Garabogazköl: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k juiste karakter voor apostrof |
|||
Regel 10:
De Garabogazköl stond tot 1980 in open verbinding met de Kaspische Zee, maar in reactie op het dalende waterpeil van deze zee - als gevolg van grote onttrekking van water voor de katoenwinning in Centraal-Azië - werd de baai afgesloten met de redenatie dat het water uit de Kaspische Zee zo minder makkelijk kon wegvloeien. Het gevolg was echter dat de Garabogazköl binnen twee jaar droog kwam te staan en de opgehoopte metersdikke zoutlagen op de bodem ineens vrij konden verwaaien, waarbij het zout zich verspreide over grote delen van het Turkmeense grondgebied. Deze grote zoutstormen zorgden voor de verzilting van landbouwgronden. In 1992 werd de dam tussen de Garabogazköl en de Kaspische Zee daarom weer weggehaald. Inmiddels stijgt het waterpeil van de Kaspische Zee weer door toegenomen aanvoer vanuit de [[Wolga]].<ref>[http://www.rug.nl/bibliotheek/artikelen/milieu ''Materialen: het milieu aan een zijden of katoenen draadje''] (Tentoonstelling Universiteitsbibliotheek RuG ''(On)veiligheid door technologische vooruitgang'' uit 2002)</ref>
Door het hoge zout- en zwavelgehalte sterven vissen die vanuit de Kaspische Zee door de Adzi Darja de Garabogazköl binnengesleurd worden spoedig. Het zoute water is dan ook vrijwel levenloos; alleen roodwieren en het daarop foeragerende [[pekelkreeftjes (familie)|pekelkreeftje]] ''Artemia salina'' komen er in grote aantallen voor. Het pekelkreeftje wordt gegeten door eenden en [[pelikanen]], maar vooral door [[
Nadat de winning van glauberzout door teruglopende kwaliteit en mankracht (vooral [[goelag]]-gevangenen) rond 1990 was beëindigd werd de baai slechts geëxploiteerd door het Belgische bedrijf Artemia, dat een pekelkreeftjeseitjeswinning opzette ten behoeve van aquariumhouders en garnalenkwekers.<ref>Westerman, F., ''Ingenieurs van de ziel'', Atlas, Amsterdam, 2002.</ref>
| |||