Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 1 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q168289
Fortie (overleg | bijdragen)
doel van de haak
Regel 1:
[[Bestand:Istanbul.Topkapi074.jpg|thumb|right|225px|<center> Een collectie haakbussen <br /><small>[[Topkapi-paleis]], [[Istanboel]], [[Turkije]] </small> </center>]]
De '''haakbus''' of '''lontslotgeweer''' ([[Frans]]: ''arquebuse'') was een primitief [[vuurwapen]] dat van de [[15e eeuw|15e]] tot de [[17e eeuw|17e]] eeuw werd gebruikt. Het was de voorganger van de [[musket]] en was iets kleiner dan zijn voorgangers, zodat het gemakkelijker te dragen was. Het wapen werd ontstoken met een [[lont]]. Het dankt zijn naam aan de haak die aan de loop werd bevestigd en waaraanwaarmee het wapen achter b.v. een muur kon worden opgehangenvastgezet (ingehaakt) om de enorme terugstoot op te vangen.
 
De haakbus bereikte grote bekendheid tijdens de [[Slag bij Pavia (1525)|Slag bij Pavia]] in [[1525]]. De nederlaag van Franse ridders als gevolg van een kogelregen afgevuurd dooruit haakbussen inspireerde andere legerleiders het wapen te gebruiken. Tot dan werden [[boog (wapen)|hand-]] en/of [[kruisboog|kruisbogen]] gebruikt. Hoewel de haakbus veel minder nauwkeurig was dan de handboog leverde het gebruik toch strategisch voordeel op: [[haakbusschutter]]s waren in veel grotere getale beschikbaar. Het opleiden van boogschutters (zeker de superieure Engelse boogschutters) duurde jaren en vereiste grote lichamelijke kracht, terwijl het leren gebruiken van een haakbus slechts enkele weken in beslag nam en geen tot weinig eisen stelde aan de bouw van een persoon.
 
In de [[16e eeuw]] begonnen musketten de haakbus langzaam te vervangen, behalve in landen als [[Japan]] en [[Korea]], waar het gebruik van vuurwapens sterk werd ingeperkt.