Brander (schip): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
RobotTbc (overleg | bijdragen)
k Robot-geholpen doorverwijzing: Kent
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Afbeelding:LoutherbourgArmada.jpg|thumb|300px|''Ondergang van de Spaanse Armada'', door [[Philippe-Jacques de Loutherbourg]], geschilderd in [[1796]], beeldt Drakes aanval met branders op de [[Armada]] af.]]
 
Een '''brander''' is een schip dat gevuld wordt met teer en explosieven, dan met opzet aangestoken wordt, en dan in de richting van een vijandige vloot gestuurd wordt om vijandelijke schepen te vernietigen, of om de vijand paniek aan te jagen waardoor ze hun formatie opgeven. Branders waren meestal oude of goedkope schepen.
 
Zeilschepen waren erg kwetsbaar voor vuur. Balken werden bijeengehouden met teer, touwen waren ingesmeerd met vet, en de ruimen lagen vol buskruit. Er was dus weinig aan boord dat niet zou branden, waardoor branders een enorme bedreiging waren voor zeilschepen.
 
Wanneer de wind in de juiste richting zat kon een brander losgelaten worden zodat het in de richting van zijn doel zou drijven. Tijdens de meeste gevechten moest echter een brander bestuurd worden door enkele achtergebleven bemanningsleden. De bemanning moest op het laatste moment het schip verlaten na de lonten van de kruitvaten te hebben aangestoken. Branders waren het gevaarlijkst voor schepen die vastlagen. In open zee kon een goed uitgerust schip de brander ontwijken en uitschakelen met haar kanonnen. Ook werden vaak sloepen gebruikt om branders weer weg te slepen.
 
Noemenswaardige aanvallen met branders zijn:
* [[Francis Drake]]s aanval op de Spaanse [[Armada]] wanneer die bij [[Gravelines]] voor anker lag in [[1588]]. De branders beschadigden de schepen niet, maar brakbraken wel de formatie van de Spaanse vloot.
* [[Maarten Tromp]]s aanval op de Spaanse vloot die voor anker lag voor de [[Kent (Engeland)|Kentse]] kust tijdens de [[Slag bij Duins]] in [[1639]]. De Spaanse vloot werd bijna volledig vernietigd, ook doordat vele schepen in paniek op de kust liepen.
* [[Michiel de Ruyter]]s aanval op de Engelse vloot tijdens de [[Slag bij Solebay]] in [[1672]]: de ''Royal James'' werd door een brander vernietigd.
* Vele Griekse aanvallen op Turkse schepen tijdens de [[Griekse Onafhankelijkheidsoorlog]], van [[1821]] tot [[1832]].