Castraat: verschil tussen versies

'''Castraten''' waren in Europa volwassen mannelijke [[zanger]]s die in hun jeugd (voordat ze 10 jaar oud waren) [[castratie|gecastreerd]] werden om hun hoge (sopraan-)stem te kunnen behouden. Het verwijderen van de [[teelbal|testikels]] hield de stembanden klein, maar liet het lichaam en vooral de longen doorgroeien, waardoor goede castraten hun ’kinderstem’ met grote kracht konden laten klinken. In de periode van de [[Barokmuziek|barokbarokmuziek]] werd castraatzang hogelijk gewaardeerd, onder meer in kerkkoren en opera's. Maar reeds veel vroeger werden castraten in Europa gesignaleerd. Reeds voor 1600 werkte [[Orlandus Lassus]] in München met castraten. De traditie is vooral bekend als Zuid-Europees en meer in het bijzonder Italiaans. Vermoedelijk is ze echter afkomstig uit het nabije[[Nabije Oosten]] en kwam ze Europa binnen via Spanje. Ze waren nodig omdat vrouwen niet in het openbaar mochten optreden. Hun rol werd dan ingenomen door castraten. In het protestantse [[Noord-Europa]] was castratie van jongens verboden en in de protestantse kerkmuziek speelden castraten geen rol. De praktijk van prepuberale castratie verminderde sterk in de laat 18e eeuw en werd in Italië verboden in [[1870]].{{feit}}

Van de luister van de stem van de beste castraten kan men zich nu moeilijk een voorstelling maken. De Belg E.[[Edmond Michotte]] legde in maart 1860 een gesprek vast tussen de componist [[Gioacchino Rossini]], in 1792 in Italië geboren als zoon van zangers en van jongs af aan bekend met castraten, en [[Richard Wagner]]. Rossini vertelde Wagner "te zijn gestopt met componeren omdat het theater in volle neergang was". Dat kwam, zo vervolgde Rossini desgevraagd, door "het verdwijnen van de castrati. Men kan zich geen idee vormen van de bekoring van de stem en de volleerde virtuositeit die deze besten der besten, bij gebrek aan iets anders en uit gelukkige compensatie, bezaten". Rossini roemde hun gaven als leraar en zei toen dat "nu de castrati zijn uitgestorven en het in onbruik is geraakt om nieuwe te snijden de neergang van de zangkunst onomkeerbaar is. Zonder de castraten is de [[opera buffa]] in neergang en de [[opera seria]] is voor het grote publiek te moeilijk." Tegenwoordig wordt de rol van de castraat vervangen door de [[contratenor]]. Contratenoren zingen met een [[kopstem|falsetstem]].

Er zijn opnames bewaard van [[Alessandro Moreschi]], de laatste castraat in het koor van de [[Sixtijnse Kapel]]:. Een geromantiseerd beeld van een beroemde castraat is te vinden in de film ''Farinelli''. De film handelt over de castraat Carlo Broschi, bekend als [[AlessandroFarinelli Moreschi(zanger)|Farinelli]]. (1705-1782).

* E. Michotte, "Souvenirs personnels, la visite de Richard Wagner à Rossini", Parijs 1860