Pjotr Kropotkin: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dexbot (overleg | bijdragen)
k Bot: Removing Link FA template
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 67:
===In Engeland===
[[Bestand:Peter Kropotkin circa 1900.jpg|200px|thumb|right|Peter Kropotkin circa 1900]]
In Londen was Peter Kropotkin de medeoprichter van het anarchistische blad ''[[Freedom (anarchistisch tijdschrift)|Freedom]]''. Op 25 juli 1886 pleegde Alexander Kropotkin zelfmoord, nadat hij te horen had gekregen dat zijn Siberische [[ballingschap]] werd verlengd voor onbepaalde tijd. Op 15 april 1887 werd de dochter van Peter Kropotkin geboren, als eerbetoon aan zijn overleden broer werd ze Alexandra genoemd.<ref name="GW:Prince"/>
 
Tijdens zijn verblijf in Engeland schreef Kropotkin de ''Verovering van het Brood'' in 1892 dat ging over het [[anarchocommunisme]]. Tussen 1891 en 1894 schreef hij voor ''The Nineteenth Century'' een aantal artikelen over de evolutietheorie, die in 1902 werden gebundeld tot het boek ''Wederzijdse Hulp, als Factor in de Evolutie''. In 1897 maakte hij een reis van bijna vier maanden door [[Canada]] en de [[Verenigde Staten]] om een serie lezingen te houden over geografie en anarchisme. Tijdens deze Amerikaanse serie lezingen werd Kropotkin door de redacteur van de krant ''[[The Atlantic Monthly]]'' overgehaald om zijn memoires te schrijven, dat verscheen als een artikelserie in die krant. Deze artikelen zijn in 1899 gebundeld tot het boek ''Memoires van een Revolutionair''.<ref name="PM:DI">[http://books.google.nl/books?id=DSrRuH_SJtgC&printsec=frontcover&hl=nl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Peter Marshall: ''Demanding the Impossible: A History of Anarchism''; 2008; Chapter 19]</ref><ref>[http://libcom.org/library/kropotkin-america-paul-avrich Paul Avrich: ''Kropotkin in America'']</ref>
Regel 103:
Volgens Peter Kropotkin bestaat [[moraal]] uit drie verschillende bestanddelen, namelijk wederzijdse hulp, [[rechtvaardigheid]] en vrijgevigheid.<ref name="PK:AM">[http://dwardmac.pitzer.edu/Anarchist_Archives/kropotkin/AM/anarchist_moralitytc.html Peter Kropotkin: ''Anarchist Morality''; 1898]</ref><ref name="PK:EOD">[http://dwardmac.pitzer.edu/Anarchist_Archives/kropotkin/ethics/toc.html Peter Kropotkin: ''Ethics: Origin and Development''; 1924]</ref>
 
Volgens Kropotkin is het motief voor alle bewuste handelingen het streven naar een gelukzalig gevoel en het vermijden van pijn. En dit geldt voor zowel morele als immorele handelingen. Door andere mensen te helpen krijgt men een gelukzalig gevoel. Volgens Kropotkin is het genot van het sociaal handelen ontstaan uit de noodzaak van wederzijdse hulp voor het overleven van de mens. Door natuurlijke selectie worden de sociale instincten versterkt, zoals het vermogen van [[sympathie]]. Sympathie is het meevoelen of meeleven met een ander persoon. Volgens Kropotkin betekent het meevoelen met een ander persoon, dat men deze andere persoon erkent als een gelijke. Uit het gevoel van sympathie ontstaat bij de mens het denkbeeld van gelijkheid en dit denkbeeld is de bron van rechtvaardigheid. Rechtvaardigheid is het bewustzijn van de gelijke rechten van ieder mens. Rechtvaardigheid is gebaseerd op wederkerigheid, dat wil zeggen dat het wordt verwacht dat iedereen rechtvaardig handelt en rechtvaardig behandeld wordt. Als iemand geweld gebruikt tegen een onschuldig persoon, dan is het rechtvaardig om de gelijkheid te herstellen door de aanvaller uit(gewelddadig) tegen te schakelenhouden.<ref name="PK:AM"/><ref name="PK:EOD"/> Kropotkin definieert rechtvaardigheid met de stelregel: ''“Behandel anderen zoals jezelf behandeld wil worden door anderen, in dezelfde omstandigheden.”'' <ref>Nederlandse vertaling van de zin: ''“Do to others as you would have others do to you in the same circumstances.”'' uit Peter Kropotkin: ''Anarchist Morality''</ref>
 
Vrijgevigheid is het vrijelijk geven aan een ander, zonder er iets voor terug te verwachten. Vrijgevigheid noemt Kropotkin ook wel eens zelfopoffering en verdient volgens hem pas echt de naam ''moraal'' in de volste betekenis van het woord. Vrijgevigheid is wenselijk, maar niet [[ethiek|ethisch]] verplicht. In navolging van de filosoof [[Jean-Marie Guyau]] zag Kropotkin de oorsprong van vrijgevigheid in de overvloedigheid van wilskracht.