In een gesprek op een bijeenkomst betekent een monoloog dat de andere aanwezigen niet aan het woord kunnen of mogen komen. Een toespraak dus. Het is het tegengestelde van een [[dialoog]].
Hhhhhh
==Gedachten==
Op het [[Toneel (vloer)|toneel]] komt het vaak voor dat een acteur aan het woord is zonder dat er andere personen op het toneel zijn. Dit is eigenlijk een onnatuurlijke gang van zaken. De acteur spreekt zijn gedachten hardop uit.
Soms zijn er wel andere personen op het toneel, maar die worden geacht de spreker niet te horen. Dit wordt vaak aangeduid met het woord "terzijde".
In een [[speelfilm]] wordt een dergelijke monoloog meestal vermeden. Soms hoort men de stem van de acteur zonder dat zijn lippen bewegen. Een andere techniek is dat iemand een brief leest, waarbij men de stem van de schrijver van de brief hoort.
De term 'monoloog' wordt eveneens gebruikt ter aanduiding van een 'monodrama', een [[toneelstuk]] voor slechts één acteur, zoals [[Samuel Beckett]]s ''Krapp's Last Tape''.
Wereldberoemd zijn onder meer de monologen van:
*[[Hamlet]] (met het bekende "[[To be or not to be]]")
