Versie van 7 mrt 2013 04:58 bewerken Legobot (overleg \| bijdragen) 68.680 bewerkingen k Verplaatsing van 45 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q30693 ← Oudere bewerking		Versie van 20 okt 2013 15:21 bewerken ongedaan maken PieterJanR (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 77.012 bewerkingen Uitbreiding artikel Nieuwere bewerking →
Regel 2: '''Rudolf Julius Emmanuel Clausius''' ([[Köslin]] (nu [[Koszalin]]), [[2 januari]] [[1822]] – [[Bonn]], [[24 augustus]] [[1888]]) was een [[Pruisen\|Pruisisch]] [[natuurkundige]]. Hij is één van de grondleggers van de [[thermodynamica]] en van de [[kinetische gastheorie]]. == Biografie == Clausius studeerde in [[Berlijn]] en in [[Halle an der Saale\|Halle]], waar hij in [[1847]] zijn doctorstitel behaalde. Hij onderwierp de [[Carnotcyclus]] aan een grondige analyse. In de jaren [[1854]]-[[1865]] legde hij de grondslag voor een sleutelbegrip van de thermodynamica, de [[entropie]] en formuleerde hij de [[tweede wet van de thermodynamica\|Tweede Hoofdwet]].▼ Clausius werd geboren in Köslin. Hij begon zijn opleiding op de school van zijn vader, maar na een aantal jaren ging hij naar het gymnasium in Stettin (huidige [[Szczecin]]). Aansluitend studeerde hij wis- en natuurkunde aan de [[Universiteit van Berlijn]], waar hij in 1844 afstudeerde, en in [[Halle (Saale)\|Halle]], waar hij in [[1847]] zijn doctorstitel behaalde over optische effecten van de atmosfeer. Vervolgens was hij docent natuurkunde aan de Koninklijke Artillerie- en Genieschool in Berlijn en privaatdocent aan de Berlijnse universiteit. In 1855 werd hij benoemd tot hoogleraar aan het Polytechnicum te Zürich – de latere [[ETH Zürich\|Eidgnössische Technische Hochschule]] (ETH) – waar hij aanbleef tot 1876. In dat jaar verhuisde hij naar [[Würzburg]] en twee jaar later, in 1869, naar [[Bonn]]. In 1870 organiseerde hij een korps geneeskundige troepen in de [[Frans-Duitse Oorlog]]. Hij raakte tijdens de strijd gewond, en kreeg het [[IJzeren Kruis (Duitsland)\|IJzeren Kruis]] toegekend. In dit verband formuleerde hij de 'ongelijkheid van Clausius', die stelt dat de kringintegraal van dQ/T in een toestandsdiagram alleen dan nul is als het pad waarlangs de kringloop plaatsvindt volledig reversibel is. Anders is de integraal altijd kleiner. Hieruit volgt de [[Fenomenologie\|fenomenologische]] definitie van entropie S: dS = dQ/T voor reversibele processen (Hierbij is dQ een infinitesimale hoeveelheid uitgewisselde warmte in joule en T de absolute temperatuur in kelvin).▼ Clausius was gehuwd met Adelheid Rimpham en had zes kinderen, die hij na de dood van zijn vrouw in [[1875]] alleen moest opvoeden. ~~Hij~~In 1886 hertrouwde hij met Sophie Sach, met wie hij nog een kind kreeg. Twee jaar later overleed hij op 66-jarige leeftijd te [[Bonn]].▼ Clausius is bekend van de [[Vergelijking van Clausius-Clapeyron\|Clausius-Clapeyron-vergelijking]] die het verband tussen [[dampdruk]] en [[temperatuur]] beschrijft. In de kinetische gastheorie voerde hij het begrip [[vrije weglengte]] in. Na 1875 werkte hij voornamelijk aan de [[elektriciteitsleer]], zij het zonder veel succes. Ook het [[postulaat van Clausius]] is naar hem genoemd. In 1879 kreeg hij de [[Copley Medal]].▼ == ~~Entropie~~Werk == ▲~~Clausius studeerde in [[Berlijn]] en in [[Halle an der Saale\|Halle]], waar hij in [[1847]] zijn doctorstitel behaalde.