Handvuurwapen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
BotMultichill (overleg | bijdragen)
k Language links moved to Wikidata
Okars (overleg | bijdragen)
Toevoegingen en aanpassingen gedaan
Regel 1:
[[Bestand:TANKSaimingin2041102.jpg|thumb|Een handvuurwapen]]
 
Een '''handvuurwapen''' is een draagbaar [[vuurwapen]]. Hiermee worden geweren, pistolen en karabijnen bedoeld.
Een '''handvuurwapen''' is een draagbaar [[vuurwapen]]. De eerste handvuurwapens die op het slagveld verschenen waren handkanonnen, ook wel [[donderbus]] genoemd. Dit was niet meer dan een klein [[Kanon (geschut)|kanon]], met een korte loop, die aan het uiteinde van een stok bevestigd was. Uit de donderbus ontstond de [[haakbus]] met een langere loop, een primitieve kolf, een [[kruitpan]] en een mechanisme om de [[lont]] in de pan te drukken. Voor [[militair]] gebruik werd de haakbus in de 16e eeuw vervangen door de [[caliver]], een haakbus met een [[Kaliber (wapen)|standaard-kaliber]].
== Musket ==
[[File:Matchlock musket, probably Germany, c. 1600 - Higgins Armory Museum - DSC05619.JPG|thumb|Lontslot van een musket]]
EenDe '''handvuurwapen'''eerste ishandvuurwapens eendie draagbaaraan [[vuurwapen]].het Deeind eerstevan handvuurwapensde dieveertiende eeuw op het slagveld verschenen waren handkanonnen, ook wel [[donderbushandbus]] en soms [[veldslang|slang]] genoemd. Dit was niet meer dan een klein [[Kanon (geschut)|kanon]], met een korte loop, die aan het uiteinde van een stok bevestigd was. Uit de donderbushandbus ontstond in de vijftiende eeuw de [[haakbus]] met een langere loop, en een primitieve kolf, een [[kruitpan]] en een mechanisme om de [[lont]] in de pan te drukken. Voor [[militair]] gebruik werd de haakbus in de 16e eeuw vervangen door de [[caliver]], een haakbus met een [[Kaliber (wapen)|standaard-kaliber]].
 
UitvergrotingVoor van[[militair]] gebruik werd de haakbus leiddeomstreeks tot1520 devervangen door het grotere [[musket]]ten, het zwaarste vuurwapen dat nog door één man bediend kon worden. Ze waren in het begin zo zwaar dat ze op een [[fourquet]] (vorksteunvork) steunden. AanvankelijkLater werden ze, net als de haakbus,musketten afgevuurdlichter meten eendaardoor brandende lonthandelbaarder. LaterHet werdenmusket deis muskettenmeer handelbaarder,dan enanderhalf ereeuw werdin eenvrijwel ontstekingsmechanismeongewijzigde ontwikkeldvorm datin met een stukje [[vuursteen]]gebruik werktegebleven.
== Musket ==
Uitvergroting van de haakbus leidde tot de [[musket]]ten, het zwaarste vuurwapen dat nog door één man bediend kon worden. Ze waren in het begin zo zwaar dat ze op een [[fourquet]] (vork) steunden. Aanvankelijk werden ze, net als de haakbus, afgevuurd met een brandende lont. Later werden de musketten handelbaarder, en er werd een ontstekingsmechanisme ontwikkeld dat met een stukje [[vuursteen]] werkte.
 
Later in de zestiende eeuw verscheen eveneens het [[roer_(wapen)|vuurroer]]; een lichter model musket met een kleiner [[Kaliber (wapen)|kaliber]] en zonder steunvork. Met het lichter worden van het musket in de zeventiende eeuw verdween dit wapentype weer.
Weer later werd dit vervangen door een [[percussie]]systeem, waarbij een kleine hoeveelheid [[slagsas]] in een koperen [[slaghoedje]], ook genaamd percussieslaghoedje, werd ontstoken door er een klap op te geven zoals bij een [[klappertjespistool]]. Deze manier van ontsteken was minder gevoelig voor vocht en regen dan de twee voorgaande, maar belangrijker nog, was veel sneller en gaf geen lichtflits die het [[wild]] verjaagde.
== Geweer ==
[[Bestand:1672 - Salzburg - Festung Hohensalzburg - Repetierstutzen M95-30.JPG|thumb|Een Steyr-Männlicher M.95 geweer]]
De ontwikkeling van betere ontstekingsmechanismen in de zestiende en zeventiende eeuw leidde tot het vervangen van het lontslotmusket door de [[snaphaan]]<ref>In Engeland en Amerika bleef men tot ver in de negentiende eeuw van ''musket'' spreken. Uiteindelijk werd dit woord syoniem voor het militaire voorlaadgeweer. Ook toen het voorlaadgeweer een getrokken loop kreeg werd het wapen nog ''rifled musket'' of ''musketrifle'' genoemd.</ref>. In de tweede helft van de achttiende eeuw kwam de wat algemenere benaming ''geweer'' in gebruik voor het militaire wapen, hoewel men in de jacht nog lang van ''snaphaan'' en ''(jagers-)bus'' bleef spreken.
 
