Sorben: verschil tussen versies

In de 19de eeuw zou het van overheidswege georganiseerde onderwijs daar een verandering in te weeg brengen, en bij de toenemende tweetaligheid ook het openbaar bestuur steeds minder van het Sorbisch gebruik gaan maken. In het toenemend [[nationalisme]] kon geen loyale plaats meer zijn voor een niet-Duits sprekende bevolking. Het aantal Sorbischtaligen nam dientengevolge af van ca. 200.000 in 1800 tot 100.000 rond 1900 en relatief van 80% tot 20% van het aantal inwoners van het oorspronkelijke Sorbische gebied. De taalassimilatie vond in de Nederlausitz, dat tot Pruisen behoorde en waar Nedersorbisch werd gesproken, sneller plaats dan in de Opperlausitz, die tot Saksen behoorde en waar Oppersorbisch werd gesproken. De volkstellingscijfers zijn overigens onbetrouwbare indicaties omdat veel Sorbischtaligen zich onder druk en door hun nationale gezindheid gepast vonden om zich als Duitstalig op te geven. Dat zou des te meer het geval worden na 1919, toen de nieuwe Tsjechoslowaakse republiek gebiedsaanspraak deed op het Sorbische ‘stamverwante’ gebied en het Sorbisch daarmee een odium van staatsgevaarlijk kreeg. In de tijd van het [[nationaal-socialisme]] werd het spreken van Sorbisch in het openbaar verboden en de 50-tal culturele verenigingen ontbonden. Na 1945 werden die verenigingen onder de paraplu van de communistische eenheidspartij [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands|SED]] en een Sorbische uitgeverij heropgericht. Het Sorbisch werd als leervak in ca. 140 scholen verplicht gesteld. Overigens waren dat er 20 jaar later nog maar 50, toen de verplichting verviel en de ouders zelf mochten bepalen of hun kinderen eraan deel zouden nemen. Hoe dan ook, door radicaal afstand te nemen van het Duitse nationale verleden toonde de nieuwe DDR haar welwillendheid tegenover haar oostblok-buren [[Polen]] en [[Tsjechoslowakije]].