~~ Hij onderwierp de [[Carnotcyclus]] aan een grondige analyse. In de jaren [[1854]]-[[1865]] legde hij de grondslag voor een sleutelbegrip van de thermodynamica, de [[entropie]] en formuleerde hij de [[tweede wet van de thermodynamica\|Tweede Hoofdwet]]. In [[1867]] gaf hij een boek uit, getiteld ''Die mechanische Wärmetheorie'', waarin hij zijn baanbrekende ideeën uiteenzette. Hij was echter geen erg helder schrijver en het duurde vrij lang voor zijn begrippen gemeengoed werden in de wetenschap. [[Lord Kelvin]] – overleden in [[1907]] – bijvoorbeeld heeft nooit ingezien dat het begrip entropie nuttig was om tot een goed begrip van de Tweede Hoofdwet te komen.▼ Een moderne tegenstander van de term entropie is [[Arieh Ben-Naim]]. In een serie boeken <ref>Arieh Ben-Naim. "Entropy demystified. The second law reduced to plain common sense." (2008) ISBN 978-981-283-225-2. "A farewell to entropy: statistical thermodynaics based on information." (2008) ISBN 978-981-270-707-9</ref> geeft hij aan dat entropie beter betiteld kan worden als ontbrekende informatie (Missing Information). Voortbouwend op het werk van [[August Krönig]], die de moleculaire bewegingen in gassen aan een statische behandeling had onderworpen, introduceerde Clausius in zijn artikel "''Über die Art der Bewegung, welche wir Wärme nennen''"<ref>{{Citeer journal ~~In [[1870]] organiseerde hij een korps geneeskundige troepen in de [[Frans-Duitse Oorlog]]. Hij raakte tijdens de strijd gewond, en kreeg het [[IJzeren Kruis (Duitsland)\|IJzeren Kruis]] toegekend.~~ \|author=R. Clausius \|year=1857 \|title=Über die Art der Bewegung, welche wir Wärme nennen \|journal=Annalen der Physik \|volume=176 \|issue=3 \|pages=353-380 \|doi=10.1002/andp.18571760302 }}</ref> (over de aard van de beweging die wij warmte noemen) van 1857, naast de rechtlijnige translatiebeweging van Krönig ook een vibratie- en rotatiebeweging van moleculen. Clausius vereenzelvigde warmte met de beweging van moleculen en atomen. ▲In dit verband formuleerde hij de 'ongelijkheid van Clausius', die stelt dat de kringintegraal van dQ/T in een toestandsdiagram alleen dan nul is als het pad waarlangs de kringloop plaatsvindt volledig reversibel is. Anders is de integraal altijd kleiner. Hieruit volgt de [[Fenomenologie\|fenomenologische]] definitie van entropie S: dS = dQ/T voor reversibele processen (Hierbij is dQ een infinitesimale hoeveelheid uitgewisselde warmte in joule en T de absolute temperatuur in kelvin). ▲Clausius was gehuwd en had zes kinderen, die hij na de dood van zijn vrouw in [[1875]] alleen moest opvoeden. Hij overleed op 66-jarige leeftijd te [[Bonn]]. ▲Clausius is bekend van de [[~~Vergelijking van~~ Clausius-~~Clapeyron\|Clausius-Clapeyron-vergelijking~~Clapeyronvergelijking]] die het verband tussen [[dampdruk]] en [[temperatuur]] beschrijft. In de kinetische gastheorie voerde hij het begrip [[vrije weglengte]] in. Na 1875 werkte hij voornamelijk aan de [[elektriciteitsleer]], zij het zonder veel succes. Ook het [[postulaat van Clausius]] is naar hem genoemd. In 1879 kreeg hij de [[Copley Medal]]. == Entropie == ▲In [[1867]] gaf hij een boek uit, getiteld "''Die mechanische Wärmetheorie''", waarin hij zijn baanbrekende ideeën uiteenzette. Hij was echter geen erg helder schrijver en het duurde vrij lang voor zijn begrippen gemeengoed werden in de wetenschap. [[Lord Kelvin]] – overleden in [[1907]] – bijvoorbeeld heeft nooit ingezien dat het begrip entropie nuttig was om tot een goed begrip van de Tweede Hoofdwet te komen. Een moderne tegenstander van de term entropie is [[Arieh Ben-Naim]]. In een serie boeken<ref>Arieh Ben-Naim. "Entropy demystified. The second law reduced to plain common sense." (2008) ISBN 978-981-283-225-2. "A farewell to entropy: statistical thermodynaics based on information." (2008) ISBN 978-981-270-707-9</ref> geeft hij aan dat entropie beter betiteld kan worden als ontbrekende informatie (Missing Information). {{Appendix}}

Rudolf Clausius: verschil tussen versies