Snackbar: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
lekkerste van de dag is een portie stront Label: Misbruikfilter: Leeghalen |
k Wijzigingen door 80.100.207.86 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door YoshiDaSilva |
||
Regel 1:
[[Bestand:Snackbar muur.jpg|{{largethumb}}|Een jongen haalt een snack uit de muur]]
[[Bestand:Snackbar.JPG|{{largethumb}}|Duitse snackbar]]
Een '''snackbar''', '''friettent''', '''snelbuffet''', '''frituur''' of '''friture''' is een [[eetgelegenheid]] waar men voornamelijk [[snack]]s (bijvoorbeeld [[friet]], [[kroket]]ten, [[frikandel]]len) kan kopen en nuttigen.
==Definitie en beschrijving==
Een snackbar waar de menukaart iets uitgebreider is en een zitplaats aanwezig is wordt ook wel '''cafetaria''' genoemd, hoewel dat woord ook gebruikt wordt om de plaats aan te duiden in een kantoor of bedrijf waar medewerkers een drankje of een snack kunnen kopen, of hun meegebracht lunchpakket kunnen gebruiken, dus minder uitgebreid dan een heus bedrijfsrestaurant. In België en in de zuidelijke delen van Nederland heet een snackbar ook wel een "[[frietkot]]".
Sommige Nederlandse snackbars hebben een [[automatiek]], waar men het klaarliggende gerecht na inwerpen van het juiste bedrag uit een vakje kan nemen.
Nederland telde op het hoogtepunt circa 6.000 snackbars en cafetaria's. Na 1997 zette de daling in. In 2010 telde Nederland nog ruim 4.900 snackbars en cafetaria's. Het gaat hierbij om inpandige bedrijven; mobiele snackbars en kramen met een vaste standplaats maar zonder zitgelegenheid zijn niet meegerekend.
De laatste tijd staan snackbars in Nederland in een kwaad daglicht vanwege het vaste [[frituurvet]] waarin de snacks en friet vaak gebakken worden. Daarom is de campagne ''Verantwoord Frituren'' gestart, om het gebruik van vloeibaar (gezonder) frituurvet te stimuleren.
==Menu==
[[Bestand:Overijse frietkot A.jpg|{{largethumb}}|Een mobiele snackbar in Overijse, België.]]
De meeste [[Nederland]]se snackbars hebben de onderstaande snacks:
* [[Friet|friet (patat)]]
* [[frikandel]]
* [[kroket]]
* [[milkshake]]
* [[Slush (ijsdrank)|slush puppy]]
* [[stront]]▼
* [[softijs]]
* [[Consumptie-ijs|ijs]]
Regel 22 ⟶ 36:
* [[bitterbal]]
* [[viandel]]
Daarnaast serveren ze soms een assortiment [[Belegd broodje|belegde broodjes]] en vaak nog diverse andere minder bekende snacks, zoals het [[lihanboutje]], de [[knakworst]], de bockworst, de [[Currywurst|curryworst]], de [[pikanto]] (gekruide gehaktstaaf), de vlampijp (heetgekruide vleesloempia), de [[mexicano]], de [[sjasliek]] (vleesstokjes), de [[reifkoek]] (aardappelschijf), de sitostick (blokjes kalkoenvlees, afgewisseld met uien op een stokje en als geheel gepaneerd), de shoarmarol en de smulrol. In Noord- en Oost-Nederland vindt men ook de [[eierbal]].
Friet of patat wordt vaak gegeten als snack in bepaalde combinaties met sauzen. Deze samenstellingen hebben soms kleurrijke namen, die sterk regionaal bepaald en bekend zijn.
== Geschiedenis ==
De oudst bekende cafetaria in Nederland was in 1915 gevestigd te [[Utrecht (stad)|Utrecht]] in de straat Achter Clarenburg. Het pand is nog steeds een horecagelegenheid en ligt schuin tegenover [[Maria Minor]]. Op het [[Station Utrecht Centraal|Centraal Station]] in Utrecht deed in 1932 de eerste automatiek zijn intrede. In die tijd waren in het centrum van deze stad ook vis- en frietkramen al een bekend verschijnsel.
De eerste snackbar/cafetaria verkocht destijds al diverse soorten warme en koude worst, zelfgemaakte frieten, gebakken aardappels, melkproducten, gehaktballen, kroketten, frikadilles (voorloper van de frika(n)del), berenklauwen, haché, aardappelgerechten, snoep, popcorn, Nederlandse gerechten, koffie, thee, cola, chocolademelk, rookwaren, ijs en bier. Ook werd er ontbijt en lunch verzorgd, die vooral door werklieden onder het genot van een kop koffie of een borrel genuttigd werden.
==Ketens==
Veel snackbars behoren tegenwoordig tot ketens waardoor via [[franchise (ondernemen)|franchise]] of gezamenlijke inkoop betere bedrijfsvoering mogelijk is. Bekende Nederlandse ketens zijn [[Kwalitaria]], [[Febo (snackbar)|Febo]] en [[Smullers]].
==Prijzen==
In Nederland kan een cafetaria twee prijzen winnen als beste cafetaria. Elk jaar beoordeelt de ''Snackkoerier'' zo'n 800 cafetaria's die zich inschrijven en bepaalt hieruit een Top100. Ook is er elk jaar een beoordeling door Frietopia, een consumentensite die frietzaken en cafetaria's bezoekt en recenseert. De drie beste zaken van het jaar ontvangen de Frietopia Publieksprijs.
In 2004 was ''Eetpaleis 't Vosje'' de eerste op de Top100. 't Vosje was in 1997 al eens cafetaria van het jaar geworden. In 2005 werd ''Kwalitaria De Bik Bar'' in [[Emmen (Drenthe)|Emmen]] de winnaar. In 2006 won ''Verhage Kort Ambacht'' te [[Zwijndrecht (Nederland)|Zwijndrecht]], in 2007 ''Eetplezier de Bestse snackbar'' te [[Best]] en in 2008 ''Friet-plaza Willem de Boer'' op [[Urk]]. In 2009 won ''De Vergulden Èrpel'' te [[Waalwijk (plaats)|Waalwijk]].
De Frietopia Publieksprijs werd in 2007 gedeeld door ''Manneken Pis'' met filialen in [[Amsterdam]] en [[Utrecht (stad)|Utrecht]], en ''Snackbar De Ring'' in [[Zuidland]], een dorpje onder de rook van Rotterdam. In 2010 werd de prijs gedeeld door twee vestigingen van ''Manneken Pis'' en ''Frituur Martin Zwerts'' te Eindhoven. ''Cafetaria Rikken'' in Groesbeek won de prijs voor Beste Sfeer.
==Zie ook==
*[[Frietkot|Frituur]]
[[Categorie:Horeca]]
| |||