Het [[Schaken|schaakspel]] kent een groot aantal vaste '''openingen''', waarvan bekend is of deze voor de witte of de zwarte speler voordelig of nadelig spel opleveren. In de zestiende eeuw waswaren er al een aantal openingen bekend, nu zijn er enkele honderden bekende openingen die na diepgaande [[analyse (denksport)|analyses]] overgaan in een groot aantal [[variant (schaken)|varianten]] en subvarianten. Een opening begint altijd met een zet van een [[pion (schaken)|pion]] of van een [[paard (schaken)|paard]], andere stukken kunnen dan nog niet gespeeld worden (voor hen is er sprake van een [[Blokkeren (schaken)|blokkade]]). Meestal wordt een van beide [[centrum (schaken)|centrumpionnen]] het eerst gespeeld in een poging om snel het centrum onder controle te krijgen, maar soms wordt een van de [[vleugel (schaken)|vleugelpionnen]]
