Akropolis van Athene: verschil tussen versies

De '''Akropolis van Athene''' is de 156 meter hoge [[tafelberg (geomorfologie)|tafelberg]] in de [[Athene (stad)|Griekse hoofdstad]], oorspronkelijk door een vruchtbare vlakte omringd, op veilige en toch niet verre afstand van zee gelegen, die zich bij uitstek leende tot een nederzetting. Door de ligging is de Akropolis ([[Oudgrieks]]: {{Polytonic|ΑκρόπολιςἈκρόπολις}} (''Akrópolis''), Modern Grieks: {{Polytonic|Ακρόπολη}} (''Akrópoli'')) van kilometers ver te zien voor wie Athene nadert. AcropolisAkropolis is een samenvoeging van acro{{Polytonic|ἄκρος}} en polis('akros', wat'hoogste vertaalddeel kanvan') wordenen als{{Polytonic|πόλις}} "boven"('polis', en "'stad"').

Hoewel er sporen van nóg oudere bewoningsvormen zijn gevonden, valt toch de eerste belangrijke periode in de [[MyceneMyceense beschaving|Myceense tijd]], tussen 2000 en 1200 v.Chr. Evenals in Mycene zelf was de koningsburcht hier de kern van de [[akropolis|burcht]]: uit de 13e eeuw v.Chr. stamt de 6m dikke ommuring van zware blokken steen. Van deze zogenaamde "[[Pelasgiërs|Pelasgische]] muur" is nog een stuk te zien, rechts voorbij de [[Propyleeën]].

De Akropolis bleef de religieuze kern van de stad, ook toen de bevolking zich in de benedenstad ging vestigen, en de stad zich begon uit te breiden. De beschermgodin [[Pallas Athena|Athena]] had er haar belangrijkste heiligdom, de [[Oude Athenatempel]], gebouwd in de 6e eeuw v.Chr. De [[tiran]] [[Pisistratus]] liet de pracht van de Akropolis nog verhogen met allerlei bouwwerken en wijgeschenken.

In [[480 v.Chr.]], kort voor de [[slag bij Salamis]], werd het hele plateau vernield door de [[Perzen]]. Na de oorlog begon men onmiddellijk aan de wederopbouw onder [[Kimon II]]. In het "gerecycleerde" puin, waarmee het terras na de verwoesting van het gehele complex werd genivelleerd en uitgebreid, zijn tal van sculptuurfragmenten van vóór 480 v.Chr. ontdekt (nu te bewonderen in het [[Acropolis MuseumAkropolismuseum]]). De wederopbouw van de tempels geschiedde op initiatief en onder leiding van [[PericlesPerikles]], bijgestaan door de beeldhouwer [[Phidias]] als artistiek adviseur. Financieel werd de uitvoering mogelijk gemaakt door het overbrengen van de kas van de [[Delische Bond]] van [[Delos]] naar Athene in 454 v.Chr. Sindsdien was de Akropolis uitsluitend een religieus centrum: het grootse concept maakte de Akropolis tot nationaal heiligdom: zijn militaire en politieke functie behoorde voorgoed tot het verleden.

* het [[Parthenon]]: begonnen in 448 en stilgelegd in 432 v.Chr.,; architecten: [[Ictinus|Iktinos]] en [[Kallikrates]],; supervisie en ornamentele sculpturen: [[Phidias]].

* de [[Propylaeën]] (met hallencomplex): begonnen in 437 en voltooid in 433,; architect: [[Mnesicles (architect)|MnesiclesMnesikles]]

* het [[Erechtheion]]: begonnen in 421 onder architect MnesiclesMnesikles (?) en na een lange onderbreking voltooid in 407 v.Chr. onder de architecten [[PhiloclesPhilokles]] en [[Archilochus (architect)|Archilochus]]. Naast de tempel groeit de [[olijf]]boom die ooit door de godin Athene aan de stad geschonken zou zijn.

Bestand:20101024 Acropolis panoramic view from Areopagus hill Athens Greece.jpg|De AcropolisAkropolis van Athene gezien vanaf de [[Areopaag]].

* {{nl}} [http://www.athensinfoguide.com/nl/wtsacrop.htm Greece, Athens, Acropolis] De AcropolisAkropolis in detail