Dolkstootlegende: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 13:
In werkelijkheid was de oorlog militair verloren en waren de laatste reserves van Duitsland aan manschappen en oorlogsmaterieel aangesproken en inmiddels al bijna 'verbruikt'. De geallieerde blokkade had een nijpende schaarste en hongersnood veroorzaakt. De [[Centrale mogendheden|Centrale bondgenoten]] van Duitsland gaven zich stuk voor stuk over, en met de overgave van Oostenrijk-Hongarije kwam de Duitse zuidgrens open te liggen. Zelfs het [[Vrede van Brest-Litovsk|verdrag van Brest-Litovsk]] (dat vrede aan het [[Oostfront (Eerste Wereldoorlog)|Oostfront]] bracht) kon de naderende definitieve nederlaag in het westen niet meer voorkomen. Al voor de officiële deelname van de [[Verenigde Staten|VS]] aan de strijd, maar zeker daarna, was het zonneklaar dat de Duitsers de geallieerden niet lang meer konden weerstaan. Begin november 1918 was de militaire positie van Duitsland uitzichtloos.
 
Ook was de omwenteling niet primair in gang gezet door linkse partijen, maar begonnen en mede ondersteund door militairen. Op 4 november 1918 kwamen de zeelui en mariniers van de Hochseeflotte in [[Kiel (Duitsland)|Kiel]] in opstand tegen een plan van de marineleiding om strijdend ten onder te gaan tegen de Britse [[Royal Navy]]. Om hen te vertegenwoordigen kozen ze raden, de Arbeiter- und Soldatenräte. Deze beweging zette zich door in vele Noord-Duitse en later ook Zuid-Duitse steden, waarin uiteindelijk ook de burgers en linkse partijen gingen deelnemen. Generaal Gröner deelde uiteindelijk aan de keizer mee dat hij niet langer op de gehoorzaamheid van het Duitse leger kon rekenen.
 
De militaire staf onder leiding van Ludendorff hadden met de laatste bijeengeraapte reserves nog een laatste offensief in de zomer van 1918 gelanceerd, de ''[[Kaiserschlacht]]'' maar na aanvankelijke terreinwinst waren de Duitsers weer teruggedreven. Nu was het voor iedere generaal (met een realistische visie) in de legertop duidelijk dat de definitieve ineenstorting van de Duitse strijdkrachten dichtbij was. De verantwoordelijke legerleiding zag dit ook wel in en adviseerde na deze laatste (en verloren) gok zelf de regering vredesonderhandelingen te starten voordat de westgrenzen doorbroken zouden worden en de geallieerden Duitsland zouden binnentrekken. Maar de tot dan nog nooit verslagen Pruisische generaals konden deze afgang niet verkroppen en fabriceerden toen de Dolkstootlegende om hun verantwoordelijkheid voor de oorspronkelijke ''onderschatting'' van de gevechtskracht van de geallieerden, de ''overschatting'' van de eigen militaire capaciteiten, en de daaruit resulterende uiteindelijke nederlaag af te wentelen.<ref>''Rainer Sammet: »Dolchstoß«. Deutschland und die Auseinandersetzung mit der Niederlage im Ersten Weltkrieg (1918–1933)'' trafo Verlag, Berlin 2003, ISBN 3896263064 en ''Lars-Broder Keil, Sven F. Kellerhoff: Deutsche Legenden. Vom 'Dolchstoß' und anderen Mythen der Geschichte'', Linksverlag, 2002, ISBN 3861532573. Verder links op het Duitstalige Wikipedia-artikel over de dolkstootlegende.</ref> Door een groot deel van de bevolking werd dit voor zoete koek geslikt.