI. In 1213 benoemde keizer [[Frederik II]] de bisschop van Trente (Frederik van Wangen) tot vicaris voor Lombardije, Toscane, Romania en de Mark Verona.
 
In 1164 vormen de belangrijkste steden van het markgraafschap, onder de leiding van [[republiek Venetië|Venetië]], de ''Veronese Liga'' die gericht is tegen de keizer. In 1167 sluiten de steden zich aan bij de ''Lombardische Liga''
De opkomst van de steden leidde tot het territoriale verval van het markgraafschap. Het begrip komt niet meer in de oorkonden voor. Wel is er sinds 1204 sprake van een Mark Treviso. Deze bestond uit Verona, Vincenza, Padua, Treviso, Cèneda, Feltre, Belluno en bovendien Trente, [[Mantua]] en [[Brescia]]. De residentie was te Padua.
 
Na de dood van keizer Frederik II (1250) en het einde van de heerschappij van Ezzelino III da Romano (1259) bestond de mark Treviso als instituut niet meer. De titel markgraaf werd echter tot in de tweede helft van de dertiende eeuw door de familie Este gevoerd. De verovering van het gebied door Venetië (eerst Treviso, in 1404/5 ook Vicenza, Verona en Padua) werd door het Heilige Roomse Rijk niet erkend. De titel werd in 1418 door keizer [[Sigismund]] verleend aan Peter van Portugal. In 1445 onderhandelde in Lissabon een Venetiaanse delegatie over de afstand van deze titel.
 
==Literatuur==
Lexikon des Mittelalters (1999)
 
==Zie ook==