Contemporaine archeologie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
redactie
Regel 1:
'''Contemporaine archeologie''' is een stroming in de [[archeologie]] die zich richt op de recente geschiedenis, nauw verwant aan de [[antropologie]] en ''[[materiële cultuur|material culture]] studies''.
'''Contemporaine archeologie''' is een stroming in de [[archeologie]] die zich richt op de recente geschiedenis, nauw verwant aan de [[antropologie]] en ‘material culture studies’. Over het kader en afbakening van deze stroming is veel nog veel discussie. Waar sommige auteurs contemporaine archeologie afbakenen als bij voorkeur gericht op de periode waarvan de getuigen nog in leven zijn (dus voor ons tijdvak de periode vanaf ongeveer het jaar 1900 <ref>Harrison, R. & J. Schofield, 2010. After Modernity. Oxford University Press</ref>), pleiten anderen juist voor een ruimere afbakening beginnend vanaf het begin van de industriële revolutie (vanaf ongeveer 1800). Andere discussiepunten vormen de aard van deze tak van wetenschap: sommigen benaderen de contemporaine archeologie vooral als een methode om archeologische technieken te toetsen op hun effectiviteit. Anderen wijzen er juist de grote relevantie en kracht die archeologie van de recente tijd kan hebben als instrument voor culturele verwerking van een lastig verleden zoals de Tweede Wereldoorlog; onderzoeksmiddel tot existentiële vragen;<ref>M. Burström, 2009. Garbage or heritage: the existential dimension of a car cemetary</ref> als activistisch geëngageerd instrument, of onderwerp van kunstzinnige uitingen.
 
Over het kader en afbakening van deze stroming is veel nog veel discussie. Waar sommige auteurs contemporaine archeologie afbakenen als bij voorkeur gericht op de periode waarvan de getuigen nog in leven zijn (dus voor ons tijdvak de periode vanaf ongeveer het jaar 1900),<ref>Harrison, R. & J. Schofield, 2010. ''After Modernity''. Oxford University Press</ref> pleiten anderen juist voor een ruimere afbakening beginnend vanaf het begin van de [[industriële revolutie]] (vanaf ongeveer 1800).
==Kritieken==
Een van de kritieken op contemporaine archeologie als wetenschappelijke discipline is dat de afstand tot het recente verleden te kort is om objectieve wetenschap op te bedrijven. Zij zou dus te subjectief zijn. Ook wordt wel beargumenteerd dat archeologische bestudering van het recente verleden een contradictio in terminis is en daarmee onzinnig. Tegenargumenten zijn dat ook de traditionele archeologie niet vrij is van subjectiviteit en dat de idee dat men met archeologische technieken het verleden kan opgraven in de kern op een misvatting berust: men kan alleen sporen opgraven die in ''het heden'' bestaan en alle interpretatie die volgt op het onderzoeksproces wordt gebonden door de beperkingen van de huidige tijdsgeest en betreft niet werkelijk het verleden zelf.<ref>Holtorf, C. & A. Piccini (eds.) 2009. Contemporary Archaeologies. Excavating now. Peter Lang</ref>
 
'''Contemporaine archeologie''' is een stroming in de [[archeologie]] die zich richt op de recente geschiedenis, nauw verwant aan de [[antropologie]] en ‘material culture studies’. Over het kader en afbakening van deze stroming is veel nog veel discussie. Waar sommige auteurs contemporaine archeologie afbakenen als bij voorkeur gericht op de periode waarvan de getuigen nog in leven zijn (dus voor ons tijdvak de periode vanaf ongeveer het jaar 1900 <ref>Harrison, R. & J. Schofield, 2010. After Modernity. Oxford University Press</ref>), pleiten anderen juist voor een ruimere afbakening beginnend vanaf het begin van de industriële revolutie (vanaf ongeveer 1800). Andere discussiepunten vormen de aard van deze tak van wetenschap: sommigen benaderen de contemporaine archeologie vooral als een methode om archeologische technieken te toetsen op hun effectiviteit. Anderen wijzen er juist de grote relevantie en kracht die archeologie van de recente tijd kan hebben als instrument voor culturele verwerking van een lastig verleden zoals de [[Tweede Wereldoorlog]]; onderzoeksmiddel tot existentiële vragen;<ref>M. Burström, 2009. ''Garbage or heritage: the existential dimension of a car cemetarycemetery.''</ref> als activistisch geëngageerd instrument, of onderwerp van kunstzinnige uitingen.
==Ontwikkeling in Nederland==
Tot 2005 lijkt de contemporaine archeologie – uitzonderingen daargelaten - vrijwel niet vertegenwoordigd in het werkveld. Ook academisch is er tot vrij recent nog weinig van een contemporaine stroming zichtbaar<ref>Schute, I.A. in voorbereiding 2013 Archäologie des 20. Jahrhunderts in den Niederlande</ref>. Dit in tegenstelling tot landen als Engeland en de Verenigde Staten waar het als tak van de archeologie al sinds de jaren 70 in opkomst is.<ref>Rathje, W. & C. Murphy, 2001. Rubbish! The archaeology of Garbage. The University of Arizona Press</ref> De eerste echte intrede van een praktijk van contemporaine archeologie begint in Nederland pas met de opkomst van de archeologie van de Tweede Wereldoorlog en de Kamparcheologie, waarmee een gestage stroom contemporain archeologische vragen, onderwerpen en projecten zijn weg naar de archeologie gevonden heeft. Een mogelijk keerpunt in deze trage ontwikkelingen in Nederland vormen de [[Reuvensdagen]] van 2012. Op dit jaarlijkse archeologie congres vond in dat jaar voor het eerst een sessie plaats met als titel ‘contemporaine archeologie’ en had als Nederlandse voorbeelden:
*de archeologie van de industriële revolutie
*bouwbiografie, cultuurhistorisch onderzoek in gebouwen<ref>Wijnen, J. 2012 ‘Dat zijn de flessen van mijn vader. De zeggingskracht van contemporaine archeologie’ Archeobrief, jaargang 16, nummer 1.</ref>
*archeologie van twee 19de-eeuwse vuilstortlocaties
*het in 1776 verdronken turfstekersdorp [[Beulake]]<ref>Berends, A.S., 2012. Verdronken dorp. Op zoek naar archeologische vondsten uit het verdronken turfstekersdorp Beulake. Spa-Uitgevers, Zwolle.</ref>
 
