Wiggenbeen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mx9 (overleg | bijdragen)
Niet os sphenoides maar os sphenoidale is de correcte term. Zie pinkhof 2012 of mail me: geef ik een screenshot van pinkhof
Dat evolutietraject is wat dubieus :o)
Regel 14:
}}
[[Bestand:Gray188.png|{{Largethumb}}|os sphenoidale (geel in het midden van de schedel)]]
Het '''os sphenoidale''' (of '''wiggenbeen''') is één van de [[bot (anatomie)|botten]] in de basis van de [[schedel]]. Het bevindt zich op ooghoogte in het midden van de schedel, is vlindervormig en ongeveer 10 cmtien centimeter breed. In dit bot bevindt zich een holte, de ''[[Bijholte|sinus sphenoidalis]]''. Hierachter zit de ''[[sella Turcica]]'' (= Turkse zadel). Daarin ligt de [[hypofyse]]. Het hellende vlak van de achterzijde van het os sphenoidale dat ondersteuning geeft aan de [[Pons (hersenen)|pons]] wordt [[clivus]] genoemd.
In dit bot bevindt zich een holte, de [[Bijholte|sinus sphenoidalis]].
Hierachter zit de [[sella Turcica]] (= Turkse zadel).
Daarin ligt de [[hypofyse]].
Het hellende vlak van de achterzijde van het os sphenoidale dat ondersteuning geeft aan de [[Pons (hersenen)|pons]] wordt [[clivus]] genoemd.
 
De naam os sphenoidale is afkomstig van Oudgrieks σφηνοειδής, ''sphenoeidès'', "wigvormig", afgeleid van σφήν, "wig" vanwege het wigvormige uiterlijk van het bot.
Het wiggenbeen is het eerste bot dat in het [[embryo]] wordt gevormd. In het begin van het embryo is het plat, zoals bij alle zoogdieren. Als de hersenen en het zenuwstelsel zich beginnen te ontwikkelen ontvouwt het wiggenbeen zich en krijgt het zijn uiteindelijke vorm. Als die ontvouwing niet optreedt, ontstaat er nauwelijks hersenvorming en een reusachtige kaak, waardoor het embryo niet levensvatbaar is. Een dergelijke schedel lijkt veel op miljoenen jaren oude schedels:<br />
 
Tijdens de [[evolutie van de mens]] is het wiggenbeen namelijk bij het steeds verder rechtoplopen meer naar beneden gekromd, waardoor meer ruimte voor de hersenen ontstond. In het verleden is het vijf keer verder gekromd, waarbij er telkens een nieuwe soort van het geslacht ''[[Homo (geslacht)|Homo]]'' ontstond.
Het wiggenbeen is het eerste bot dat in het [[embryo]] wordt gevormd. In het begin van het embryo is het plat, zoals bij alle zoogdieren. Als de hersenen en het zenuwstelsel zich beginnen te ontwikkelen ontvouwt het wiggenbeen zich en krijgt het zijn uiteindelijke vorm. Als die ontvouwing niet optreedt, ontstaat er nauwelijks hersenvorming en een reusachtige kaak, waardoor het embryo niet levensvatbaar is. Een dergelijke schedel lijkt veel op miljoenenhet jarenoorspronkelijk oudemodel schedels:<brvan />de zoogdierschedel; tijdens de [[evolutie van de mens]] is het wiggenbeen namelijk bij het steeds verder rechtoplopen meer naar beneden gekromd.
 
Bij een [[Hypofysectomie|hypofyseoperatie]] wordt eerst het [[neustussenschot]] verwijderd. Vervolgens wordt een gat geboord in het wiggenbeen om uiteindelijk via de sella Turcica bij de hypofyse te komen.