Versie van 12 dec 2015 12:02 bewerken AntoonDekker (overleg \| bijdragen) 324 bewerkingen Vorige wijziging van mij bevatte tekst vervormingen welke in de grafische editor niet zichtbaar waren. ← Oudere bewerking		Versie van 18 dec 2015 12:02 bewerken ongedaan maken AntoonDekker (overleg \| bijdragen) 324 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 3: Worden de hele toonafstanden verder opgedeeld in halve toonafstanden dan spreekt men van [[chromatiek]]. Het toonmateriaal bestaat per octaaf uit de zeven ~~[[Stamtoon\|stamtonen]]~~tonen met de namen ~~C, D, E, F, G, A en B, of met~~ de namen do, re , mi, fa, so(l), la, ~~si(~~ti(si). ~~Daarnaast~~De ~~kunnen~~toonafstanden ~~van~~tussen ~~elke~~deze ~~stamtoon~~noten ~~tonen~~zijn ~~afgeleid~~respectievelijk ~~worden~~: ~~door~~heel, ~~[[Chromatiek\|chromatische]]~~heel, ~~[[Alteratie~~half, ~~(muziek)\|alteraties]]~~heel, heel, heel en half. In de [[Pythagorese stemming\|Pythagorese systematiek]] zijn de tonen gebaseerd op de reine [[kwint]] met een verhouding 2:3. Gerekend vanuit Ado, zowel omhoog als omlaag, ontstonden de volgende verhoudingen, naar die tijd dalend genoteerd: {\| class="wikitable" style="text-align:center" ! width=50 \| Emi ! width=50 \| Dre ! width=50 \| Cdo ! width=50 \| Bti ! width=50 \| Ala ! width=50 \| Gso ! width=50 \| Ffa ! width=50 \| Emi \|- \| 3/2 \|\| 4/3 \|\| 32/27 \|\| 9/8 \|\| 1 \|\| 8/9 \|\| 64/81 \|\| 3/4 \|} Omgerekend voor de toonladder ~~van~~beginnend Cop do worden de verhoudingen: {\| class="wikitable" style="text-align:center" ! ! width=50 colspan=2\| Cdo ! width=50 colspan=2\| Dre ! width=50 colspan=2\| Emi ! width=50 colspan=2\| Ffa ! width=50 colspan=2\| Gsol ! width=50 colspan=2\| Ala ! width=50 colspan=2\| Bti ! width=50 colspan=2\| Cdo \|- ! [[Cent (muziek)\|cent]] Regel 44: Daaruit is te zien dat een hele [[toonafstand]] gelijk is aan 9/8 en de halve toonafstand gelijk is aan 256/243. Dit is zeer regelmatig, maar de grote en kleine [[terts (muziek)\|terts]] zijn respectievelijk 81/64 en 32/27, wat te veel afwijkt van de waarden 5/4 en 6/5 in de [[reine stemming]]. De grote terts is een factor 81/80, het [[didymische komma]], te groot en de kleine een factor 80/81 te klein. In de reine stemming zijn de verhoudingen in de toonladder van Cdo: {\| class="wikitable" style="text-align:center" ! ! width=50 colspan=2\| Cdo ! width=50 colspan=2\| Dre ! width=50 colspan=2\| Emi ! width=50 colspan=2\| Ffa ! width=50 colspan=2\| Gso ! width=50 colspan=2\| Ala ! width=50 colspan=2\| Bti ! width=50 colspan=2\| Cdo \|- ! [[Cent (muziek)\|cent]] Regel 72: Een ''diatonische [[toonladder]]'' is een toonladder gebaseerd op het diatonisch toonstelsel. De oude diatonische toonladders zijn: * [[Ionisch (toonladder)\|Ionisch]] ('''Cdo Dre Emi Ffa Gso Ala Bti Cdo''') * [[Dorisch (toonladder)\|Dorisch]] ('''Dre Emi Ffa Gso Ala Bti Cdo Dre''') * [[Frygisch (toonladder)\|Phrygisch]] ('''Emi Ffa Gso Ala Bti Cdo Dre Emi''') * [[Lydisch (toonladder)\|Lydisch]] ('''Ffa Gso Ala Bti Cdo Dre Emi Ffa''') * [[Mixolydisch (toonladder)\|Mixolydisch]] ('''Gso Ala Bti Cdo Dre Emi Ffa Gso''') * [[Aeolisch (toonladder)\|Aeolisch]] ('''Ala Bti Cdo Dre Emi Ffa Gso Ala''') * [[Locrisch]] ('''Bti Cdo Dre Emi Ffa Gso ~~A B~~ti''') Uit deze oude diatonische toonladders ontwikkelde zich in de loop van de [[geschiedenis van de klassieke muziek\|muziekgeschiedenis]] het diatonische systeem van [[majeur]]- en [[Mineur (muziek)\|mineur]][[toonsoort]]en. Pas in de 20e eeuw lieten [[componist]]en zich inspireren door exotische, niet-[[Europa (continent)\|Europese]] toonladders, en ontstond er een niet-diatonische [[klassieke muziek]] ([[Claude Debussy\|Debussy]], [[Igor Stravinsky\|Stravinsky]]).

Diatoniek: verschil tussen versies