Mathilde van Engeland: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Eric Ouwerkerk (overleg | bijdragen)
Eric Ouwerkerk (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 42:
Mathilda's vader Hendrik gaf zijn dochter opdracht om terug te komen naar zijn hof. Volgens overlevering was Mathilda liever in Duitsland gebleven waar ze zich thuis voelde. Bovendien sprak ze beter Duits dan Engels of Frans. Maar als kinderloze weduwe zonder grote eigen bezittingen, terwijl de vroegere tegenstander van haar man tot koning was gekozen, had ze weinig perspectief in Duitsland. In Engeland/Normandië was haar positie juist belangrijker geworden omdat haar broer Willem was verdronken bij het vergaan van het [[White Ship]]. Mathilda was toen nog keizerin en Hendrik (een weduwnaar) hoopte door snel een jonge vrouw te trouwen nog mannelijke erfgenamen te kunnen verwekken. Hoewel ze formeel niet als erfgenaam werd aangewezen, had ze toch een positie van belang. Mathilde voegde zich daarom in 1125 bij haar vader in Normandië. Na een jaar trok het gezelschap naar Engeland. Omdat Hendrik en zijn tweede vrouw na vijf jaar nog geen kinderen hadden, wees Hendrik Mathilde formeel aan als zijn erfgename. Hij liet zijn hovelingen tweemaal zweren Mathilda te erkennen als toekomstige koningin van Engeland (januari 1127 en Pasen 1128).
 
==Tweede Huwelijk==
===Aanleiding===
Rond deze tijd begon een politiek steekspel rond het hertogdom Normandië. Hendrik had het hertogdom veroverd op zijn broer en zijn neef [[Willem Clito]] maakte aanspraken op Normandië. Koning [[Lodewijk VI van Frankrijk]] moedigde deze aanspraken aan. De machtige graaf [[Fulco V van Anjou]] had Hendrik gesteund en had zijn dochter met de nu overleden Willem laten trouwen. Maar nu liet hij een andere dochter met Willem Clito trouwen. Het lukte Hendrik om dat huwelijk te laten ontbinden door de paus, op grond van [[bloedverwantschap]]. Lodewijk reageerde door Willem Clito zijn schoonzuster als vrouw aan te bieden, met de [[Vexin]] als bruidsschat. Toen in 1127 de graaf van Vlaanderen zonder erfgenamen overleed, gaf Lodewijk het graafschap van Vlaanderen aan Willem Clito om zijn positie zo nog verder te versterken.
 
Hendrik wist het probleem op te lossen door een huwelijk tussen Mathilda en de oudste zoon van Fulco te arrangeren: [[Godfried V van Anjou]]. Mathilda had grote bezwaren: ze vond Godfried beneden haar stand en bovendien was hij tien jaar jonger, nog te jong om nu al te trouwen. Maar ze had geen andere keuze dan te trouwen en in 1127 trok ze naar Normandië, onder de hoede van haar halfbroer [[Robert van Gloucester (graaf)]].
 
===Huwelijk===
Mathilda en Godfried trouwden op 17 juni 1128 in de [[kathedraal van Le Mans]], Godfried was de week daarvoor door Hendrik tot ridder geslagen. Een maand later overleed Willem Clito aan verwondingen die hij tijdens gevechten had opgelopen. De positie van Mathilde leek nu onbedreigd. Haar huwelijk met Godfried was echter heel moeilijk en in 1129 verliet ze Godfried om in [[Rouen]] te gaan wonen. In augustus 1131 beval Hendrik Mathilda om naar Engeland te komen. Op 8 september vond een hofdag plaats waarbij Mathilda werd opgedragen om terug te keren naar haar echtgenoot. De aanwezigen hovelingen zworen opnieuw trouw aan Mathilda als erfgename van Hendrik. In 1133 en 1134 kreeg het paar een eerste [[Hendrik II van Engeland|Hendrik]] en tweede kind [[Godfried II van Maine|Godfried]] . Mathilda werd ernstig ziek na de tweede bevalling. Haar begrafenis was al voorbereid toen ze tegen alle verwachting in toch herstelde. In 1136 kregen ze nog een derde zoon [[Willem van Poitou|Willem]].
 
