Baule (volk): verschil tussen versies

{{nocat||2015|10|13}}

 

 

Zieners ofwel komien spelen een belangrijke rol in de religie van de Baule. De ziener is uitverkoren door natuurgeesten ofwel Asye usu. Hij vormt een belangrijke schakel tussen de mensen en de geesten die vooral resideren in de bush. In verschillende rituelen kan de ziener de geesten oproepen en hen inzetten om vragen te beantwoorden, mensen te genezen en heel veel meer. De komien gebruikt hierbij een aantal instrumenten. Aan het begin van het ritueel trekt hij zich terug in een heiligdom en slaat met een lawle (slagstok) op een bel. Met het geluid van deze gong-achtige bel worden de geesten gelokt. De komien verschijnt vervolgens aan de mensen en begint met het publieke deel van het ritueel. Hij gebruikt daarbij kostbare houten beelden. Dit kan een enkel beeld zijn, maar ook twee beelden van een man en een vrouw. Dit voldoet aan het dualistische beeld dat de Baule van de schepping hebben. De geesten manifesteren zich tijdens het ritueel in de beelden. Om de geesten te verleiden zijn de beelden zo mooi mogelijk: prachtige lichamen, geraffineerde kapsels en schitterende juwelen. Voelt de komien dat de aanwezigheid van de geest tijdens het ritueel afneemt, dan kan hij met de lawle en bel de geest terugroepen. Publiek is bij een ritueel belangrijk. Hoe enthousiaster het publiek, hoe enthousiaster de geest zelf. Het is voor de komien dan ook belangrijk van het ritueel een wervelend en meeslepend optreden te maken.

 

 

Een bijzondere manier om de hulp van geesten of wel Asye usu in te roepen is het muisorakel. Muizen konden volgens de Baule vroeger spreken, maar op een zeker moment hebben ze dit vermogen verloren. De muizen woonden vroeger bij de geesten in de bush, maar zijn vervolgens bij de mensen in de dorpen komen wonen. Muizen tunnelen in de aarde en staan zo heel dicht bij de geesten. Zij hebben verborgen kennis. Een specifieke groep zieners is getraind om de boodschappen van de muizen te achterhalen. Ze gebruiken hiervoor een Gbekre ofwel muisorakel. De Gbekre is een aardewerk pot waarin een houten cilinder zit. Deze houten cilinder bestaat uit twee boven elkaar gelegen compartimenten met een opening tussen beide. De muizen zitten in het onderste compartiment en de opening is aanvankelijk afgesloten. In het bovenste compartiment liggen 10 stokjes. Deze stokjes zijn ingewreven met meel. De muizen hebben voor het orakel gevast en worden tijdens het orakel losgelaten in het bovenste compartiment. Zij likken het meel van de stokjes en verplaatsen daarbij de stokjes. Aan de positie van de stokjes kan de ziener de boodschap van de muizen aflezen en antwoord geven op de vragen van de persoon die hem consulteert.

 

 

Net als andere Akan volkeren hielden de Baule slaven. De omvang van slavernij in de Baule samenleving was echter veel kleiner dan bij de Ashanti. De slaven werden tijdens aanvallen op naburige volkeren gevangen genomen of van islamitische slavendrijvers uit het noorden gekocht. De slaven bewerkten veelal samen met de Baule de velden. Ze werden opgenomen in het huishouden van de eigenaar en gingen uiteindelijk op onder de Baule. Voor de Baule was slavernij mogelijk een manier om de eigen aantallen te vergroten en hun positie in het gebied veilig te stellen.<ref>Lovejoy, Paul E., Transformations in slavery: A history of slavery in Africa (2011), p.170.</ref>