Hollandse expansie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Kenmerken: Help mee!, replaced: Groningen → Groningen met AWB |
|||
Regel 13:
Tijdens de Hollandse expansie werd de ''uu''-klank in het Nedersaksisch ingevoerd. Dit gebeurde echter niet in één keer. In 'belangrijke' woorden, zaken waarover met de Hollanders gepraat werd, kwam de ''uu'' gauw in de mode (''hoes'' werd ''huus''); in woorden die in de handel niet zo vaak gebruikt werden, kon de ''oe'' zich langer handhaven (''moes'' bleef ''moes''). Sommige dialecten waren op het moment dat de Hollandse expansie stilviel nog volop met de overgang bezig. Andere dialecten waren echter al aan de volgende verandering begonnen: het overnemen van de ''ui'', die in het Hollands de ''uu'' steeds meer had verdrongen.
Door deze ongelijke mate van beïnvloeding loopt het Hollandse karakter naar het oosten toe terrasgewijs af. Het [[Urkers]] heeft de ''uu'' over de gehele linie overgenomen en in sommige woorden schemert zelfs de ''ui'' al door (''eus'' 'huis'). Ook het West-Veluws heeft in alle woorden ''uu'' (''ui''-achtige klanken kwamen hier in het verleden voor), net als de kuststadjes uit het [[land van Vollenhove]]. In het [[Salland]] en op de Oost-Veluwe echter kent men ''(h)uus'' en ''uut'' naast ''moes'' en ''roet'' 'onkruid'. Ook in een groot deel van [[Drenthe]], delen van [[Groningen (
Ook in andere kenmerken valt Hollandse invloed te herkennen. Zo zegt men tot diep in het Salland ''kinders'' in plaats van ''kinder''. Ook komt aan de oude Zuiderzeekust vaak een [[eenheidsmeervoud]] op ''-en'' voor, in plaats van het typisch Saksische meervoud op ''-t'': ''wi'j kommen uut Kampen'' tegenover ''wi'j komt uut Deamter''.
| |||