De huwelijksproblemen tussen Mathilda en Godfried leidden er uiteindelijk toe dat Hendrik en Godfried een slechte verhouding kregen. De kastelen op de Normandische grens die Godfried bij het huwelijk zou krijgen, werden nooit overgedragen.
 
==Strijd om de erfenis==
Hendrik bezocht Normandië in 1135. Mathilda bleef echter in Anjou. Hendrik inspecteerde zijn grens met Anjou, maar vader en dochter zochten elkaar toen ook niet op. Hendrik overleed op 1 december in zijn jachtkasteel in [[Lyons-la-Forêt]], op zijn sterfbed bevestigde hij dat Mathilda zijn erfgename moest worden. Maar omdat Godfried en Mathilde niet bij zijn overlijden aanwezig waren, konden ze niet direct de troon opeisen.
 
Godfried moest in Anjou blijven om een opstand te onderdrukken maar Mathilde trok naar Normandië. Daar bezette ze de drie kastelen van haar bruidsschat: [[Domfront (Orne)]], [[Exmes]] en [[Argentan]]. Daarna kwam ze echter tot de ontdekking dat ze zwanger was en ze besloot eerst om rustig in Argentan te blijven voor de duur van haar zwangerschap en daar te bevallen. Ondertussen zeilde Stefanus van Blois snel naar Engeland en werd met hulp van zijn broer, de bisschop van [[Winchester]], op 22 december 1135 in Winchester tot koning van Engeland gekroond door de aartsbisschop van Winchester. Vanwege de grote haast waren slechts enkele edelen en drie geestelijken aanwezig. Stefanus had driemaal trouw gezworen aan Mathilda als erfgename van Hendrik.
 
Koning [[David I van Schotland]], oom van Mathilda, viel Engeland binnen als reactie op de kroning van Stefanus. Maar Stefanus kon de Schotten eenvoudig verdrijven. Robert van Gloucester erkende Stefanus als koning. Na ruim een jaar kwam Stefanus naar Normandië om ook daar zijn gezag te vestigen maar dat liep niet goed. Stefanus had een leger van Vlaamse huurlingen meegenomen maar er braken gevechten uit tussen de Vlamingen en Normandische edelen, en het huurlingenleger viel uiteen. Robert beschuldigde Stefanus van een poging om hem te vermoorden. Uiteindelijk ging Stefanus terug naar Engeland. Robert van Gloucester bleef achter in Normandië en controleerde de gebieden rond [[Caen]] en [[Bayeux (Frankrijk)]]. In juni 1138 zegde hij zijn eed aan Stefanus op en sprak hij zijn steun uit voor Mathilda. Robert zou Mithalda's belangrijkste en trouwste medestander zijn in de oorlogen die volgden.
 
{{wiu2}}
 
In [[1128]] hertrouwde zij met [[Godfried V van Anjou]] (1113-1151). Na de dood van van haar vader in [[1135]], nam toch haar neef [[Stefanus van Engeland|Stefanus van Blois]] de Engelse troon in, alhoewel Mathilde de wettige erfgename was en bovendien was aangeduid als troonopvolgster. Dit leidde tot een burgeroorlog. Tijdens die oorlog zat Mathilde wel gedurende korte tijd op de Engelse troon ([[1141]]) maar hierna nam Stefanus hem weer in. Haar zoon [[Hendrik II van Engeland|Hendrik]] zou wel de volgende koning van Engeland worden.
==Tweede Huwelijk==
In [[1128]] hertrouwde zij met [[Godfried V van Anjou]] (1113-1151). Na de dood van van haar vader in [[1135]], nam toch haar neef [[Stefanus van Engeland|Stefanus van Blois]] de Engelse troon in, alhoewel Mathilde de wettige erfgename was en bovendien was aangeduid als troonopvolgster. Dit leidde tot een burgeroorlog. Tijdens die oorlog zat Mathilde wel gedurende korte tijd op de Engelse troon ([[1141]]) maar hierna nam Stefanus hem weer in. Haar zoon [[Hendrik II van Engeland|Hendrik]] zou wel de volgende koning van Engeland worden.
 
Mathilde was de moeder van: