Slavische talen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
EmmaZa (overleg | bijdragen)
→‎Algemene kenmerken: Wel instr. in het Russisch
Regel 55:
De volgende kenmerken worden vaak als typerend beschouwd voor de Slavische talen:
* De Slavische talen zijn over het algemeen vrij conservatief. De vormenrijkdom die het [[Proto-Indo-Europees]] typeerde is in de Slavische talen nog lang niet verdwenen, terwijl hij in de Romaanse en (meeste) Germaanse talen volledig is weggesleten.
* Nagenoeg alle Slavische talen hebben het Indo-Europese [[naamval]]systeem behouden. De meeste talen behouden zo zeven naamvallen, te weten de [[nominatief]], de [[genitief]], de [[datief]], de [[accusatief]], de [[vocatief]], de [[locatief]] en de [[instrumentalis]]. Het Russisch beperkt zich tot zes naamvallen – de vocatief valt er weg en in plaats van een instrumentalislocatief is er een zogeheten [[prepositionalis]]. De enige Slavische talen die hun naamvalsysteem verloren hebben zijn het Bulgaars en Macedonisch – alleen de vocatief heeft in die talen nog een onderscheiden uitgang.
* De rijkdom aan naamvallen verleent de sprekers van Slavische talen enige vrijheid in de woordvolgorde. Immers, de naamvalsuitgang en niet de plaats van het woord in de zin geeft de grammaticale betekenis (lijdend voorwerp e.d.) aan. Logischerwijs heeft het Bulgaars een vaste woordvolgorde. Hoewel ook andere Slavische talen de tendens naar een standaardvolgorde kennen, is zeker in schrijftaal veel variatie mogelijk.
* De Slavische talen kennen een onderscheid tussen ''perfectieve'' en ''imperfectieve'' werkwoorden, het zogenaamde aspect. Dit fenomeen laat zich het best aan de hand van voorbeelden uitleggen. In het [[Pools]] bijvoorbeeld is er een verschil tussen de zinnen Czytałem list (imperfectief) en Przeczytałem list (perfectief). De Nederlandse vertaling - "Ik las de brief" - laat open wat in het Pools wel wordt ingevuld: of de handeling voltooid wordt of niet. Het imperfectieve czytać ('lezen') betekent zoveel als 'Ik las de brief (ik was de brief aan het lezen)', de perfectieve tegenhanger przeczytać ('lezen') betekent 'Ik las de brief (en heb hem ook uitgelezen).' Precies hetzelfde zien we in het Russisch: "Ja tsjital knigoe" betekent "Ik was het boek aan het lezen ", "Ja pro-tsjital knigoe" betekent "Ik heb het boek gelezen en het is nu uit". In alle Slavische talen komt dit onderscheid voor.