Diatoniek: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
Uitleg interval volgorde uitgebreid met referentie naar tetrachorden. correctie van opmerking over tegenstelling. |
||
Regel 1:
[[Bestand:Klavier.png|thumb|Diatoniek op een klavier. Elke serie van 7 achtereenvolgende witte toetsen, levert een diatonische toonladder.]]
Onder '''diatoniek''' (Grieks: διάτονος = door hele tonen gaand [διά = door, τόνος = toon]) wordt in de [[muziektheorie]] de systematiek van [[toonstelsel]]s, of overkoepelend het diatonische toonstelsel, verstaan, gebaseerd op een verdeling van het [[octaaf (muziek)|octaaf]] in vijf grotere en twee kleinere [[interval (muziek)|interval]]len
Diatoniek staat in tegenstelling tot [[chromatiek]].
Het toonmateriaal bestaat per octaaf uit de zeven [[Stamtoon|stamtonen]] met de namen C, D, E, F, G, A en B, of met de namen do, re , mi, fa, so(l), la, si(ti). Daarnaast kunnen van elke stamtoon tonen afgeleid worden door [[Chromatiek|chromatische]] [[Alteratie (muziek)|alteraties]].
Regel 67 ⟶ 68:
In deze stemming zijn er twee grote secundes, van 9/8 en van 10/9, die dus onderling het didymische komma verschillen. De halve toonafstand is 16/15. De twee verschillende hele toonafstanden vormen een probleem bij transposities van de toonladder, wat heeft geleid tot de [[middentoonstemming]]en en [[gelijkzwevende stemming]].
Bij de oude grieken waren de toonsytemen opgebouwd uit [[tetrachord]]en, een reeksen van 4 tonen met een omvang van een kwart. Oorspronkelijk verwees de term "diatoniek" naar één van de drie geslachten van deze tetrachorden (diatonisch, chromatisch en enharmonisch). Twee van deze tetrachorden werden -of aaneenlsluitend of gescheiden door een hele toon- gestappeld om tot een toonladder te komen.
Een ''diatonische [[toonladder]]'' is een toonladder gebaseerd op het diatonisch toonstelsel.
De oude diatonische toonladders zijn:
* [[Ionisch (toonladder)|Ionisch]] ('''C D E F G A B C''')
| |||