Gebruiker:Philip Habing/Kladblok: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Philip Habing (overleg | bijdragen)
Philip Habing (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[File:Canto Ostinato.jpg|thumb|De eerste maten uit ''Canto Ostinato'']]
'''Canto Ostinato''' is een [[Tonaal|tonale]] [[compositie (muziek)|compositie]] van variabele lengte voor [[toetsinstrument]]en van de Nederlandse componist [[Simeon ten Holt]] (1923-2012).<ref>{{Aut|K. Wieringa}} (1995) Simeon Ten Holt. Geraadpleegd op 14 nov 2014 op: http://www.dofoundation.com/dr012.html</ref> Het stuk werd gecomponeerd tussen 1973 en 1976 onder de naam ''Perpetuum''. Een paar maanden voor de eerste uitvoering werd de titel ''Canto ostinato'' gekozen. ''Canto'' ([[Cantate]]) verwijst naar de [[melodie]] of een kort [[motief (muziek)|muzikaal motief]]; "[[ostinato]]" verwijst naar herhaling.<ref name="lievevrouw">{{Aut|K. Wieringa}} (15-11-2014). Lezing voorafgaand aan een uitvoering van Canto Ostinato. Amersfoort: ''Theater de Lieve Vrouw''.</ref><ref>[[Rondane Kwartet]] Centrale melodie (sectie 74) opname in Kerk ''De Duif''. Geraadpleegd op 17 nov 2014 op https://www.youtube.com/watch?v=838XIGRFK5w.</ref> De première werd gespeeld op 25 april 1979 in [[Bergen (Noord-Holland)]].<ref>Op twee vleugels, een piano en (vanwege de kosten) op een [[elektronisch orgel]]tje door de componist [[Simeon ten Holt]], [[Stanley Hoogland]], Chaim Levano en door Andries Hubers (orgeltje).</ref>
 
== Geschiedenis ==
Het stuk werd gecomponeerd tussen 1973 en 1976 onder de naam ''Perpetuum''. Een paar maanden voor de eerste uitvoering werd de titel ''Canto ostinato'' gekozen. ''Canto'' ([[Cantate]]) verwijst naar de [[melodie]] of een kort [[motief (muziek)|muzikaal motief]]; "[[ostinato]]" verwijst naar herhaling.<ref>{{Aut|K. Wieringa}} (15-11-2014). Lezing voorafgaand aan een uitvoering van [[Canto Ostinato]]. Amersfoort: ''Theater de Lieve Vrouw''.</ref><ref>[[Rondane Kwartet]] Centrale melodie (sectie 74) opname in Kerk ''De Duif''. Geraadpleegd op 17 nov 2014 op https://www.youtube.com/watch?v=838XIGRFK5w.</ref> De première werd gespeeld op 25 april 1979 in [[Bergen (Noord-Holland)]].<ref>Op twee vleugels, een piano en (vanwege de kosten) op een [[elektronisch orgel]]tje door de componist [[Simeon ten Holt]], [[Stanley Hoogland]], Chaim Levano en door Andries Hubers (orgeltje).</ref>
 
