Aachquelle: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sonuwe (overleg | bijdragen)
→‎Herkomst: linkfix dp
Typo's
Regel 1:
[[Image:AachtopfFoto.jpg|thumb|right|De Aachquelle]]
De '''Aachquelle''' ( of ''Aachtopf'' ) is de waterrijkste [[karstbron]] van [[Duitsland]] in de buurt van [[Aach (Hegau)|Aach]] in de deelstaat [[Baden-Württemberg]].
 
Het is de bron van de [[Radolfzeller Aach]] die 32 km verder bij [[Radolfzell]] in het [[Bodenmeer]] uitmondt.
Regel 32:
[[Image:Donauversinkung-Schema.png|thumb|right|Kaart bovenloop Donau met insijpelingszones]]
== Debiet ==
Het gemiddeld [[debiet]] vavan de bron is 8590 l/s, maar is - zoals bij de meeste karstbronnen - zeer seizoensgevoelig: de uiterste waarden bedragen ongeveer 1300 en 24.000 l/s. Het water borrelt op uit een 18 m diep gat en vormt een vijver.
 
== Herkomst ==
Regel 39:
Vanaf de Donaubedding stroomt het water meer dan 11 km ondergronds met een snelheid van 195m/h door een grottencomplex naar de Aachbron.
 
Op de ongeveer 130 dagen per jaar dat het volledige Donaudebiet in de grond wegsijpelt, behoort de bovenloop van de Donau de facto tot het stroomgebied van de [[Rijn]]. Door verdere erosie van de kalksteen en instortingen in het grottencomplex is het te verwachten dat in de toekomst de bovenloop van de Donau volledig een zijrivier van de Rijn wordt.
 
== Omgeving ==
Nabij de oevers en in de bedding van de Aach zelf zijn nog meerdere kleine bronnen. De meest zuidelijke, waarvan bewezen is dat het om Donauwater gaat, is de ''Bleichequelle'' bij [[Singen (Hohentwiel)|Singen]].
 
De waterkracht werd sinds de middeleeuwen tot de jaren 1950 door talrijke watermolens benut. Sinds 1936 wordt het water via een kanaal naar een elektriciteitscentrale gevoerd. Aangezien men zowel hier als aan de "Württembergse Donau" gebruik maaktegebruikmaakte van het water warenwas er meerderemeermalen onenighedenonenigheid over het watergebruik. Zo werden bijvoorbeeld insijpelingsplaatsen dichtgemaakt of werd de Donau voor de insijpelingszone afgedamd.
Pas na de vorming van de deelstaat Baden-Württemberg werd een defintievedefinitieve regeling van kracht.
 
De Aachquelle is ook een toeristische bestemming, vooral voor daguistapjesdaguitstapjes.
 
== Onderzoek ==
Het vermoeden dat de Aachquelle in verbinding stond met de Donau werd voor het eest geformuleerd in 1719 door F.W. Breuninger. Bewijs daarvan werd evenwel pas in 1877 geleverd: [[geoloog]] [[Adolf Knop]] van de [[Technische Hogeschool Karlsruhe]] voegde 10 kg [[natriumfluorescine]], 20 ton zout en 1200 kg [[leisteenolie]] tegelijk toe aan het Donauwater; 60 uur later trof men in de Aachquelle groenoplichtend zout water met een duidelijke [[kreosoot|kreosootachtige]] smaak aan.
 
In 1886 werd de eersteerste poging ondernomen om in de bron af te dalen, de duikpoging strandde op 12 m diepte, waar een smllesmalle doorgang met sterke stroming onoverschrijdbaar leek.
In de jaren 1960 werd het onderzoek voorgezetvoortgezet door [[Jochen Hasenmayer]] die een hal met druipsteenresten vond, waaruit blijkt dat het vroeger om een "gewone" grot met lucht en een ondergrondsondergrondse beek ging. Later intensiever onderzoek en opmetingopmetingen brachten aan het licht dat 500 m noordelijker de grot eindigt op de plaats van een grote instorting, die ook aan de oppervlakte als [[doline]] in het bos te herkennen is.