Nyosmeer: verschil tussen versies

Het '''Nyosmeer''' is een [[kratermeer]] in [[Kameroen]], ruim 300 km ten noordwesten van [[Yaoundé]]. Het is een ongeveer 200 m diep meer in een inactieve vulkaan. Een natuurlijk gevormde dam van vulkanische rotsen zorgt ervoor dat het water het meer niet uitstroomt.

 

Op 21 augustus 1986 kwamen in het dunbevolkt gebied nabij het Nyosmeer circa 1.700 mensen om het leven. Ook waren alle dieren dood. Het was een geheimzinnige ramp, omdat aanvankelijk niet duidelijk was wat de oorzaak was – er waren geen gewonden of getuigen. Pas na een maand werd door geologen vastgesteld dat het hier ging om een [[limnische uitbarsting]]: uit het Nyosmeer moest in één keer een immense hoeveelheid [[koolstofdioxide]] (CO₂) zijn vrijgekomen.

Hoewel dit gas van nature in de atmosfeer voorkomt is het in hogere concentraties giftig.

Het kooldioxide, anderhalf keer zo zwaar als lucht, had zich als een deken over het land verspreid en alle leven verstikt. Slachtoffers waren gevallen tot op 25 kilometer afstand.

 

Onderzoek wees uit, dat het water in het meer door warmteverschillen gelaagd is en de lagen zich niet vermengen. In de diepe lagen heerst een hogere druk, waardoor meer kooldioxide, dat uit de meerbodem uittreedt, kan oplossen. Bij een verstoring van de waterlagen, zoals bij een kleine aardverschuiving, kunnen de onderste lagen naar boven komen en door de lagere druk vormen zich dan kooldioxide-belletjes. Daardoor ontstaan dan een opwaartse stroming en er komt in korte tijd steeds meer gas vrij. Naar schatting kan dit elke 10 tot 30 jaar voorkomen.

 

Sinds 2001 is een oplossing in bedrijf. Een 14cm dikke buis loopt van de oppervlakte in de diepte. Nadat water uit de diepte omhooggepompt werd, begon het hierboven beschreven proces in gecontroleerde vorm: de gasbellen drukken het water boven uit de buis en zuigen daardoor meer water van beneden aan. Sinds de start ontspruit uit de buis een veertig meter hoge fontein en ontsnapt er drie- tot viermaal zo veel kooldioxide uit het water als er langs natuurlijke weg in komt.

 

Ook het [[Kivumeer]] tussen Rwanda en Kongo en het [[Manounmeer]] in Kameroen hebben problemen met gevaarlijke koolzuurconcentraties in de diepere waterlagen.