== Kritiek ==
*historische erven in regio Ede
Een van de kritieken op contemporaine archeologie als [[wetenschappelijke discipline]] is dat de afstand tot het recente verleden te kort is om [[Objectiviteit|objectieve]] wetenschap op te bedrijven. Ook wordt wel beargumenteerd dat archeologische bestudering van het recente verleden een ''contradictio in terminis'' is en daarmee onzinnig.
*de plaats van de contemporaine archeologie in de Nederlandse Onderzoeksagenda Archeologie ([[NOaA]])
 
Een van de kritieken op contemporaine archeologie als wetenschappelijke discipline is dat de afstand tot het recente verleden te kort is om objectieve wetenschap op te bedrijven. Zij zou dus te subjectief zijn. Ook wordt wel beargumenteerd dat archeologische bestudering van het recente verleden een contradictio in terminis is en daarmee onzinnig. Tegenargumenten zijn dat ook de traditionele archeologie niet vrij is van subjectiviteit en dat de idee dat men met archeologische technieken het verleden kan opgraven in de kern op een misvatting berust: men kan alleen sporen opgraven die in ''het heden'' bestaan en alle interpretatie die volgt op het onderzoeksproces wordt gebonden door de beperkingen van de huidige tijdsgeest en betreft niet werkelijk het verleden zelf.<ref>Holtorf, C. & A. Piccini (eds.) 2009. ''Contemporary Archaeologies. Excavating now.'' Peter Lang.</ref>
==Noten==
 
{{References}}
== Ontwikkeling in Nederland ==
Tot 2005 lijkt de contemporaine archeologie - uitzonderingen daargelaten - vrijwel niet vertegenwoordigd in het werkveld. Ook academisch is er tot vrij recent nog weinig van een contemporaine stroming zichtbaar.<ref>Schute, I.A. (in voorbereiding, 2013). ''Archäologie des 20. Jahrhunderts in den Niederlande.''</ref>. Dit in tegenstelling tot landen als Engeland en de Verenigde Staten waar het als tak van de archeologie al sinds de jaren 70 in opkomst is.<ref>Rathje, W. & C. Murphy, 2001. ''Rubbish! The archaeology of Garbage.'' The University of Arizona Press.</ref> De eerste echte intrede van een praktijk van contemporaine archeologie begint in Nederland pas met de opkomst van de archeologie van de Tweede Wereldoorlog en de Kamparcheologie, waarmee een gestage stroom contemporain archeologische vragen, onderwerpen en projecten zijn weg naar de archeologie gevonden heeft. Een mogelijk keerpunt in deze trage ontwikkelingen in Nederland vormen de [[Reuvensdagen]] van 2012. Op dit jaarlijkse archeologie congres vond in dat jaar voor het eerst een sessie plaats met als titel ‘contemporaine archeologie’ en had als Nederlandse voorbeelden:
 
De eerste echte intrede van een praktijk van contemporaine archeologie begint in Nederland pas met de opkomst van de archeologie van de Tweede Wereldoorlog en de Kamparcheologie, waarmee een gestage stroom contemporain archeologische vragen, onderwerpen en projecten zijn weg naar de archeologie gevonden heeft. Een mogelijk keerpunt in deze trage ontwikkelingen in Nederland vormen de [[Reuvensdagen]] van 2012. Op dit jaarlijkse archeologie congres vond in dat jaar voor het eerst een sessie plaats met als titel 'contemporaine archeologie' en had als Nederlandse voorbeelden de archeologie van de industriële revolutie, bouwbiografie en cultuurhistorisch onderzoek in gebouwen,<ref>Wijnen, J. 2012 ‘Dat zijn de flessen van mijn vader. De zeggingskracht van contemporaine archeologie’ Archeobrief, jaargang 16, nummer 1.</ref> archeologie van twee 19de-eeuwse vuilstortlocaties, het in 1776 verdronken turfstekersdorp [[Beulake]],<ref>Berends, A.S., 2012. ''Verdronken dorp. Op zoek naar archeologische vondsten uit het verdronken turfstekersdorp Beulake''. Spa-Uitgevers, Zwolle.</ref> historische erven in regio Ede en de plaats van de contemporaine archeologie in de Nederlandse Onderzoeksagenda Archeologie ([[NOaA]]).
 
{{Appendix}}
 
[[Categorie:Archeologie]]