Stadhuis van Groningen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Emielwiki (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Emielwiki (overleg | bijdragen)
k opmaak, afbeeldingen, kleine tekstuele toevoeging
Regel 1:
{{Infobox gebouw
| naam = Stadhuis van Groningen
| afbeelding = Rådhuset Groningen.Korenbeurs NL.jpg
| onderschrift =
| locatie = [[Grote Markt (Groningen)|Grote Markt]], [[Groningen (stad)|Groningen]]
Regel 7:
| gebruik = [[Gemeentehuis]]
| start = 1793
| gereed = 1817 (2e fase)1810
| opening =
| sluiting =
Regel 27:
| aannemer =
| ontwikkelaar =
| afbeelding2 = 2007-02-15 Grote Markt - door Martijn Middel.jpg
| onderschrift2 = [[Grote markt (groningen)|Grote Markt]] met stadhuis gezien vanaf de [[Martinitoren]].
| onderschrift2 =
| mapname =
| lat_deg = 35
Regel 40:
}}
Het '''stadhuis van Groningen''' staat aan de [[Grote Markt (Groningen)|Grote Markt]] in [[Groningen (stad)|Groningen]]. Het huidige gebouw, ontworpen door [[architect]] [[Jacob Otten Husly]] in [[Hollands classicisme|Hollands classicistische]], [[neoclassicisme|neoclassicistische]] bouwstijl, staat op de plaats waar al sinds de [[dertiende eeuw]] een raadhuis stond. Het werd door Groningers jarenlang aangeduid als ''Oude Stadhuis'', maar sinds de sloop van het [[Nieuwe Stadhuis]] in 1996 is het weer gewoon stadhuis.
<br/>
 
<br/>
{{Afbeelding combi
| align=left
| width=275px
| afb1 = Markt, stadhuis en Martinitoren, litho nr. 114 uit Voyage Pittoresque door De Cloet - Groningen - 20092128 - RCE.jpg
| caption1 = Op deze afbeelding is rechts duidelijk de open achterkant van de oorspronkelijke U-vorm van het stadhuis te zien.
| afb2 = Zuid-west zijde exterieur - Groningen - 20092450 - RCE.jpg
| caption2 = Zuid-west zijde stadhuis met de loopbrug naar het [[ Nieuwe Stadhuis]]. (1967)
}}
==Geschiedenis==
Het stadhuis werd gebouwd op de plaats van het [[Middeleeuwen|middeleeuwse]] wijn- en raadhuis dat in 1775 werd afgebroken. Een [[prijsvraag]] voor een ontwerp, de eerste keer dat op een dergelijke wijze in [[Nederland]] architectuur bedreven werd, voor een nieuw stadhuis werd in 1774 gewonnen door [[Jacob Otten Husly]]. Zijn oorspronkelijke ontwerp werd wegens geldgebrek niet uitgevoerd. De welvaart van de stad steunde in de [[achttiende eeuw]] voor een groot deel op de [[Vervening|turfwinning]], na het uitschrijven van de prijsvraag liepen de winsten die de stad maakte echter flink terug.
 
In 1792 maakte Husly een versoberd ontwerp. datMet de bouw werd in twee1793 fasenbegonnen, respectievelijkmaar 1793-1795door geldgebrek en 1802-1817,in inval van Franse troepen rond 1800 liep het project veel vertraging op. Pas in 1810 werd uitgevoerdhet stadhuis in gebruik genomen. Oorspronkelijk had het gebouw een U-vormige plattegrond. In 1872 werd de voorheen open westzijde, de achterkant, echter volgebouwd vanwege ruimtegebrek in het gebouw. Zo ontstond alsnog de binnenplaats die Husly in eerste instantie voor ogen had.
 
