Merina (volk): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k auteursjabloon
Regel 26:
De voorouders van de Merina waren [[Zuidoost-Azië|Zuidoost-Aziaten]], voornamelijk [[Dajaks]] uit [[Borneo]], die emigreerden naar Madagaskar.<ref>{{en}} {{aut|Sandra Evers}}, {{aut|Gwyn Campbell}}, {{aut|Michael Lambek}}, [http://books.google.nl/books?id=UfyZAAAAQBAJ&lpg=PA29&dq=ethnic%20madagascar&hl=nl&pg=PA33#v=onepage&q=dayak&f=false ''Contest for Land in Madagascar: Environment, Ancestors and Development''] (BRILL, 2013)<br>{{en}} {{aut|Peter Bellwood, James J. Fox, Darrell Tryon}}, [http://books.google.rw/books?id=9uyuHAXBuRkC&lpg=PA83&dq=dayak%20madagascar&hl=nl&pg=PA83#v=onepage&q=dayak%20madagascar&f=false ''The Austronesians: Historical and Comparative Perspectives''] (ANU E Press, 2006)</ref> Deze trokken de binnenlanden in en worden in Malagassische legendes de ''Vazimba'' genoemd, de 'mensen uit het bos'. Door interne conflicten verdeeld, splitsten de Vazimba zich in diverse groepen die we nu kennen als de [[Bara (volk)|Bara]], de [[Betsileo (volk)|Betsileo]], de [[Bezanozano (volk)|Bezanozano]], de Merina, de [[Sihanaka (volk)|Sihanaka]] en de [[Tsimihety]].
 
Sinds de [[15e eeuw]] zijn er al Merina in het hooggelegen centrale deel van Madagaskar. Hieraan danken de Merina hun naam, wat 'hen die komen van het land waarvan men ver kan zien' betekent.<ref name=metz>{{en}} {{aut|Helen Chapin Metz}}, [http://countrystudies.us/madagascar/13.htm Madagascar: A Country Study] (Library of Congress 1994)</ref> Rond deze tijd stichtte [[Ralambo]] het kleine koninkrijk Imerina, de oude naam voor Antananarivo. Het koninkrijk bestond in het begin uit slechts een paar versterkte dorpen, maar deze werden in hoog tempo uitgebreid.
 
Vanaf het begin van de [[16e eeuw]] namen de Merina het gehele centrale plateau van Madagaskar in. De Merina begonnen polders droog te leggen om geïrrigeerde rijstvelden aan te leggen, zoals hun voorouders ook al in [[Zuidoost-Azië]] deden. Ook legden ze zich toe op het graven van kanalen, het uitbreiden van de veestapel, de handel en defensie.
Regel 32:
===Het Merina-koninkrijk===
[[Bestand:Madagascar-expansion of Merina rule under Ranavalona I.png|thumb|uitbreiding van het Merina-koninkrijk onder [[Ranavalona I]]]]
Het Merina-koninkrijk viel tijdens de regering van [[Andriamasinavalona]] in de [[17e eeuw]] in vier rivaliserende koninkrijken uiteen. [[Andrianampoinimerina]],<ref>een gebruikelijke afkorting van zijn volledige naam: Andrianampoinimerinandriantsimitoviaminandriampanjaka</ref> een nazaat van Ralambo slaagde er in om het weer te verenigen in [[1780]]. Hij werd koning in [[1787]] en maakte tijdens zijn regering plannen om heel Madagaskar tot zijn koninkrijk te maken. Onder leiding van zijn zoon [[Radama I van Madagaskar|Radama I]] werden legers over heel centraal-Madagaskar gestuurd om de macht van de Merina te consolideren. Sommige volkeren, zoals de [[Antandroy]] slaagden erin om stand te houden tegen de Merina, maar het overgrote deel gaf zich over.<ref name=jolly>{{en}} {{aut|Alison Jolly}}, [http://books.google.nl/books?id=PtE3C_mUzCUC&pg=PA46&dq=tanosy&hl=nl&sa=X&ei=S4c5U7nUH6Xx0gWHjoCICg&ved=0CE8Q6AEwAQ#v=onepage&q=tanosy&f=false ''Lords and Lemurs: Mad Scientists, Kings with Spears, and the Survival of Diversity in Madagascar''] (Houghton Mifflin Harcourt, 2004)</ref>
 
