Indo-Europese godentrias: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ben Pirard (overleg | bijdragen)
k categorie
Napoleon Vier (overleg | bijdragen)
k kleine correcties om de leesbaarheid te verhogen
Regel 1:
De '''Indo-Europese godentrias''' is een concept, ontwikkeltontwikkeld door de Franse [[comparatisme|comparatist]] en [[linguistiek|linguïst]] [[Georges Dumézil]].
 
Dumézil zag gelijkenissen tussen de oud-Romeinse trias Jupiter-Mars-Quirinus en o.a. de [[Umbrisch]]e trias Jupiter-Mars-Vofionus van de ''tabulae Iguvinae''. Deze [[Indo-Europees|Indo-Europese]] [[godentrias]] trof Dumézil ook aan bij de [[Grieken]], [[Kelten]], [[Indo-Iraniërs]], [[Baltische volkeren]], [[Germanen]] en [[Slavische volkeren]].
<br>De Indo-Europese godentrias zou de drie maatschappelijke lagen van de Indo-Europese maatschappij vertegenwoordigen:
#de '''heersende klasse''' (de priesterlijke of soevereine functie): hiervan is een hemelgod ([Jupiter (Rome, Umbrië); [[Varuna (god)|Varuna]] (Indo-Iran); [[Odin]] (Germanië))] de patroon. Zijn beschermelingen waren de hogere priesters (en eventueel de koning) ([''[[flamen (religie)|flamines]]'' en ''[[Romeinse koninkrijk|rex]]'' (Rome), [[druïde]]n (Gallië), [[brahmaan|brahmanen]] (Indo-Iran))].
#de '''krijgersklasse''' (de krijgsfunctie): hiervan is een oorlogsgod ([[[Mars (godheid)|Mars]] (Rome, Umbrië); [[Tyr]] (Germanië))], die zich meestal op aarde manifesteert, de patroon. Zijn beschermelingen waren de ([''[[miles|milites]]'' en de ''imperium''houder (oorspr.: ''rex'') (Rome), strijders en koningen (Gallië), [[Kshattriya]] (Indo-Iran))].
#de '''boerenklasse''' (de vruchtbaarheidsfunctie): hiervan is een vruchtbaarheidsgod ([[[Quirinus (god)|Quirinus]] (Rome))], die zich meestal onder de grond manifesteert, de patroon. Zijn beschermelingen waren de krijgers, handelaars en alle andere burgers ([Quirites (Rome), burgers (Gallië), [[Vaishya]] (Indo-Iran))].
 
Deze godentrias treft men - zoals gezegd - aan in vele Indo-Europese culturen. De oud-Romeinse godentrias zou echter in de Etruskische periode (eind [[6e eeuw v. Chr.]]) vervangen worden door de Capitolijns-Etruskische trias Jupiter-Juno-Minerva (naar analogie met de [[Etruskisch]]e trias Tinia-Uni-Menrva) en dus niet langer meer Indo-Europees zijn.
 
Er is - vooral na de dood van Dumézil - veel kritiek gekomen op de Indo-Europese godentrias, (vooral doorwegens het feit dat Dumézil deze stelling overal wou inpassen, zelfs al ging dit niet zo goed). Toch blijft de kern van zijn stelling: over de Indo-Europese godentrias goed overeind en lijkt er minstens een grond van waarheid in te schuilen. Bij extensie is er op de achtergrond van meerdere mythologieën tot op zekere hoogte overeenkomst in goden en waardenhiërarchiën naspeurbaar.
 
==Externe links==