In 1962 werd een uitbreiding (in Groningen aangeduid als het ''[[Nieuwe Stadhuis]]'') voltooid naar ontwerp van architect [[Jo Vegter]], een veel bekritiseerd wit marmeren gebouw dat met een luchtbrug verbonden was met het [[Goudkantoor]] en het ''Oude Stadhuis''. Zowel inwoners van de stad Groningen als [[Monumentenzorg]] waren tegen de bouw van het nieuwe stadhuis omdat dit het historische karakter van het oude stadhuis zu aantasten door de moderne loopbrug tussen het oude en nieuwe gedeelte. Het werd in 1996, na slechts 34 jaar in gebruik te zijn geweest, na lang aandringen door de bevolking gesloopt en vervangen door het woon- en winkelcomplex [[Waagstraat (Groningen)|Waagstraat]], ontworpen door de [[Italië|Italiaanse]] architect [[Adolfo Natalini]]. De afdelingen die tot dan in het Nieuwe Stadhuis waren gevestigd werden verplaatst naar een nieuw kantoor aan het [[Martinikerkhof]]: het [[Prefectenhof]].
In 1792 maakte Husly een versoberd ontwerp dat in twee fasen, respectievelijk 1793-1795 en 1802-1817, werd uitgevoerd. Oorspronkelijk had het gebouw een U-vormige plattegrond. In 1872 werd de voorheen open westzijde, de achterkant, echter volgebouwd.
 
In 1962 werd een uitbreiding (in Groningen aangeduid als het ''[[Nieuwe Stadhuis]]'') voltooid naar ontwerp van architect [[Jo Vegter]], een veel bekritiseerd wit marmeren gebouw dat met een luchtbrug verbonden was met het [[Goudkantoor]] en het ''Oude Stadhuis''. Het werd in 1996 gesloopt en vervangen door het woon- en winkelcomplex [[Waagstraat (Groningen)|Waagstraat]], ontworpen door de [[Italië|Italiaanse]] architect [[Adolfo Natalini]]. De afdelingen die tot dan in het Nieuwe Stadhuis waren gevestigd werden verplaatst naar een nieuw kantoor aan het [[Martinikerkhof]]: het [[Prefectenhof]].
 
==Heden==
In de Oude Raadszaal op de eerste verdieping wordt het [[Gulden Boek]] van de Stad Groningen bewaard. Daarin zijn de ereburgers van de stad opgenomen. De Raad van Groningen vergadert in een grotere nieuwe raadszaal op de begane grond.
De [[Groningen_(gemeente)#Samenstelling_gemeenteraad|Gemeenteraad van Groningen]] vergadert in een grotere nieuwe raadszaal op de begane grond.
Tevens is het gebouw een trouwlocatie.
 
==Afbeeldingen==
In de Oude Raadszaal op de eerste verdieping wordt het [[Gulden Boek]] van de Stad Groningen bewaard. Daarin zijn de ereburgers van de stad opgenomen. De Raad van Groningen vergadert in een grotere nieuwe raadszaal op de begane grond.
<gallery>
Bestand:Interieur,_overzicht_entreehal_-_Groningen_-_20396065_-_RCE.jpg|Entreehal
Bestand:Interieur_Burgemeesterskamer_-_Groningen_-_20396095_-_RCE.jpg|Burgemeesterskamer
Bestand:Interieur, overzicht nieuwe raadzaal - Groningen - 20396117 - RCE.jpg|Raadzaal
Bestand:Interieur, overzicht trouwzaal met lichtarmatuur aan het plafond en muurschildering door Dijkstra - Groningen - 20396105 - RCE.jpg|Trouwzaal
Bestand:Interieur, overzicht leeskamer van de fracties - Groningen - 20396060 - RCE.jpg|Leeskamer fracties
</gallery>
 
==Literatuur==
* J. Hermus, Het Stadhuis, centrum op de Grote Markt, Groningen, 1989, ISBN 90 71407 03 9
* Thomas von der Dunk, De eerste prijs - twee eeuwen stadhuis in Groningen, 2010, Architectura & Natura, isbn 9789461400031
{{Commonscat}}
{{coördinaten|53_13_6_N_6_34_0_E_region:NL_scale:2000|53° 13' NB 6° 34' OL}}