Wanneer Radama I zijn vader in 1810 als koning opvolgt, nam hij bezit van de belangrijkste rivieren in Madagaskar en breidde hij het Merina-koninkrijk verder uit. Hij versloeg de overige drie belangrijkste koninkrijken van Madagaskar, de [[Betsileo (volk)|Betsileo]], de [[Betsimisaraka (volk)|Betsimisaraka]] en de [[Sakalava (volk)|Sakalava]]. In [[1817]] stichtte Radama I het Koninkrijk Madagaskar. Radama I was een voorstander van modernisering en stond open voor de westerse cultuur en religie. Zo nodigde hij de [[London Missionary Society]] uit om in Madagaskar scholen te stichten.
Regel 57:
| tekstgrootte=100%
| afb=
| koptekst=Lijst van koningen en koninginnen van de Merina<ref>{{en}} {{aut|Christopher Buyers}}, [http://www.royalark.net/Madagascar/madagascar1.htm The Merina (or Hova) Dynasty (pagina 1)], [http://www.royalark.net/Madagascar/madagascar2.htm The Merina (or Hova) Dynasty (pagina 2)]</ref>
| hoofdtekst=
----
Regel 115:
 
===''Famadihana''===
Het ''famadihana'' ('omdraaien van de beenderen') is ook een Malagassisch gebruik dat zijn oorsprong vindt bij de Merina ten tijde van de regering van koningin Ranavalona I. Bij deze ceremonie worden tombes van overleden familieleden opnieuw geopend en wordt het lijk voorzien van een nieuw doodskleed.<ref name=jay>{{en}} {{aut|Jay Heale, Zawiah Abdul Latif}}, [http://books.google.co.th/books?id=PJWLCYGo2RgC&printsec=frontcover&hl=nl#v=onepage&q=merina&f=false ''Cultures of the World - Madagascar''] (2008, Marshall Cavendish)</ref> Op deze manier tonen de Merina hun respect en affiniteit met hun voorouders. Vaak gaat het tijdens deze viering feestelijk aan toe, traditioneel worden grote hoeveelheden [[Rum (drank)|rum]] gedronken.
 
===''Fady''===
Regel 121:
 
===Muziek===
De Merina hechten grote waarde aan muziek en hebben in het verleden instrumenten ontwikkeld als de ''[[kabosy]]'', een instrument dat op de [[Mandoline (instrument)|mandoline]] lijkt.<ref>{{en}} Garland Encyclopedia of World Music, [http://books.google.nl/books?id=ulLJUDmptFMC&lpg=PA125&dq=merina%20music&hl=nl&pg=PA125#v=onepage&q=merina%20music&f=false ''The Concise Garland Encyclopedia of World Music, Volume 1''] (Routledge, 2013)</ref> Populair onder de Merina zijn de ''[[hiragasy]]'', rondtrekkende muziekgroepen die voorstellingen geven met traditionele muziek, dans en toneel. De ''hiragasy'' zijn entertainers, maar ten tijde van het Merina-koninkrijk had de regering hun eigen ''hiragasy'', die ze voor propagandadoeleinden gebruikten. Later, tijdens de Franse overheersing zetten de ''hiragasy'' het volk aan tot gezamenlijke opstand. Om censuur van Frankrijk te ontwijken, werd hun boodschap verhuld in hun eigen ''hiragasy''-slang en symboliek.<ref>{{en}} {{aut|Jennifer Jackson}}, [http://books.google.nl/books?id=weWRkKsl3pcC&lpg=RA1-PA1967&dq=hiragasy&hl=nl&pg=RA1-PA1967#v=onepage&q=hiragasy&f=false ''Political Oratory and Cartooning: An Ethnography of Democratic Process in Madagascar''] (John Wiley & Sons, 2013)</ref>
<gallery widths="233px" heights="150px">
Kabosy.png|een ''kabosy''
Regel 135:
* {{en}} EveryCulture.com: [http://www.everyculture.com/Ja-Ma/Madagascar.html Countries and their Cultures - Madagascar]
* {{en}} The Metropolitan Museum of Art: [http://www.metmuseum.org/toah/hd/madg_1/hd_madg_1.htm Kingdoms of Madagascar: Maroserana and Merina]
* {{en}} {{aut|Hilary Bradt}}, [http://books.google.nl/books?id=vyNVb2q0RisC&lpg=PA27&vq=Merina&dq=madagascar%20ethnic%20group&hl=nl&pg=PA27#v=snippet&q=Merina&f=false ''Madagascar: The Bradt Travel Guide''. (Bradt Travel Guides, 2007)]
* {{en}} {{aut|Maurice Bloch}}, [http://books.google.nl/books?id=sx4CKG1XiwwC&printsec=frontcover&dq=merina&hl=nl&sa=X&ei=alU6U8fgJeX00gWa7oGwCw&ved=0CDwQ6AEwAQ#v=onepage&q=merina&f=false ''From Blessing to Violence: History and Ideology in the Circumcision Ritual of the Merina''] (Cambridge University Press, 1986)
}}
{{Navigatie volkeren Madagaskar}}