Vrede van Tilsit: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 33 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q154596
pars pro toto
Regel 3:
De '''Vrede van Tilsit''' werd op [[25 juni]] [[1807]] gesloten tussen het [[Frankrijk|Franse keizerrijk]] van [[Napoleon Bonaparte]], en [[Pruisen]] en [[Rusland]] anderzijds, in Tilsit, het huidige [[Sovjetsk (oblast Kaliningrad)|Sovjetsk]], op een vlot in de [[Memel (rivier)|Memel]], destijds een grensrivier tussen Rusland en Pruisen.
 
Frankrijk hield onder de alleenheerschappij van Napoleon (1802-1814) de macht over West-, Zuid- en Centraal-[[Europa (continent)|Europa]] in handen door een reeks van verdragen met de vijandelijke staten [[Oostenrijk]], Rusland en het [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland|Verenigd Koninkrijk]], het in stand houden van [[vazalstaat|vazalstaten]] in Zuid- en Midden-[[Duitsland]] en in [[Italië]] en het inlijven van gebieden als [[departementen van Frankrijk|departementen]] van Frankrijk (zoals met de huidige [[Benelux]]-landen en Noordwest-Duitsland gebeurde).
 
Van tijd tot tijd echter durfden enkele aartsvijanden van Frankrijk (Oostenrijk en Rusland) op instigatie van de andere aartsvijand Groot-Brittanniëhet Verenigd Koninkrijk het heft op te nemen en in die coalitie één of meerdere verdragsstaten op te nemen.
 
Bij de poging die de [[Derde Coalitie]] genoemd werd, werd de [[Vrede van Presburg (1805)|Vrede van Presburg]] (van [[26 december]] [[1805]]), die tussen Oostenrijk, Rusland en Frankrijk werd afgesloten na de [[Slag bij Austerlitz|Driekeizersslag]] bij [[Slavkov u Brna|Austerlitz]], verbroken. Napoleon was erin geslaagd de [[Rijnbond (1806)|Rijnbond]] bijeen te krijgen, een verbond van zestien koninkrijkjes in Centraal-Duitsland, die onder [[protectoraat]] van Frankrijk een [[Bufferstaat|buffer]] vormden tussen Frankrijk in het westen en Oost-Europa, waar Pruisen en Rusland de dienst uitmaakten. Daarop besloot titelvoerend [[keizer Frans II]] van het [[Heilige Roomse Rijk]], de kroon neer te leggen (waarbij een einde kwam aan dat rijk) en als Frans I slechts als keizer van Oostenrijk verder te regeren.
 
Pruisen voelde de buffer als een bedreiging van de eigen macht en soevereiniteit. Groot-BrittanniëHet Verenigd Koninkrijk, dat een ongedeeld [[continent]]aal Europa onder Franse leiding vreesde, zocht daarop contact met [[Berlijn]]. [[Frederik Willem III van Pruisen|Frederik Willem III]], koning van Pruisen, zond Napoleon daarop eind [[1806]] een ultimatum waarin geëist werd dat alle Franse troepen de Duitse bodem moesten verlaten. Ook Rusland stelde zich achter die eis - en zo werd de ''vierde coalitie'' tegen Frankrijk geboren.
 
Napoleon reageerde bliksemsnel. Binnen een week werd Pruisen tot onderhandelen gedwongen, na supersnelle en complete overwinningen van La [[Grande Armée]] op de Pruisische troepen in de [[slag bij Jena|veldslagen bij Jena]] en [[Slag bij Auerstedt|Auerstedt]].
Regel 21:
# Pruisen in het oosten gebied verloor aan een nieuw op te richten [[hertogdom Warschau]] onder [[Frederik August I van Saksen]] en aan Rusland (zie [[Nieuw-Oost-Pruisen]]),
# Pruisen zijn leger moest terugbrengen tot een sterkte van 40.000 man en herstellingen van 100 miljoen francs aan Frankrijk betalen,
# Rusland zich aansloot bij het [[Continentaal Stelsel]], een in november 1806 door Napoleon in Berlijn afgekondigd wurgend tariefstelsel dat tegen elke handel met Groot-Brittanniëhet Verenigd Koninkrijk gericht was.
 
Hertogdom Warschau bestond uit het grootste deel van de Pruisische "buit" van de [[Poolse delingen]]. Pruisen behield daarvan alleen de provincie West-Pruisen met de havenstad Danzig. Pruisen verloor de helft van zijn gebied ten voordele van Frankrijk.