Snaarinstrument: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
gevalletje teveel gestaard ??? :)
inspringen op reguliere methode
Regel 6:
In de [[Hornbostel-Sachs]] indeling vallen de snaarinstrumenten onder de [[chordofonen]].
 
== Indeling op basis van constructie ==
*; [[luitachtigenLuitachtigen]] <br>: Bij deze instrumenten liggen de klankkast en de hals in elkaars verlengde; de snaren lopen evenwijdig aan de kast, zoals bij een [[gitaar]]. Het bouwprincipe is dat van een lijn (''tweehoek''), waaronder een klankkast is gemonteerd.
*; [[harpachtigenHarpachtigen]] <br>: Bij deze instrumenten maken de klankkast en de hals een hoek met elkaar; de snaren lopen van de hals naar de klankkast zoals bij de [[Harp (tokkelinstrument)|harp]] en [[Lier (muziekinstrument)|lier]]. Het bouwprincipe is dat van een ''driehoek'', waarin een klankkast is geïntegreerd.
*; [[citerCiter]]s <br>: Dit zijn snaarinstrumenten zonder hals, zoals de [[Piano (instrument)|piano]]. Het bouwprincipe is dat van een ''vierhoek'' (meestal een [[trapezium]]), waarin een klankkast is geïntegreerd.
 
== Indeling op basis van speelwijze ==
[[Bestand:Stainer.jpg|thumb|200px|Snaarinstrument de viool.]]
Snaarinstrumenten kunnen worden onderverdeeld aan de hand van de manier waarop de snaren in trilling worden gebracht. Bij luitachtigen kan dat zijn door middel van strijken (bijvoorbeeld een [[viool]]) of tokkelen (bijvoorbeeld een [[gitaar]]). Bij de citers worden de snaren tot klinken gebracht door ze aan te slaan (bijvoorbeeld een [[Piano (instrument)|piano]]).
 
=== Gestreken luitachtigen (strijkinstrumenten) ===
De meeste [[strijkinstrument]]en worden bespeeld met een [[strijkstok]] (zoals de naam al deed verwachten).
 
De meest voorkomende westerse zijn:
:* [[Viool]] — [[Altviool]] — [[Cello]] — [[Contrabas]]
Een aantal minder bekende:
:* [[Dansmeesterviool]] — [[Viola d'amore]] — [[Viola da gamba]] — [[Viola da spalla]]
:* [[Hardangerviool]] (''[[Noorwegen]]'')
:* [[Rebec]] — [[Vedel]] — [[Gusle]] (''[[Joegoslavië]]'') — [[Gdulka]] (''[[Bulgarije]]'')
:* [[Viocta]] — [[Muziekboog]]
:* [[Violofoon]], Strohviool of Violin Corenta (''[[Roemenië]], [[Argentinië]]'')
 
=== Getokkelde luitachtigen ===
[[Tokkelinstrument]]en worden bespeeld met behulp van een [[plectrum]] of de vingernagels of 'geplukt' met de hand/vingers
:* [[Balalaika]]
:* [[Banjo]]
:* [[Gitaar]] — [[Basgitaar]] — [[Gitarron]] (''[[Mexico (land)|Mexico]]'') — [[Tiple]] (''[[Colombia]]'') — [[Cavaquinho]] — [[Ukelele]] (''[[Portugal]], [[Brazilië]]'') — [[Cuatro]] (''[[Venezuela]], [[Trinidad en Tobago|Trinidad]], [[Puerto Rico]]'') — [[Charango]] (''[[Andes]] gebied'')
:* [[Cister]] — [[Luit]] — [[Teorbe]] of [[Basluit]]
:* [[Mandoline (instrument)|Mandoline]] — [[Mandola]] — [[Mandoloncello]] — [[Mandobas]] — [[Bandurria]] (''Spanje'') — [[Laud]] (''[[Spanje]]'')
:* [[Bağlama]] (''[[Turkije]]'') — [[Bouzouki]] (''[[Griekenland]]'') — [[Tambura]] — [[Tamburica]] (''[[Joegoslavië]]'')
:* [[Sitar]] — [[Dutar]] — [[Tanbur]] (''[[India]]'') — [[Dombura]] ([[Centraal-Azië]])
:* [[Oed]] — [[Cobza]] (''[[Roemenië]]'')
:* [[3rd bridge-gitaar]]
Ook de [[Contrabas]] wordt in niet-klassieke muziek meestal geplukt.
 
=== Citers ===
Deze worden vaak met behulp van [[mallets]] of hamertjes of anderszins gemechaniseerd gespeeld maar vaak ook met de vingers.
* [[Citera]] (''[[Hongarije]]'') — [[Langeleik]] (''[[Noorwegen]], [[Denemarken]]'') — [[Scheitholt]] (''[[Duitsland]]'') — [[Langspil]] (''[[IJsland]]'') — [[Kankles]] (''[[Estland]], [[Letland]]'')
* [[Clavichord]] — [[Klavecimbel]] — [[Spinet]] — [[Virginaal]] — [[Vina (snaarinstrument)|Vina]] (''[[India]]'')
* [[Cimbalom]] (''[[Balkan (schiereiland)|Balkan]]'') — [[Hakkebord]] — [[Santur]] (''[[India]]'') — [[Qanûn]] (''[[Turkije]]'') — [[Hammered dulcimer]] (''[[Ierland (land)|Ierland]], [[Verenigde Staten]]'')
* [[Dulcimer]] (''[[Verenigde Staten]]'') — [[Hommel (muziekinstrument)|Hommel]] (''[[Nederland]], [[België]]'') — [[Epinette]] (''[[België]], [[Frankrijk]]'') — [[Langspell]] (''[[Zweden]]'')
* [[Kantele]] — [[Psalterium]] — [[Santur]] (''[[India]]'') — [[Concertciter]] — [[Akkoordciter]] — [[Autoharp]]
* [[Kelstone]] (''[[België]]'', [[2007]])
* [[Kementsje]] (''[[Turkije]]'')
* [[Koto (instrument)|Koto]] (''[[Japan]]'') — [[Guzheng]]
* [[Noardske Balke]] (''[[Friesland]]'') — [[Hommel (muziekinstrument)|Hommel]] of Vlier (''[[Nederland]]'')
* [[Piano (instrument)|Piano]] — [[vleugel (muziek)|Vleugel]]
 
Er zijn ook gestreken varianten, waarbij (enkele) snaren via een mechaniek met knoppen ingekort worden:
* [[Draailier]] — [[Nyckelharpa]] (''[[Zweden]]'')
Bij de draailier worden de snaren gestreken door een ronddraaiende houten schijf die met [[hars]] is ingewreven, bij de nyckelharpa met een strijkstok.