== Creatie ==
''Canto Ostinato'' wordt gerekend tot de [[minimalistische muziek]]. Ten Holt schreef het stuk nadat hij het was gestopt met het [[Serialisme|serialisme]]. Het werk is al spelend op het klavier ontstaan en hij duidde de opbouw liever aan als de ontwikkeling van een [[genetische code]].<ref>{{Aut|K. Wieringa}} (1995) Simeon Ten Holt. Geraadpleegd op 14 nov 2014 op: http://www.dofoundation.com/dr012.html. Wieringa sprak veel met Ten Holt en noteerde wat Ten Holt over Canto zei: ''Mijn composities ontstaan zonder een vooropgezet plan ... de neerslag van een tocht die gericht is op een doel dat niet bekend is. ... een (genetische) kode die uiteindelijk bepalend is voor vorm, struktuur, lengte, bezetting, enz. ...''</ref> De componist creëerde meer dan honderd losse korte secties in [[bes mineur]] van enkele maten. Uiteindelijk dewas het componist Andries Hubers die de secties samenvoegde tot een [[partituur]].<ref>Hubers speelde ook op de eerste uitvoering in Bergen.</ref> Daarna bewerkte Ten Holt het partituur nog vaak zodat er uiteindelijk meerdere versies van het stuk ontstonden.<ref name="lezinglievevrouw">{{Aut|K. Wieringa}} (15-11-2014). Lezing voorafgaand aan een uitvoering van [[Canto Ostinato]]. Amersfoort: ''Theater de Lieve Vrouw''.</ref><ref name="vredenburg">{{Aut|onbekend}} (10-1-1988) Simeon ten Holt, Canto Ostinato Amsterdam: [[Donemus]]. Uitvoering door G. Bouwhuis, G. Carl, C. van Zeeland, A Vernede. Opname van een concert in [[Vredenburg]]. Drie cd's met beschrijving.</ref><ref>opgehaaldBladmuziek en uitvoeringseisen door [[Donemus]] aan Canto Ostinato. Geraadpleegd op 15-11-2014 op https://webshop.donemus.nl/action/front/sheetmusic/3360/Canto+Ostinato</ref>
 
=== Opbouw ===
Volgens pianist [[Kees Wieringa]] —die het stuk veel speelde en Ten Holt regelmatig spraksprak— over het stuk—kanheeft ''Canto Ostinato'' getypeerdvier worden aan de hand van vierduidelijke kenmerken:<ref name="lezinglievevrouw" />
# Het motief (''canto'') bestaat uit een beperkt aantal [[muzieknoten]]. Omdat Ten Holt een meerduidige notatie gebruikte, is het aan de uitvoerenden om te bepalen hoe de noten in de partituur worden gespeeld bijvoorbeeld -[[Legato|legato]], [[Staccato|staccato]], [[Piano (dynamiek)|piano]], [[forte]], [[crescendo]], [[diminuendo]]. Door andere accenten ontstaan andere patronen in het stuk.<ref name="lambermont">{{Aut|R.Lambermont}} Simeon Te Holt. Opgehaald op 16-11-2014 op: http://www.robertlambermont.nl/p/music.html. Lambermont is pianist in het [[Rondane Kwartet]], speelt veel werken van Ten Holt en kende hem persoonlijk.</ref>
# Het stuk is geschreven in de oneven 5/16 [[Maatsoort|maat]]. De vijf tellen wijkt sterk af van de meeste gangbare westerse muziek.
Regel 16 ⟶ 13:
 
=== Partituur ===
De partituur van Canto Ostinato heeft één hoofdpartij, aangegeven met accolades. Deze vormt de basis van het stuk en zo is het ook door één pianist te spelen. Onder de hoofdpartij is een extra partij voor de linkerhand en boven de hoofdpartij zijn twee partijenenpartijen voor de rechterhand. Door de verschillende variaties kunnen de spelers kiezen. Ten Holt gaf veel vrijheid aan de uitvoerenden: Het aanleggen van de accenten, welke secties ze wilden spelen, hoe ze omgingen met herhalingen. De partutuurpartituur diende meer als een schets te worden benaderd in plaats van een voorschrift. Daarentegen hebben de verschillende secties vaste plekken in de progressie van het stuk, die niet verwisseld kunnen worden zonder de melodie te breken. Ten Holt was ook duidelijk in het aan te houden [[Tempo (muziek)|tempo]] voor en stond hij afwijzend tegenover improviseren in de zin van eigenhandig toevoegen van noten.<ref name="vredenburg" /><ref name="lambermont" /><ref>(kwartnoot = 60), zie linksboven de notenbalk in de partituur.</ref>
 
Een en ander leidde tot verschillende uitvoeringen rondom bijvoorbeeld het eerste thema (sectie 74):