Speelkaart: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Coldbolt (overleg | bijdragen)
Coldbolt (overleg | bijdragen)
Regel 32:
==Geschiedenis==
===Vroege geschiedenis===
[[Bestand:Ming Dynasty playing card, c. 1400.jpg|250px|miniatuur|rechts|Een Chinese speelkaart gedateerd tot circa 1400 na Christus uit de Ming dynastie gevonden nabij Turpan, afmetingen 9.5 bij 3.5 cm.]]
Speelkaarten werden uitgevonden in [[Chinees keizerrijk|keizerlijk China]]. Ze werden gevonden in China zo vroeg als de [[negende eeuw]] tijdens de [[Tang dynastie]] (618-907). De eerste referentie naar kaartspelen dateert uit de negende eeuw, wanneer de ''Collection of Miscellanea at Duyang'', geschreven door Su E, beschrijft hoe Prinses Tongchang (dochter van [[keizer Yzong van Tang]]) het "blad spel" speelt in 868 met leden van de [[Wei clan]], de familie van haar man. De geleerde [[Ouyang Xiu]] (1007-1072) beweerde dat het spelen met kaarten op z'n minst sinds de mid-Tang dynastie bestaat en associeerde hun uitvinding met de gelijktijdige ontwikkeling van het gebruik van papier in plaats van papierrollen als schrijfmiddel. Het eerste bekende boek over kaarten genaamd Yezi Gexi was naar verluidt geschreven door een vrouw uit het Tang tijdperk waar op werd gereageerd door Chinese schrijvers van opvolgende dynastieën.
 
Regel 41:
9 in munten, 9 in kettingen van munten (die mogelijk verkeerd geïnterpreteerd werden als stokken uit ruwe tekeningen), 9 in [[myriade]]n (van munten of uit kettingen) en 11 in myriaden van tien stuks (een myriade is 10.000). De twee laatste [[kleur (kaartspel)|kleuren]] hadden karakters uit het [[Verhaal van de wateroever]] op zich in plaats van symbolen. Ze hadden Chinese ideogrammen om hun rang en kleur te markeren. De kleur munten is in omgekeerde volgorde met nummer 9 als laagste tot nummer 1 als hoogste kaart. Omgekeerde rangen wordt ook gevonden in het Vietnamese spel [[Tổ tôm]] en een aantal andere spellen.
 
Het geldkaart kleuren systeem is gebaseerd op [[Coupure (waardepapier)|coupure]] en niet op de symbolen of afbeeldingen. Munten vertegenwoordigen cijfers tot 9, kettingen viercijferige veelvouden van 1000, myriaden vijf cijferige veelvouden van 10000, en tientallen (myriaden) zes of meer cijferige veelvouden van 100000. Dit is waarom de twee middelste kleuren niet meer dan negen kaarten kunnen hebben. Een vereenvoudigd deck wordt nog steeds gebruikt door Hakka spelers, waar elke stapel maar negen kaarten in progressieve rangen heeft, en symbolen en plaatjes vervangt door labels. Een andere type van een modern deck behoudt de traditionele afbeeldingen maar laat de hoogste stapel (tientallen myriaden) zitten en verviervoudigd de rest. De ontwerpen op moderne Mahjong steentjes zijn mogelijk geëvolueerd uit dit deck.
 
===Perzië en India===