Het (militaire) geweer onderging in de negentiende eeuw een aantal opmerkelijke veranderingen. Het begon de eeuw als een gladloops voorlader met [[vuursteenslot]]. Halverwege de eeuw was het veranderd in een [[percussiegeweer]] met getrokken loop en aan het einde van eeuw was het een wapen met een getrokken loop, een grendel en een magazijn voor vijf of meer patronen, waarmee een doel op een kilometer afstand geraakt kon worden.
== Geweer ==
Een [[geweer]] is een doorontwikkeling van de musket. Langzamerhand werd het wapen betrouwbaarder en handzamer. Het laden werd aanzienlijk vereenvoudigd en versneld met de komst van zogenoemde [[achterlader]]. Hierbij wordt een [[patroon (munitie)|patroon]] die de [[kogel (munitie)|kogel]], de lading en de ontsteking bevat, in één keer wordt ingebracht aan de achterkant van het wapen.
 
In de twintigste eeuw werd tevens het semi-automatische en volautomatische geweer in de krijgsmachten ingevoerd, alsmede het draagbare [[machinegeweer]].
Gedurende de negentiende eeuw werd de musket definitief verdrongen door geweren met [[getrokken loop]], waarmee puntige kogels een draaiing krijgen tijdens het afvuren, waardoor het wapen nauwkeuriger wordt. Hoewel dit al veel eerder werd toegepast, kwam het geweer pas echt tot goed gebruik met de komst van de [[Minié-kogel]] in 1846. Deze kogel, genoemd naar zijn uitvinder de Franse kapitein Minié, maakte het mogelijk om voorladers met een getrokken loop toch snel te laden. Het vier keer zo grote bereik van het geweer met Minié-kogels vergeleken met de musket maakte dat deze op slag verouderd was.
==Karabijn==
[[Bestand:Saginaw-M1.jpg|thumb|[[Een semi-automatische M1 Carbine]]]]
Een [[karabijn]] is een geweer met een (zeer) korte loop. De eerste karabijnen verschenen in de zestiende eeuw en waren net als het [[pistool]] bedoeld voor de cavalerie, die naast de blanke wapens behoefte had aan vuurwapens.
 
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] keerde de karabijn terug, deze keer in de handen van de infanterist; vaak ter vervanging van het langere (en daardoor minder handzame) geweer. Hedentendage is de karabijn geëvolueerd tot automatisch wapen die vaak door speciale troepen wordt gebruikt.
==Machinepistool==
[[Bestand:Submachine gun M1928 Thompson.jpg|thumb|right|250px|[[Thompson pistoolmitrailleur|Een Thompson M1A1 pistoolmitrailleur]]]]
Een [[machinepistool]] of ''pistoolmitrailleur'' (En: submachinegun) is een automatisch wapen die patronen verschiet van een kaliber die ook door pistolen wordt gebruikt. Het wapen is uitsluitend bedoeld voor de krijgsmacht of politie. Het machinepistool is bedoeld voor gevechten op korte afstand.
== Vuistvuurwapens ==
[[Bestand:Colt Detective Special.jpg|thumb|Een vuistvuurwapen]]
Regel 22 ⟶ 33:
Er zijn ook zelfgemaakte enkelschotspistolen en jachtpistolen, die hagel in plaats van kogels verschieten. Deze zogenaamde jachtpistolen meer gebruikt voor persoonlijke verdediging dan voor de jacht. Ook bestaan er enkelschotspistolen zoals de Thompson Center Contender, dit wapen kan op eenvoudige wijze van een andere loop worden voorzien waardoor elk denkbaar kaliber kan worden verschoten: vanaf 0.22-kleinkaliber- tot grootkaliber-geweerpatronen.
 
{{appendix}}
[[Categorie:Vuurwapen]]