Joan Derk van der Capellen tot den Pol: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 42778761 van 195.35.144.254 (overleg) ongedaan gemaakt. |
k interpunctie |
||
Regel 49:
Het bekendste geschrift van Van der Capellen is ''[[Aan het Volk van Nederland]]'', het anonieme pamflet waarin de [[Nepotisme|vriendjespolitiek]] van de regenten en het zwakke beleid van Willem V worden aangeklaagd en dat in de nacht van 25 op [[26 september]] [[1781]] over heel Nederland werd verspreid. Dit pamflet was de klaroenstoot voor de patriottenbeweging. Dissidente regenten en ontevreden burgers verbonden zich en gingen ijveren voor politieke hervormingen en meer burgerinvloed. Van der Capellen werd een van de belangrijkste leiders van de patriotten, zonder dat tijdens zijn leven echter ooit bekend werd dat het anonieme manuscript van zijn hand was. Pas in 1891, ruim honderd jaar na het verschijnen van het pamflet, kon onomstotelijk worden bewezen dat Van der Capellen de auteur was. In dat jaar had de historicus [[Adriaan Loosjes]] een uittreksel van de autobiografie van François Adriaan Van der Kemp, die in 1787 naar Amerika was geëmigreerd, toegezonden gekregen waaruit duidelijk werd dat Van der Capellen 'Aan het Volk van Nederland' geschreven moest hebben.
Hij probeerde met een nieuwe petitiebeweging zijn terugkeer in de Staten van Overijssel te bewerkstelligen. Dit lukte en op 1 november 1782 werd Joan Derk weer tot de Statenvergadering toegelaten. Ten slotte werden in februari [[1783]] eindelijk de gehate drostendiensten in Overijssel afgeschaft. De dankbare boeren die deze diensten altijd hadden moeten verrichten, boden hun bevrijder een gouden gedenkpenning aan.
In de laatste jaren van zijn leven boekte Van der Capellen met steun van het volk enkele grote successen. Dankzij een petitiebeweging waarin Van der Capellen een aanzienlijke rol had gespeeld, erkende Nederland als tweede land in [[1782]] de onafhankelijkheid van de [[Verenigde Staten|Verenigde Staten van Amerika]]. Van der Capellen speelde een belangrijke rol in zijn functie als lid van de ridderschap van Overijssel bij het voorkomen van het uitlenen van de Schotse brigade. Hoewel de Schotse brigade slechts naar [[Gibraltar]] uitgezonden zou worden om de daar gelegerde Britse troepen vrij te kunnen maken om de opstand in Amerika te bestrijden, waren verscheidene Nederlandse patriotten bang dat de Schotse brigade ook ingezet zou worden bij de onderdrukking van Amerikaanse patriotten. Van der Capellen organiseerde ook een inzamelingsactie ter ondersteuning van de Amerikaanse zaak, waarbij het niet onaanzienlijke bedrag van 200.000 gulden ingezameld werd. Van dit bedrag had Van der Capellen zelf 20.000 gulden uit persoonlijke middelen ter beschikking gesteld.
Van der Capellen kon slechts een korte tijd van zijn roem genieten. Op 6 juni 1784 overleed hij plotseling te Zwolle, na een kort ziekbed.
Regel 57:
== De erfenis van Van der Capellen ==
[[Bestand:Sterfbed van der Capellen tot den Pol (1784).gif|thumb|Sterfbed Van der Capellen tot den Pol met als onderschrift: Capellen! een waare Patriot sterft Trouw; aan Vaderland en God.]]
De politieke oplossingen die Van der Capellen aandroeg, worden door zijn tegenstanders uit de twintigste eeuw niet zo bijster vernieuwend gevonden. Zijn gedachtegoed en dat van de patriotten vormde volgens dezen een mengeling van oude en nieuwe ideeën. De patriotten wilden meer democratie maar wisten niet hoe ze dit streven goed bestuurlijk vorm moesten geven en hadden hun blik sterk op het verleden gericht. Desondanks ontleende Van der Capellen zijn ideeën niet aan [[Frankrijk]] zoals vaak wordt beweerd, maar zijn deze oorspronkelijker en wel degelijk uit de Nederlandse politiek afkomstig. Zijn democratisch gevoel is zeer duidelijk leesbaar in zijn pamfletten en vanuit dit gevoel was hij een van de grote voorvechters van de onafhankelijkheid en de democratie van de Verenigde Staten van Amerika. De VS verklaarden zich onafhankelijk in [[1776]], ruim vóór de [[Franse Revolutie]] van [[1789]], zodat de politiek vernieuwende standpunten van Van der Capellen alleen al vanuit dit perspectief hun tijd ver vooruit waren.
In [[1787]] maakte het leger van [[Pruisen]] een einde aan het patriottische experiment. De echte breuk met het [[Ancien Régime]] vond daarom pas plaats in [[1795]] toen na de Franse inval de [[Bataafse Republiek]] werd uitgeroepen.
| |||