Beleg van Wenen (1683): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 30:
 
==Achtergronden==
Gedurende de zeventiende eeuw raakte het [[Ottomaanse Rijk]] geleidelijk in verval. De grootste Europese gebiedsuitbreiding was bereikt in het begin van de [[Ottomaans-Poolse Oorlog (1671-1676)]] door de verovering van [[Podolië]] maar al aan het eind van dat conflict moest men berusten in het verlies van een deel van het gewonnen territorium. Een poging tot gebiedsuitbreiding tegen [[Rusland]] in de [[Russisch-Turkse Oorlog (1676-1681)]] liep uit op het verliesopgeven van deaanspraken geheleop de oostelijke [[Oekraïne]].
[[File:Thokolyi.jpg|left|thumb|De opstand van de Hongaarse graaf Thököly was de aanleiding voor de oorlog]]
Er was nog een derde grote Europese mogendheid met invloed op de Balkan: het [[Habsburgse Rijk]]. Sinds 1606, het eind van de [[Vijftienjarige Oorlog]], had men daarmee een bestand gehad maar dat werd in 1663 verbroken door een Turkse inval. Het invasieleger werd in 1664 verpletterend verslagen in de [[Slag bij Szentgotthárd (1664)|Slag bij Szentgotthárd]]. De nasleep van die slag zou echter de Habsburgse positie ondermijnen. De Hongaarse onderdanen van de Habsburgers hadden namelijk vast verwacht dat men na de overwinning heel Hongarije zou bevrijden. Dat liet men na uit vrees voor een herleving van een grote Hongaarse staat. Dit zette kwaad bloed. In 1670 begonnen hoge Hongaarse edelen, ten dele protestanten, tegen keizer [[Leopold I van Oostenrijk]] samen te zweren. Leopold onderdrukte de rebellie meedogenloos. Protestantse geestelijken werden naar de [[galei (schip)|galeien]] gezonden; later zouden de overlevenden op voorspraak van [[Michiel de Ruyter]] in vrijheid gesteld worden. De erflanden van de edelen vervielen aan de kroon. Een daarvan, graaf [[Imre Thököly]], zocht zijn toevlucht bij een Turkse [[vazal]], de Hongaarse en protestantse prins van [[Transsylvanië]] [[Michiel I Apafi]]. Met diens hulp, en steun van [[Lodewijk XIV van Frankrijk]], begon Thököly van 1678 af het oostelijk deel van [[Koninklijk Hongarije (1526-1867)|Koninklijk Hongarijë]] te veroveren, een gebied dat min of meer samenviel met het huidige [[Slowakije]]. In 1681 zag Leopold zich gedwongen Thökölys machtspositie te erkennen en sloot een bestand.