Willem van Oranje: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 127:
== Laatste levensjaren (1579-1584) ==
=== Parma slaat terug; Plakkaat van Verlatinghe ===
[[Bestand:Alessandroandro Farnese.jpg|thumb|left|Alexander Farnese]]De laatste jaren van zijn leven waren voor de prins moeilijk. In 1579 kwam [[Alexander Farnese]], een zoon van Margareta van Parma en later hertog van Parma, als landvoogd naar de Nederlanden. De hertog van Parma was een geduchte tegenstander, die door militaire en politieke behendigheid het zuiden grotendeels voor de koning wist te behouden. In augustus 1579 ontsnapte Willem tijdens de [[slag om Baasrode]], bij Antwerpen, ternauwernood aan gevangenneming door Spaanse troepen. Op 15 maart 1580 tekende de koning een [[vogelvrij]]verklaring van de Prins van Oranje.<ref>[http://dutchrevolt.leidenuniv.nl/bronnen/1580%2003%2015%20ned.htm De Tachtigjarige Oorlog (Universiteit Leiden)]</ref> De prins verdedigde zich hiertegen in zijn ''[[Apologie van Willem van Oranje|Apologie]]''. De Staten gaven op 17 december 1581 toestemming de Apologie te laten drukken en uit te geven.
 
Op Willems initiatief werd de Franse kroonprins, de [[Frans van Anjou|Hertog van Anjou]], naar de Nederlanden gehaald. Hij zou als een soort boegbeeld de soevereiniteit op zich moeten nemen, met als bedoeld effect dat Frankrijk een bondgenoot zou worden tegen de gemeenschappelijke vijand Spanje. Dit liep uit op een heftige competentiestrijd tussen de hertog van Anjou en de Staten-Generaal, die de feitelijke macht wilden blijven uitoefenen. Op 5 juli 1581 droegen de Staten van Holland en Zeeland de ''Hoge Overheid'' opnieuw op aan de prins van Oranje. Op 26 juli 1581 zwoeren de Staten-Generaal Filips II formeel af als koning in de ''[[Plakkaat van Verlatinghe]]''; tot dan toe ging de Opstand in wezen om niet meer dan herstel van traditionele vrijheden en privileges van de provincies. Dit plakkaat is een van de geboortepapieren van de Nederlandse natie. Daarmee was de jonge republiek nog niet van Frans van Anjou af. Op 19 februari 1582 hield hij met zijn troepen een 'blijde inkomst' in Antwerpen om zijn machtspositie te versterken, maar dat liep op een ramp uit. De wantrouwende Antwerpse bevolking vreesde een 'Franse furie' en slachtte 1500 man van zijn Franse troepen af. Daarop hield Anjou het voor gezien en keerde terug naar Frankrijk. Het idee van Willem om Anjou binnen te halen werd hem algemeen kwalijk genomen.